"Με την προσφορά σας μπορέσαμε να δούμε τέσσερα άτομα μια υπέροχη παράσταση. Χωρίς τα κουπόνια θα δυσκολευόμασταν" μας έλεγε η Αγγελική το Σάββατο το βράδυ, στο διάλειμμα της παράστασης "Χαλασοχώρηδες" του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, για την οποία η εφημερίδα μας προσέφερε τη δυνατότητα στους αναγνώστες της να την παρακολουθήσουν αγοράζοντας δύο εισιτήρια στην τιμή του ενός.
Παρά τη βροχή, που κάποιες στιγμές έγινε καταρρακτώδης, οι αναγνώστες της "Αυγής", γέμισαν ασφυκτικά το θέατρο "Altera Pars". Και παρά το περασμένο της ώρας, μετά την παράσταση, δεν αποχώρησαν, αλλά έμειναν να παρακολουθήσουν τη συζήτηση που έγινε με τους ηθοποιούς και τους δυο εκλεκτούς φίλους της "Αυγής", αλλά και φανατικούς θεατές της παράστασης, τον Χιώτη συγγραφέα Γιάννη Μακριδάκη, που στις δέκα μέρες της παραμονής του στην Αθήνα την είδε δύο φορές, και τον πολιτικό επιστήμονα Ηλία Νικολακόπουλο, που το Σάββατο την παρακολουθούσε τρίτη φορά.
Άναψε η συζήτηση στον απόηχο μιας παράστασης που ομόρφυνε το Σαββατόβραδό μας και πλουτίζει τη θεατρική σκηνή της σήμερον με τη ζωντάνια και τη φρεσκάδα της.
Η μοναδική πολιτική κωμωδία που έγραψε ο μεγάλος Σκιαθίτης συγγραφέας, αφού διένυσε πάνω από ενός αιώνα διαδρομή σχεδόν στην αφάνεια, βρέθηκε στα χέρια των συντελεστών της παράστασης, επτά νέων ταλαντούχων ηθοποιών, που με τη φρεσκάδα, τη γνώση και τον σεβασμό τους στο έργο, χωρίς να αλλάξουν ούτε λέξη στο παπαδιαμαντικό κείμενο, επέτρεψαν να αναδειχτεί η μεγαλοσύνη του συγγραφέα, αλλά και η διεισδυτική ματιά του στο πολιτικό σύστημα της εποχής του και στα δίπολα που ταλανίζουν την ελληνική πολιτική σκηνή για περισσότερο από έναν αιώνα.
Κυρίως έφεραν στη σκηνή μια ευφάνταστη παράσταση, υψηλής αισθητικής, πρωτότυπη, γεμάτη ζωντάνια, με καταιγιστικούς ρυθμούς, μουσικές, τραγούδια και μπρίο, παιγμένη στην παπαδιαμαντική καθαρεύουσα, η οποία, όπως μας εξηγούσε στη συζήτηση που έγινε μετά την παράσταση ο σκηνοθέτης της και μέλος της ομάδας Κώστας Παπακωνσταντίνου, όχι μόνο δεν δυσκόλεψε αλλά τουναντίον συνέβαλε στον ρυθμό και κυρίως του επέτρεψε να πετύχει την αποστασιοποίηση εκείνη που επιτρέπει στον θεατή να μην ταυτιστεί με τους ρόλους αλλά να εστιάσει στην ιστορία. Στην προκειμένη περίπτωση η ιστορία είναι γνωστή.
Παρ' ότι γραμμένη ένα χρόνο πριν από την πτώχευση του 1893, είναι σαν να αποτυπώνει την πολιτική σκηνή έτσι όπως την έχουμε γνωρίσει όλοι μέσα από τον δικομματισμό και τη διαπλοκή. Με τη μόνη διαφορά, όπως μας εξηγούσε ο Ηλίας Νικολακόπουλος στη συζήτηση που κάναμε μετά την παράσταση, ότι τον ρόλο των κομματαρχών, που στο έργο αποτυπώνεται από τους "Χαλασοχώρηδες" και τους "Ανδρογυνοχωρήστρες", διαδέχτηκε μεταπολιτευτικά η λειτουργία των κομμάτων.
Όταν τέθηκε το ερώτημα στο οποίο παραπέμπει και το συγκεκριμένο έργο του Παπαδιαμάντη, αν έχουμε τελειώσει με το συγκεκριμένο πολιτικό σύστημα, ο Ηλίας Νικολακόπουλος επιφυλάχθηκε να απαντήσει, δεδομένου ότι όλα βρίσκονται ανοιχτά μπροστά μας. Ο Γιάννης Μακριδάκης, όμως, που έχει επιλέξει τα τελευταία χρόνια να ζει σε ένα πανέμορφο χωριό, στη Βολισσό της Βορειοδυτικής Χίου, γράφοντας τα βιβλία του, καλλιεργώντας τη γη και εφαρμόζοντας στην πράξη το μοντέλο της αποανάπτυξης, ήταν σαφής. "Έχουμε τελειώσει πια μ' αυτό".
Μίλησε μάλιστα για τα μικρά ποταμάκια που σχηματίζονται αυτή τη στιγμή στην κοινωνία και συναντιούνται στο ποτάμι ενός διαφορετικού τρόπου θέασης της ζωής, μιας ζωής έξω από αριθμούς, χρήμα, κέρδη, σε συντονισμό με τις επιταγές της φύσης και τον σεβασμό προς τον άνθρωπο. "Να συνεχίσουμε να ρίχνουμε σπόρους όλοι μαζί" είπε. "Αυτή είναι η δουλειά μας, η δική σας στην εφημερίδα, των παιδιών στο θέατρο, του Ηλία στο πανεπιστήμιο, όσων καλλιεργούμε τη γη, όσων παρακολουθήσαμε απόψε την παράσταση" είπε και κανείς δεν διαφώνησε. Τουναντίον...
"Τη χαρήκαμε πολύ την παράσταση, μακάρι να τη δει όσο περισσότερος κόσμος γίνεται" έλεγε μία εκπαιδευτικός από τις πρώτες σειρές των καθισμάτων. "Τη χαρήκαμε κι εμείς όσο τη φτιάχναμε, τη χαιρόμαστε και πάνω στη σκηνή όσο την παίζουμε" έλεγε ο Κώστας Παπακωνσταντίνου, ενώ η Ροζαμάλια Κυρίου και η Αγγελική Μαρίνου μετέφεραν την εμπειρία όλου του θιάσου, όταν παρακολουθούν την παράσταση μαθητές από σχολεία όπου τα παιδιά συζητούν μετά με τους συντελεστές και η συνθήκη μοιάζει "με ανοιχτή συνέλευση".
Κάπως έτσι ήταν και η συζήτησή μας το Σάββατο. Μάλλον δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, με έναν θίασο του οποίου τα μέλη συναποφασίζουν τα πάντα και μοιράζονται τις ευθύνες και τις δουλειές της παράστασης, έναν πολιτικό επιστήμονα και αντιπρόεδρο των ΑΣΚΙ, έναν συγγραφέα θιασώτη της αποανάπτυξης και ένα κοινό αποτελούμενο από αναγνώστες της ιστορικής εφημερίδας της Αριστεράς.
Πόλυ Κρημνιώτη
* Μετά τη μεγάλη ανταπόκριση των αναγνωστών μας η "Αυγή" επαναλαμβάνει την προσφορά κουπονιών για τους "Χαλασοχώρηδες" και στην παράσταση του Σαββάτου 7 Δεκεμβρίου, στο θέατρο Altera Pars.
