Θεματικός πυρήνας του νεοτέρου αμερικανικού θεάτρου είναι η ρήξη ονείρου και πραγματικότητας. Ειδικά στα έργα του Τέννεση Ουϊλλιαμς, βλέπουμε να ανακλάται η συντριβή του αμερικανικού ονείρου, όπου, ο πολίτης του καινούργιου κόσμου, γαλουχημένος με το ιδανικό της απεριόριστης ελευθερίας και δύναμης, αντιλαμβάνεται σωρευτικά τη φύση. Σαν νήπιο που δεν βρήκε τον δρόμο της ωρίμανσης με την αποξένωση από το αντικείμενο, προσθέτει ολοένα στην «ηλικία» του (στον εαυτό του) μεγέθη και αριθμούς της έξω πραγματικότητας μέχρις ότου προσγειωθεί ανώμαλα τη στιγμή που συνειδητοποιεί ότι έχει πια αποκλειστεί, δίχως καλά - καλά να καταλαβαίνει πώς και γιατί, από το περιορισμένων θέσεων λεωφορείο που οδηγεί στην κοινωνική αναγνώριση, την επιτυχία, την ευτυχία. Όπως, αντίστοιχα, περιορισμένος είναι ο αριθμός των πιστών που προορίζονται από τον Θεό να σωθούν στην τελική του κρίση, σύμφωνα με το ευσεβιστικό προτεσταντικό δόγμα που αποτέλεσε, κατά τον Μαξ Βέμπερ, την αυθεντική μήτρα του καπιταλισμού. Με μόνη διαφορά ότι τους ευάριθμους «ευσεβείς», παλαιόθεν προορισμένους εκ Θεού στη «σωτηρία», σήμερα αντικατέστησαν οι ακόμα πιο ολιγάριθμοι πλούσιοι... Τόσο απλά τα πράγματα.
Οι ήρωες του Ουΐλλιαμς επιστρέφουν πάντα, απροσάρμοστοι και μοιραίοι, στον χαμένο παράδεισο της παιδικής τους ηλικίας και της χαμένης για πάντα νιότης. Ο περίγυρος όπου ζουν και από τον οποίο αποπειρώνται να δραπετεύσουν αποτελεί περισσότερο ένα ψυχικό, εσωτερικό, παρά ένα γεωγραφικό τοπίο. Δεν είναι ρεαλιστικό επομένως, πόσο μάλλον ηθογραφικό, το θέατρο του Ουΐλλιαμς. Βαθιά αμερικάνικο είναι ταυτόχρονα πανανθρώπινο, στο μέτρο που τα μετουσιωμένα σύμβολα των χαρακτήρων του κουβαλούν και στήνουν μπροστά τους το αιώνιο σταυρικό στοιχείο της χιμαιρικής αναζήτησης του απολύτου. Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο ότι τα έργα του δείχνουν αξιοσημείωτη αντοχή στον χρόνο.
Στο «Σύγχρονο Θέατρο» παρακολουθήσαμε μια νέα παράσταση, με την ομάδα «Νάμα», παραγωγή του «Θεάτρου επί Κολωνώ», του πολυπαιγμένου στην Ελλάδα και άκρως δημοφιλούς, «Λεωφορείον ο πόθος». Σε δόκιμη, καλή μετάφραση του Γιώργου Χατζηνικολάου, και σε τολμηρή σκηνοθεσία της Ελένης Σκότη.
Η σκηνοθεσία εντοπίζει και αποκαθιστά με τόλμη το κρυμμένο, ανεστραμμένο, σωτηριολογικό «τοπίο μετά την πτώση», του έργου, τοποθετώντας εναργώς τα πρόσωπά του, καθένα χωριστά, στον οικείο του χώρο. Σαν σε δίκαιη ζυγαριά, τον ένα δίσκο της οποίας βαρύνει η κολασμένη, αμαρτωλή, συλλογική ανδρική ψυχή των απογόνων του Αδάμ που συντηρείται σε ένα κοινωνικό καθαρτήριο - καταψύκτη, για όσο διάστημα οι φορείς της είναι ικανοί προς εργασία... για να ριφθεί, μετά, στα Τάρταρα. Τον άλλο της οποίας κατέχει η απόβλητη κοινωνικά ψυχή της «εν αμαρτίαις περιπεσούσης γυναικός»: μιας «Εύας» με κομμένα τα φτερά της αθωότητας, που αγάπησε πολύ και τώρα ζει δίχως να μεριμνά για το αύριο, σαν τα πετεινά του ουρανού... Ο ποιητής αναγνωρίζει και σώζει την αμαρτωλή γυναίκα, τοποθετώντας την ξανά στον επίγειο θρόνο του άμωμου λόγου. Αυτό είναι το αυθεντικό μήνυμα του έργου, πέρα από πρόσκαιρες, ρεαλιστικές κοινωνιολογούσες, φλύαρες αναγνώσεις, και η σκηνοθεσία το δίνει πεντακάθαρα.
Μια παράσταση που απογειώνεται ως αύξων ρυθμός τυμπάνων με μουσικές εξαίσιες των σωμάτων, για να προσεγγίσει το μέγα πάθος και την ανάσταση του κοινού μας ονείρου στο επέκεινα. Όχι τη συντέλεια του κόσμου της ηρωΐδας.
Με ρόλους σχεδιασμένους, λες, με διαβήτη, καίρια χαραγμένους, στην όψη και στην κόψη της κραυγής και της σιωπής. Εξαίρετη «Μπλανς» η Κόρα Καρβούνη, σαν υπόγειος πενθητήριος, λυτρωτικός λυγμός εγχόρδου, πάει την ηρωΐδα πέρα από τα ηθογραφικά δεδομένα, σε χώρους λυρικής ανάτασης. Ο Γιάννης Τσορτέκης δίνει ενσώματο, γήινο, χωρίς να καταδικάζει σε διηνεκή εξορία ή να δικαιώνει άκαιρα, τον μικτό, από λάσπη και ουρανό, αλλά εντέλει ανθρώπινο, όχι τερατικό, Στάνλευ Κοβάλσκι. Η Ηλιάνα Μαυρομάτη, «Στέλλα», σαν πιασμένο στην παγίδα της ίδιας του της φύσης, απελπισμένο νεαρό θήλυ θήραμα, παίζει και με τα μάτια, είναι έκτακτη. Η παρακμιακή «ανδροπαρέα» δίνεται περιεκτικά από τους, Γιώργο Δάμπαση, Γιώργο Γερωνυμάκη, Γιάννη Δαμάλα. Η «Γιούνις» της Αθηνάς Αλεξοπούλου, ένας ολοκληρωμένος ρόλος. Ο «γιατρός» (Μιχαήλ Γιαννικάκις), η «νοσοκόμα» (Χριστίνα Δημητριάδη), ο «Πάμπλο» (Βαγγέλης Κουντουριώτης), αυτό που λένε «σωστοί».
Εύγλωττα τα σκηνικά - κοστούμια του Γιώργου Χατζηνικολάου, «ομιλούσα» η μουσική (Κωστής Χαραμουντάνης), ζωντανό το video/trailer (Σταύρος Συμεωνίδης).
