Του Λέανδρου Πολενάκη
Στο καλό και πάντα ενεργό Θέατρο Βαφείο - Λάκης Καραλής δίνεται για δεύτερο συνεχόμενο χρόνο με την Ομάδα Πλάνη το έργο της Άννας Ετιαρίδου με τον παπαδιαμαντικό τίτλο “Επισκέπτες του Δεκαπενταυγούστου”. Πρόκειται για ένα δραματοποιημένο αφήγημα, η δράση του οποίου τοποθετείται στην Αθήνα των πρώτων μετεμφυλιακών χρόνων, σε ένα μικρό εργοστάσιο υφαντουργίας, όπου, κάτω από την τυραννική διεύθυνση του ιδιοκτήτη, πρώην δωσίλογου και μαυραγορίτη, έξι εργάτριες διαφορετικής ψυχοσύνθεσης, οικογενειακής κατάστασης, κοινωνικής προέλευσης και με διαφορετικές εμπειρίες, δίνουν τον καθημερινό τους αγώνα για επιβίωση και αξιοπρέπεια.
Αυτό τον αγώνα τους παρακολουθούμε καθώς περιμένουν την επίσκεψη των ανδρών τους που δουλεύουν μακριά τους, ανήμερα Δεκαπενταύγουστου. Με όλες τις μικροσυγκρούσεις που συμβαίνουν πάντα στις κλειστές ομάδες. Μέχρις ότου αποφασίζουν να συσπειρωθούν για να αντιμετωπίσουν τον ασύδοτο εργοδότη και για να προστατεύσουν τη μικρότερη ανάμεσά τους, την πιο άπειρη και πιο ευάλωτη.
Το έργο είναι πολιτικό με την ουσιαστική σημασία του όρου. Δεν πρόκειται για μια μπροσούρα που επιχειρεί να μας καθοδηγήσει “τι να κάνουμε” και πώς να είμαστε “σωστοί”, ούτε για μια κοινωνιολογική μελέτη σε μορφή θεατρικού έργου. Αλλά για ένα σωστό ψυχογράφημα μιας εποχής και των ανθρώπων της, που δεν έχουν αποκόψει τον ομφάλιο λώρο με το λαϊκό αίσθημα της αδιαίρετης, ανεξαγόραστης, πλήρους δικαιοσύνης, και δεν “το βάζουν κάτω”. Καθόλου τυχαίο ότι πρόκειται για ανώνυμες γυναίκες, βγαλμένες μέσα από τα σπλάχνα ενός ζωντανού λαού. Οι θεατές που ακόμα διατηρούν μέσα τους ίχνη αυτού του πανάρχαιου και πρωτογενούς αισθήματος δικαιοσύνης (μερικοί το λένε τσίπα) βγαίνουν από την παράσταση “καθαρμένοι”, νιώθοντας ότι δεν χάθηκαν όλα, όπως οι καλοθελητές της απεχθούς σπείρας των “χρυσοφόρων Μήδων” του αιώνα και οπαδών του (μαύρου) νόμου και τάξης επιδιώκουν με κάθε μέσο να μας πείσουν. Επειδή, όπως λέει και ο νεοσυναξαριστής Γιάννης Ρίτσος: “οι ανώνυμοι άγιοι στηρίζουν τον κόσμο”.
Το έργο διάβασε σωστά και απέδωσε η σκηνοθεσία του Κώστα Δελακούρα, όχι οριζόντια ως ασπρόμαυρη πινακοθήκη χαρακτήρων μοιρασμένων ανάμεσα στο “καλό” και το “κακό”, στο δίκαιο και το άδικο, αλλά κάθετα, ως κατάθεση ψυχών με όλες τις δυνατές αποχρώσεις, στο ταμείο του αδέκαστου χρόνου. Με μια ωραία, ισοκέφαλη ομάδα ηθοποιών που κοιτούσε το κοινό στα μάτια: Άννα Ετιαρίδου, Γιάννα Σκουλικάρη, Άννα Πλουμίδου, Θέτις Μητκίδου, Χαρά Καραβασιλείου, Ιλιάνα Νικολακοπούλου και Κώστας Δαλακούρας. Με τη χαρισματική μουσική του Σέργιου Τελλή.
Στο Θέατρο Αλκμήνη το έργο της Άννας Παντζέλη, "Ο ένοικος"
Στο Θέατρο Αλκμήνη το έργο της Άννας Παντζέλη, “Ο ένοικος” για δεύτερη, επίσης, χρονιά. Μια γλυκόπικρη κωμωδία με θέμα τη ρήξη ανάμεσα στο όνειρο και στην πραγματικότητα. Ένα μοτίβο κοινό στη νεοελληνική θεατρική γραφή, αρχίζοντας από το “Προάστειο Νέου Φαλήρου” του Δημήτρη Κεχαΐδη, φτάνοντας μέχρι τη “Νίκη” και την “Κασέτα” της Λούλας Αναγνωστάκη, αλλά και πέρα από αυτά τα δύο σημαδιακά έργα.
Η συγγραφέας χειρίζεται με ευαισθησία και τόλμη, “τσεχοφικά”, το θέμα των δύο ηλικιωμένων αδελφών, της Μαρίας και της Στέλλας, που αναμένουν τον “μεσσία” της διπλανής πόρτας να έρθει και να τις ανασύρει από τα στάσιμα νερά της τελματωμένης ζωής τους. Η σύγκρουση μεταξύ τους είναι αναπόφευκτη, αλλά δεν φτάνει ώς τη ρήξη, καθώς το έργο τελειώνει με αμοιβαία λυτρωτική κατανόηση.
Η σκηνοθεσία της συγγραφέως Άννας Παντζέλη δίνει τους δύο ρόλους, της Μαρίας και της Στέλλας με την αρμόζουσα εκλεκτική συμ-πάθεια. Οι δύο ερμηνεύτριες, Άννα Παντζέλη και Λίνα Μαρκάκη -μεταφέρω από το σημείωμα του προγράμματος- “δίνουν χρώμα και νόημα στις λέξεις για να θυμίσουν, να πονέσουν αλλά και να ενώσουν”. Θα πρόσθετα ότι πρόκειται για δύο εκλεκτές ερμηνείες από δύο δεξιοτέχνιδες ηθοποιούς, στα όρια του τραγικού με το κωμικό. Τα ωραία σκηνικά του Γιάννη Μυρισιώτη, τα κοστούμια της Λένας Μηνά, η μουσική του Χρήστου Τσαπάρα και οι φωτισμοί του Τάκη Μπαρδάκου ολοκληρώνουν την εικόνα.
