Τα 70 της χρόνια γιόρτασε φέτος η Berlinale, το κινηματογραφικό φεστιβάλ του Βερολίνου, πιο πολιτική από ποτέ και με νέο καλλιτεχνικό διευθυντή στο τιμόνι της. Απόψε ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, ο Άγγλος ηθοποιός Τζέρεμι Άιρονς, θα επιδώσει στον μεγάλο νικητή ή στη μεγάλη νικήτρια τη Χρυσό Άρκτο.
Τα φλας των φωτογράφων ήταν στραμμένα στους μεγάλους σταρ που περπάτησαν φέτος στο κόκκινο χαλί, από τη Σιγκούρνεϊ Γουΐβερ στον Χαβιέ Μπαρδέμ κι από τη Σάλμα Χάγεκ στον Τζόνι Ντεπ, αλλά και στη μεγάλη κυρία του βρετανικού σινεμά Έλεν Μίρεν, που τιμάται για το σύνολο της σταδιοδρομίας της με Χρυσή Άρκτο.
Η Ελλάδα δεν ήταν παρούσα στο διαγωνιστικό πρόγραμμα, αλλά συμμετείχε με τέσσερις ταινίες στο τμήμα Πανόραμα και στο τμήμα Perspective Deutsches Kino, ενώ στο Φόρουμ της Berlinale προβλήθηκε και η «Αναπαράσταση» του Θόδωρου Αγγελόπουλου, πενήντα χρόνια μετά την πρώτη προβολή της.
Κατά κάποιον τρόπο, όμως, η Ελλάδα -για την ακρίβεια η Αθήνα- ήταν παρούσα στην 70ή Berlinale, όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής της Deutsche Welle στο Βερολίνο Παναγιώτης Κουπαράνης.
“Το βράδυ της περασμένης Τρίτης η ταινία 'Pari' του Σίαμακ Ετεμάντι έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου, στο πρόγραμμα Panorama. Πρόκειται για την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του 48χρονου Ελληνοϊρανού σκηνοθέτη, ο οποίος ζει από το 1995 στην Αθήνα. Εδώ διαδραματίζεται και η ιστορία της ταινίας. Στην Αθήνα περιπλανιέται η Παρί, μια Ιρανή από την Τεχεράνη που αναζητά τον γιο της.
Η ιδέα προέκυψε από τις επισκέψεις της μητέρας του Παρί στην Αθήνα, αποκαλύπτει ο Σίαμακ Ετεμάντι. Πάντα πηγαίνει στο αεροδρόμιο να την παραλάβει: 'Μια φορά καθόμουν στο αεροδρόμιο για να την υποδεχθώ και σκεφτόμουν τι θα έκανε αυτή η γυναίκα αν δεν ήμουν εκεί, αν είχε συμβεί κάτι, είχα κάποιο ατύχημα; Και τη ρώτησα. Μου απάντησε με μια περσική παροιμία: Θα σήκωνα και τα βουνά για να σε βρω'».
Ο άφαντος γιος
Αυτή ακριβώς είναι και η στάση της Παρί, της πρωταγωνίστριας στην ταινία που υποδύεται η Ιρανογερμανίδα ηθοποιός Μελίκα Φορουτάν. Μαζί με τον άντρα της Φαρόκ (στον ρόλο ο Σαμπάζ Νοσίρ) έρχονται από την Τεχεράνη στην Αθήνα για να επισκεφτούν τον γιο τους Μπαράκ, που υποτίθεται ότι σπουδάζει στο Πολυτεχνείο. Ο Μπαράκ δεν εμφανίζεται όμως στο αεροδρόμιο για να τους υποδεχτεί. Όπως διαπιστώνουν πολύ σύντομα, ουδέποτε είχε εγγραφεί ως φοιτητής και ούτε μένει πλέον στη διεύθυνση που τους έδωσε. Ο Φαρόκ καθιστά υπεύθυνη τη γυναίκα του Παρί για τη συμπεριφορά του γιου της. Την κατηγορεί ότι η κατανόησή της για τον γιο τους ήταν υπερβολική. Όταν αυτός ήθελε ο γιος τους να τους επισκέπτεται στο Ιράν, αυτή του έλεγε ότι θα πρέπει να τον αφήσουν να κάνει φοιτητική ζωή στην Ελλάδα και άλλα παρόμοια.
Μόνη στην Αθήνα
Ο Φαρόκ, που έχει πρόβλημα με την καρδιά του, πεθαίνει στην Αθήνα. Η Παρί μένει μόνη και συνεχίζει έτσι την αναζήτηση του γιου της σε ένα ξένο περιβάλλον, προσπαθώντας να συνεννοηθεί με κάτι σπαστά αγγλικά που ξέρει. Ασπίδα της είναι η δυνατή θέληση να βρει τον γιο της. Τίποτα δεν φαίνεται να την τρομάζει. Ούτε οι οδομαχίες στα Εξάρχεια, ούτε τα σκοτεινά σοκάκια, ούτε οι κακόφημες γειτονιές του Πειραιά. Χρησιμοποιεί τα πάντα και τους πάντες. Οι προσπάθειες της Παρί δεν φέρνουν κανένα αποτέλεσμα. Ο Μπαράκ παραμένει άφαντος.
Περιπέτεια χειραφέτησης
Όμως, όλο και περισσότερο στην πορεία της αναζήτησης, η Παρί, ψάχνοντας για τον γιο της, αρχίζει να ανακαλύπτει τον εαυτό της. Θυμάται τα όνειρα που έκανε στα νιάτα της και τα οποία στη συνέχεια τα ξέχασε. Σ' αυτό συμβάλλει και το ξένο περιβάλλον. Σχεδόν πάντα είναι έτσι, επισημαίνει ο Σίαμακ Ετεμάντι, «όταν ερχόμαστε σε έναν καινούργιο τόπο, δεν γνωρίζουμε τις συνθήκες ούτε και τους κανόνες. Ξεκινάμε σχεδόν από την αρχή. Αυτό μας βάζει σε μια κίνηση. Πολλές φορές μπορεί να είναι και πολύ τρομακτική, επειδή τα πράγματα είναι δύσκολα. Μπορεί να αισθανθείς εντελώς χαμένος. Και η Παρί αναγκάζεται να βουτήξει στα βαθιά και να κολυμπήσει επειδή δεν μπορεί να κάνει διαφορετικά, θέλει δεν θέλει». Μακριά από τους κοινωνικούς και θρησκευτικούς περιορισμούς που ίσχυαν στο οικογενειακό της περιβάλλον στο Ιράν, η Παρί μπαίνει σε μια διαδικασία χειραφέτησης. Αυτή η περιπέτεια είναι άλλωστε και το κεντρικό θέμα της ταινίας".
