Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.4°C21.6°C
2 BF 69%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ασθενής ομίχλη
19 °C
15.6°C20.8°C
2 BF 70%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
17.7°C19.8°C
4 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
25 °C
22.5°C24.8°C
2 BF 34%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
21 °C
20.9°C22.3°C
3 BF 46%
Το "ΟΧΙ" στον φασισμό της πατροπαράδοτης ελληνικής καθημερινότητας / Ο "Μουνής" βάλλει... ομοιοπαθητικά κατά της βίας
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Το "ΟΧΙ" στον φασισμό της πατροπαράδοτης ελληνικής καθημερινότητας / Ο "Μουνής" βάλλει... ομοιοπαθητικά κατά της βίας

ΤΩΝ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΜΑΡΙΝΗ ΚΑΙ ΓΙΑΝΝΗ ΑΓΟΥΡΙΔΗ

Παραμονές 28ης Οκτωβρίου. Η διάθεση αναζήτησης ενός σύγχρονου "ΌΧΙ" απέναντι στον Φασισμό ακόμη και των πιο συνηθισμένων πτυχών της ελληνικής καθημερινότητας οδήγησαν τα βήματά μας στο θέατρο του Νέου Κόσμου και στην παράσταση "Ο Μουνής", καθώς πρόκειται για ένα έργο το οποίο από την αρχή μέχρι το τέλος βάλλει με τρόπο ομοιοπαθητικό κατά της βίας!

Ίσως γιατί ο Φασιμός ανασύρθηκε από τη φορμόλη των ετών της ευημερίας της Ελλάδας, όταν άρχισε σταδιακά να καταλαμβάνει τον χώρο της σκέψης της ελληνικής κοινωνίας, καταφέρνοντας, προϊόντος του χρόνου, να εκφραστεί μαζικότερα στα χρόνια της κρίσης. Ή μήπως η αρχή του κακού έχει τη βάση της στην περίοδο της επονομαζόμενης "αλλαγής", παραμένοντας ως σκόρος που ξεπήδησε από τα ρούχα του μετέπειτα εκσυχρονισμού;

Ο μικρόκοσμος της ελληνικής κοινωνίας την περίοδο της δεκαετίας του '80 αποτελεί τον καμβά μιας προκλητικής παραβολής για την Ελλάδα του σήμερα, την οποία η Λένα Κιτσοπούλου περιγράφει αριστοτεχνικά στο διήγημα "Ο Μουνής", όπου εκτρωματικοί ήρωες ασκούν βία και υπόκεινται σε αυτή. Βία συζυγική, γονεϊκή, σεξουαλική, ψυχολογική. Πρόκειται για το πρώτο διήγημα της συλλογής της με τίτλο «Μεγάλοι Δρόμοι», το οποίο μετουσιώθηκε σε θεατρική πράξη από την ομάδα 4frontal, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Παντελή Δεντάκη.

Η συνάντηση

Γητεμένοι από το αποτέλεσμα και τις προκλήσεις που επιφέρει στην ολότητά του το έργο, "προκαλούμε" με τη σειρά μας τη 4frontal σε συνέντευξη, καθώς έχει καταφέρει αυτοδικαίως, με σειρά παραστάσεων, να καταλάβει μια θέση στο αθηναϊκό θεατρικό στερέωμα.

Φτάνουμε αργοπορημένοι, αν και πρώτοι, στον «Μαύρο Γάτο», επιλέγουμε γωνία και παραγγέλνουμε. Πριν προλάβουμε να απλώσουμε τα δημοσιογραφικά σύνεργα στο τραπέζι, οι τέσσερις ηθοποιοί της νεανικής ομάδας Σταύρος Γιαννουλάδης, Θανάσης Ζερίτης, Ελένη Κουτσιούμπα και Αριστέα Σταφυλαράκη ξεπροβάλλουν (η έτερη πρωταγωνίστρια, η Νεφέλη Μαιστράλη, βρίσκεται σε πρόβες ). Η χειμαρρώδης ενέργεια της ομάδας διοχετεύει τη συζήτηση από το πρώτο λεπτό με "inside jokes", κομμένη και ραμμένη στα μέτρα τους, με όλο τον κίνδυνο να αποπροσανατολιστούμε από τον στόχο της συνάντησης.

