Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
21.7°C26.3°C
2 BF 38%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.6°C24.9°C
3 BF 38%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
19.4°C24.3°C
2 BF 55%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.4°C21.6°C
2 BF 64%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
21.9°C23.5°C
0 BF 37%
Ξεφλουδίζοντας το κρεμμύδι
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ξεφλουδίζοντας το κρεμμύδι

Συνοψίζοντας τις εντυπώσεις από το φετινό θεατρικό καλοκαίρι, θα επιχειρήσω μια σύντομη αναδρομή στις παραστάσεις αρχαίου δράματος στην Επίδαυρο, αρχίζοντας από τις αριστοφανικές. Το παρόν έχει κυρίως ενημερωτικό σκοπό, για όσους αναγνώστες δεν ήρθαν σε επαφή με την τακτική μου θερινή στήλη της Τρίτης. Θα ακολουθήσει ακόμη ένα σημείωμα συγκεντρωτικό, για τις παραστάσεις τραγωδίας, ώστε να κλείσει ο κύκλος.

Για τους “Αχαρνής”, σε μετάφραση και σκηνοθεσία του Κώστα Τσιάνου, έγραφα ότι η παράσταση, στηριγμένη επάνω στις πλάτες δημοφιλών ηθοποιών που επαναλάμβαναν τα “κλισέ” τους, δεν κόμιζε κάτι νέο στις αριστοφανικές προσεγγίσεις, πέραν του τετριμμένου πανηγυριώτικου κλίματος. Μια παράσταση απονευρωμένη από το πολιτικό στοιχείο της.

Ο “Πλούτος” σε σκηνοθεσία του Νικίτα Μιλιβόγιεβιτς. ΄Εγραφα, μεταξύ άλλων, ότι η σκηνοθεσία του Μιλιβόγιεβιτς στην Επίδαυρο χαρακτηριζόταν από την τάση να “εκσυγχρονίσει” το έργο φέρνοντάς το πιο κοντά στην εποχή μας. Κάτι όχι αναγκαίο, μιας και αυτή η τελευταία κωμωδία του Αριστοφάνη είναι τέλεια συγχρονισμένη με τον καιρό μας. Το μετρημένο καρναβαλικό στοιχείο που ενέταξε, σωστά, στην οπτική του ο σκηνοθέτης ούτε ενοχλούσε ούτε ενθουσίαζε. Οι “αναλογίες” ωστόσο που επινόησε ήταν μάλλον ατυχείς. Όπως η εμβόλιμη, κακόγουστη σκηνή του Ασκληπιείου, που διέσυρε όλη την παράσταση.

Θεσμοφοριάζουσες”, σκηνοθετημένες από τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο. Έγραφα ότι ούτε η ωραία μετάφραση του Παντελή Μπουκάλα, ούτε η ενδιαφέρουσα μουσική του Κυπουργού, ούτε η μελετημένα “αφρικανική” χορογραφία της Μικρούτσικου, ούτε τα “γεωμετρικά” κοστούμια του Μέντη μπορέσανε να σώσουν την παράσταση από την ισοπεδωτική “εκσυγχρονιστική” μανία, να την κάνουμε όσο γίνεται πιο “επιθεωρησιακή” Μέχρι...τον Άη Βασίλη είδαμε να διασχίζει την ορχήστρα του Αρχαίου Θεάτρου! Ενώ από το πολιτικό στίγμα της κωμωδίας δεν φάνηκε ίχνος.

Βάτραχοι”, σε σκηνοθεσία του Κώστα Φιλίππογλου. (Μετάφραση Γιώργου Μπλάνα, κάπως πιο “οικονομημένη” από ό,τι μας έχει συνηθίσει). Ο σκηνοθέτης είδε σωστά το έργο σαν μια ανεστραμμένη “νέκυια”, την επίσκεψη του Οδυσσέα στον άλλο κόσμο πριν από την επιστροφή του στην αιώνια Ιθάκη. Τόνισε χωρίς υπερβολές το “καρναβαλικό” στοιχείο και ενορχήστρωσε αρμονικά τους δύο χορούς, τον “κωμαστικό” των φαλληφόρων πανηγυριστών και τον “σοβαρό” των Μυστών. Με κορυφαίους ανάμεσα στους ηθοποιούς του, την Φιλιππίδου και τον Πιατά.

Υ.Γ. Ψάχνοντας να βρω τι λείπει από τις σύγχρονες αριστοφανικές προσεγγίσεις και μας αφήνουν πάντοτε σχεδόν στο τέλος της παράστασης με τη γεύση του ανικανοποίητου, κατέληξα σε ένα συμπέρασμα, το οποίο επιτρέψτε μου να διατυπώσω... αριστοφανικά : Τελειώνοντας μια παράσταση, ο θεατής πρέπει οπωσδήποτε να έχει την αίσθηση ότι πέρασε την ώρα του... ξεφλουδίζοντας τα αστεία του Αριστοφάνη σαν ένα κρεμμύδι. Με τα μάτια ακόμη γεμάτα δάκρια από το ξεφλούδισμα του αριστοφανικού κρεμμυδιού, που είναι όμως αληθινά και τσούζουν πραγματικά. Πολύ περισσότερο όταν ο θεατής αντιλαμβάνεται (και πρέπει να αντιλαμβάνεται) ότι το “κρεμμύδι” που ξεφλούδιζε όλη αυτήν την ώρα... για να βρει στο τέλος το μηδέν, το τίποτε... ήταν ο περιούσιος εαυτός του. Αυτό νομίζω ότι είναι το διαχρονικό μήνυμα που μας στέλνει ο Αριστοφάνης: γέλιο και δάκρυ γίνονται ένα... χάρις στο θαυματουργό κρεμμύδι, φέρνοντας το σωτήριο “τσούξιμο” και το θεραπευτικό “άνοιγμα” των ματιών για να δούμε πιο καθαρά τον εαυτό μας, μέσα από τους άλλους... Το επισημαίνει κάπου και ο Πλάτων. Ένα μήνυμα που απουσιάζει, δυστυχώς, από τις περισσότερες παραστάσεις, ελληνικές ή ξένες.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL