ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ
Μια ημερομηνία που οι κινηματογραφιστές και οι σινεφίλ στη Γηραιά Ήπειρο έχουν σημειώσει προσεκτικά εδώ και καιρό, καθώς αφορά την απονομή των ετήσιων βραβείων της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου στο Βερολίνο: Σάββατο 7 Δεκεμβρίου. Αφού δεν προλαβαίνουμε να συμπεριλάβουμε τους νικητές, ας δούμε ποιοι είναι οι υποψήφιοι για τα βραβεία.
Η «Ευνοούμενη» του Γιώργου Λάνθιμου διεκδικεί με αξιώσεις το Βραβείο Καλύτερης Ευρωπαϊκής Ταινίας απέναντι στο «Κατηγορώ» του Ρόμαν Πολάνσκι (για την υπόθεση Ντρέιφους), τον «Προδότη» του Μάρκο Μπελόκιο (ανασκόπηση της πρόσφατης ιστορίας της ιταλικής μαφίας μέσα από την αφήγηση ενός μετανοημένου μαφιόζου που συνεργάστηκε με τον δολοφονημένο ανακριτή Τζοβάνι Φαλκόνε), το ημι-αυτοβιογραφικό «Πόνος και δόξα» του Πέδρο Αλμοδόβαρ, τους «Άθλιους» που υπογράφει ο νεαρός (αφρικανικής καταγωγής) Λαντζ Λι για τα παρισινά προάστια των απόκληρων και τη γερμανική ταινία «Systemsprengers» που υπογράφει η Νόρα Φίνγκσαϊντ, με θητεία στο ντοκιμαντέρ. Η τελευταία μπορεί να είναι το αουτσάιντερ, αλλά το θέμα αξίζει. Ο τίτλος αναφέρεται σε «δύσκολα» παιδιά που δεν μπορούν να ενταχθούν πουθενά, καθώς αποβάλλονται από τα σχολεία, απορρίπτονται από ιδρύματα, τα απαρνούνται ακόμη και οι ανάδοχες οικογένειες που κάποια στιγμή επέλεξαν να τα αναλάβουν...
Στις αποκαλούμενες «τεχνικές» κατηγορίες, οι νικητές έχουν ήδη ανακοινωθεί από τον Νοέμβριο. Ο Γιώργος Μαυροψαρίδης θα παραλάβει το Βραβείο Καλύτερου Ευρωπαίου Μοντέρ για την «Ευνοούμενη» του Γιώργου Λάνθιμου, μια ταινία που απέσπασε ακόμα τρία βραβεία σ’ αυτή την κατηγορία: Φωτογραφίας (Ρόμπι Ράιαν), Ενδυματολογίας (για την συνεργάτιδα του Σκορσέζε Σάντι Πάουελ) και Κομμώσεων - Μακιγιάζ (Νάντια Στέισι). Στους νικητές αυτής της «ομάδας» είναι και ο σκηνογράφος του Πέδρο Αλμοδόβαρ Άντον Γκόμεζ, ο Τζον Γκούρτλερ για τη μουσική του «Systemsprengers», οι Εντουάρντο Εσκίντ, Νάτσο Ρόγιο - Βιλανόβα και Λοράν Σασέιν για τη δουλειά τους στον ήχο του «Μία νύχτα, 12 χρόνια» (ισπανική παραγωγή που σκηνοθέτησε ο Ουρουγουανός Άλβαρο Μπρέχνερ για τη στρατιωτική δικτατορία της πατρίδας του) και η ομάδα των ειδικών εφέ του σουηδικού «Om det oändliga» που υπογράφει ο Ρόι Άντερσον.
Ο Αντόνιο Μπαντέρας στην ταινία του Πέδρο Αλμοδόβαρ «Πόνος και δόξα»
Σχεδόν η ίδια «ομάδα» διεκδικεί και το Βραβείο Καλύτερου Ευρωπαίου Σκηνοθέτη. Φυσικά ο Γιώργος Λάνθιμος, ο Πέδρο Αλμοδόβαρ, ο Ρόμαν Πολάνσκι, η «έκπληξη της χρονιάς», η Γαλλίδα Σελίν Σιαμά που γύρισε το «Πορτρέτο μιας γυναίκας που φλέγεται», και ο Μάρκο Μπελόκιο.