Ανυποψίαστοι στον ολοκληρωτισμό της Κιτσοπούλου

Ελαφρύ άγγιγμα στο "play" και σαν πρώτο δημοσιογραφικό πιάτο-κλισέ σερβίρουμε τον λόγο που θα πρέπει κάποιος να φτάσει μέχρι σκηνή του Νέου Κόσμου... " Γιατί σε αυτό το έργο λέμε πράγματα που δεν λέγονται" είναι το πρώτο reverse του Θανάση.

Σε ποια παράσταση, λίγο πριν ανοίξει η αυλαία, η διπλανή σου τρώει chips και σοκολάτα, ενώ ψάχνει το επόμενο χαπάκι στην αριθμημένη καρτέλα των Yasmin; Σε μια παράσταση με εναρκτήριο το δημοτικό άσμα «Ένας αετός καθότανε»! Κι αμέσως-αμέσως έχουμε ένα εννοιολογικό πασπαρτού που ταιριάζει με όλους τους συμμετέχοντες, θεατές και συντελεστές. «Το διήγημα περιέχει μια εμπλοκή. Από τη στιγμή που τελειώνει το τραγούδι, ξεκινάει η εμπλοκή η δική μας και του κοινού στα δρώμενα, παρουσιάζοντας την ακραία μορφή του εαυτού μας», λέει ο Σταύρος Γιαννουλάδης. Μα πόσο ανυποψίαστοι μπορεί να είμαστε όλοι σχετικά με τις προθέσεις μιας επιταγμένης τέχνης στον μονοπρόσωπο ολοκληρωτισμό της Κιτσοπούλου...

Οι ηθοποιοί γίνονται χίλια κομμάτια

Κι εδώ έρχεται ο σκηνοθέτης Π. Δεντάκης με καλή προαίρεση απέναντι στους ήρωες του διηγήματος, βάζοντας το μαχαίρι στο κόκαλο της ελληνικής κοινωνίας των '80s αλλά κυρίως με πρόθεση την κατανόησή τους. «Εμείς κάνουμε βουτιά μέσα στους χαρακτήρες, διατρέχουμε ρόλους προσωπικούς. Είναι σαν να ψάχνεις τον εαυτό σου κάτω από αυτό που διηγείσαι", όπως είπε ο Θανάσης.

Ωστόσο, η, κατά γενική ομολογία, σύγχρονη τάση του αφηγηματικού θεάτρου θέτει ερωτήματα για τη μεταφορά της απρόσωπης πεζογραφικής εξιστόρησης στο θέατρο. Οι ηθοποιοί, εν προκειμένω, γίνονται χίλια κομμάτια για να εκπληρώσουν το αφηγηματικό μέρος και την εξελικτική ταύτιση με τους χαρακτήρες. Στο γαμήλιο τραπέζι του βασικού στόρι οι ήρωες μας γυρνούν την πλάτη για να προσποιηθούν όσα η κοινωνία επιτάσσει και να ξεμπροστιαστούν κάθε φορά που γυρνούν προς το μέρος μας με τους συνωμοτικούς τους διαλόγους. Με τη σκηνοθετική επιταγή "don't play it for real... until it gets real" της λιντσικής θεώρησης, η αγωνιώδης υποκριτική διαδικασία διαδέχεται τη μετάλλαξη στον χλευαστικό γείτονα στο αμέσως επόμενο cut. «Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να πούμε ότι όσα διαδραματίζονται στη σκηνή δεν είναι μακριά από εμάς, δεν είμαστε αποστασιοποιημένοι από τους χαρακτήρες» σημειώνει η Αριστέα Σταφυλαράκη.