Για το Βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας φαβορί είναι η Ολίβια Κόλμαν της «Ευνοούμενης» του Γιώργου Λάνθιμου απέναντι στις Νοεμί Μερλάν και Αντέλ Ενέλ που πρωταγωνιστούν στο «Πορτρέτο μιας γυναίκας που φλέγεται», στη Ρωσίδα Βικτόρια Μιροσνίτσενκο («Beanpole» του Καντεμίρ Μπαλάκοφ), την Τρίνε Ντίρχολμ για τη «Βασίλισσα της καρδιάς» και την Ελένα Zένγκελ για το «Systemsprengers».
Στις ανδρικές ερμηνείες υπάρχει επίσης φαβορί: είναι ο Αντόνιο Μπαντέρας για την ταινία του Αλμοδόβαρ, ήδη βραβευμένος στο Φεστιβάλ των Καννών. Συνυποψήφιοι, ο Ζαν Ντιζαρντέν για το «Κατηγορώ» του Πολάνσκι, ο Πιερφραντσέσκο Φαβίνο για τον «Προδότη» του Μπελόκιο, ο Γεωργιανός Λεβάν Κελμπαγκιάνι για το «And Then we Danced», ο Γερμανός Αλεξάντερ Σίαρ για το «Gundermann» του Αντρέας Ντρέσεν, ενδιαφέρουσα βιογραφία ενός Ανατολικογερμανού τραγουδιστή, συγγραφέα και ανθρακωρύχου, και ο Ισλανδός Ίνγκβαρ Σίγκουρτσον για το «Hvítur, hvítur dagurr», μια ιστορία εμμονικής αγάπης και εκδίκησης σε σκηνοθεσία Χλίνουρ Πάλμασον.
Στην κατηγορία ντοκιμαντέρ φαβορί φαίνεται να είναι το «For Sama» της Γουαάντ Αλ - Κατέμπ και του Έντουαρντ Γουότς για τον πόλεμο στη Συρία, που πρόσφατε κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στα British Independent Film Awards.
Τα τιμώμενα πρόσωπα αυτής της χρονιάς από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία είναι η Ζιλιέτ Μπινός για το σύνολο της καριέρας της και ο πάντα αιρετικός Βέρνερ Χέρτσογκ.
Όσο για τα οικονομικά δεδομένα της ευρωπαϊκής παραγωγής, το βέβαιο είναι ότι οι αριθμοί... ευημερούν. Η παραγωγή ταινιών στην Ευρώπη καταγράφει εντυπωσιακή αύξηση 47% μέσα στην τελευταία δεκαετία. Οι ευρωπαϊκές συμπαραγωγές ανέρχονται πλέον στο 20,4% του συνόλου των ταινιών που γυρίζονται στην Ευρώπη. Ο αριθμός των ευρωπαϊκών ντοκιμαντέρ έχει διπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια, φτάνοντας τα 698 (στοιχεία του 2016).
Αλλά και η προσέλευση των θεατών στις κινηματογραφικές αίθουσες εξελίσσεται θετικά (αφορά βέβαια και ταινίες εκτός Ευρώπης, ωστόσο από εκεί αντλούνται κεφάλαια για τη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών ταινιών -δυστυχώς όχι στην Ελλάδα). Παρά την επέλαση των συνδρομητικών καναλιών, η προσέλευση στις αίθουσες έχει σταθεροποιηθεί και σε ορισμένες χώρες εμφανίζεται και αύξηση. Τα διαθέσιμα στοιχεία αφορούν το 2018 και η Γαλλία, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, βρίσκεται στην κορυφή, καταγράφοντας συνολικά 200,47 εκατομμύρια εισιτήρια για τις αίθουσες. Αυτό μεταφράζεται σε 3 εισιτήρια ανά κάτοικο και ακολουθεί η Βρετανία με 176 εκατομμύρια (2,6 ανά κάτοικο), η Ισπανία με 92 εκατομμύρια (κάτι λιγότερο από 2 ανά κάτοικο), η Γερμανία με 90 εκατομμύρια (1,1 ανά κάτοικο), η Ιταλία με 79 εκατομμύρια (1,3 ανά κάτοικο).