Κι όσο κι αν αυτός ο υποκειμενισμός μοιάζει απροσπέλαστος σε ένα διήγημα, το αρχικό κείμενο είναι γεμάτο με αντιστίξεις, εισαγωγικά και ελληνική ντοπιολαλιά, όπως αναφέρουν οι 4frontal.

Ένα συναισθηματικό μείγμα αποστροφής και περιέργειας

Ο Μουνής, «αυτός ο άνθρωπος - παράξενο τρένο», είναι το πρόσωπο που, ενώ δεν εμφανίζεται ποτέ, προκαλεί χιονοστιβάδα γεγονότων που σε γαλαξιακή κλίμακα μοιάζουν ασήμαντα είναι όμως ικανά να οδηγήσουν σε αιματοχυσίες και δράματα στο μικρό ελληνικό χωριό. Με γλαφυρή γλώσσα να περιγράφει σεξουαλικές παρεκτροπές, βία και όλα τα υγρά παράγωγα αυτών, χτίζεται ένα συναισθηματικό μείγμα αποστροφής και περιέργειας. Συμπληρώνοντας εύστοχα τη φράση «Αρέσει στους ανθρώπους να βλέπουν τα άσχημα...», που ακούστηκε στην παράσταση, η Ελένη συμπληρώνει πως "είναι σαν τα έργα του Γκόγια. Οι περισσότεροι γνωρίζουν τη 'μαύρη' περίοδο, στην οποία μεγαλούργησε". Ωστόσο, όπως διηγείται η ομάδα, κάποιες φορές υπάρχουν αποχωρήσεις ή και... οχλαγωγία. «Σε μια παράσταση στη Θεσσαλονίκη, επειδή στην αρχή της παράστασης επαναλαμβάνεται ο τίτλος του έργου, μας φώναξαν: Φτάνει πια! Το ακούσαμε, το καταλάβαμε!». Και ανακύπτει εύλογα το ερώτημα ποιο το όφελος, ποια τα κεκτημένα μας από αυτή την θεατρική εμπειρία; Όπως λένε οι 4frontal, στόχος είναι η μετάλλαξή μας και ο προβληματισμός.

Από την εποχή της πράσινης τέντας ώς το σαμαρικό Wi-Fi

Στην ελληνική επαρχία του 1980, με έμβλημα το λαϊκό ρητό «τα εν οίκω μη εν δήμω», οι ήρωες εγκλωβίζονται στη δημόσια εικόνα τους, άγονται και φέρονται από το κοινωνικό σχόλιο και σε μια διαδρομή ανάλογη με αυτή των τραγικών πρωταγωνιστών μάς οδηγούν σε αναπόφευκτες ταυτίσεις με τη σύγχρονη πραγματικότητα, στον κόσμο που το κοινωνικό σχόλιο των social media μας οδηγεί στην αναγκαιότητα των διαδικτυακών "likes" και στη συγκρότηση του ίδιου επίπλαστου "profile". Στην αδιατάραχτη συνέχεια της ελληνικότητας, από την εποχή της πράσινης τέντας μέχρι την εποχή του σαμαρικού Wi-Fi, τα γερμανόφερτα, όπως αποδίδονται από πολλούς στη συγγραφέα, μεθοδολογικά εργαλεία συνιστούν εντέλει μια καλλιτεχνική ανεξιθρησκία.

Info:

"Ο Μουνής" κάθε Κυριακή, από 9 Νοεμβρίου έως 28 Δεκεμβρίου

Στο Θέατρο του Νέου Κόσμου θα παρουσιάσουν επίσης:

* "Αντιγόνη" του Σοφοκλή από 16 Νοεμβρίου (Κυριακή, 4 μ.μ.)

* "Όλα τα μανιτάρια τρώγονται (αν και ορισμένα μόνο μία φορά)" του Ερβέ Λε Τελιέ από 20 Φεβρουαρίου του 2015

* Στο Bios θα παρουσιάσουν τον "Βόυτσεκ" από 11 Δεκεμβρίου

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL