Live τώρα    
17°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
14.5°C18.7°C
2 BF 61%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
12.4°C18.0°C
1 BF 66%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
13.7°C16.0°C
2 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
14.3°C18.0°C
0 BF 57%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
15.7°C15.7°C
1 BF 69%
Ματιά στο νεότερο αμερικανικό θέατρο
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ματιά στο νεότερο αμερικανικό θέατρο

"Η Γερτρούδη Στάιν και η συνοδός της", του Ουίν Γουελς, στο Θέατρο "Άλμα"

Του Λέανδρου Πολενάκη

Η Γερτρούδη Στάιν και η συνοδός της, του Ουίν Γουελς, στο Θέατρο "Άλμα". Στηριγμένο στην αυτοβιογραφία της λόγιας, συγγραφέως, συλλέκτριας έργων τέχνης και μαικήνα των τεχνών, Γερτρούδης Στάιν, το έργο μάς αφηγείται τη ζωή της με την ισόβια σύντροφό της Άλις Τόκλας, επίσης διανοούμενη και συγγραφέα. Η Στάιν, στη διάρκεια του μεσοπολέμου στο Παρίσι, έγινε συνώνυμο της πρωτοπορίας, τόσο στην ιστορία της τέχνης όσο και στην εξέλιξη της δημιουργικής γραφής. Συγχρόνως υποστήριξε αποφασιστικά τον τρόπο με τον οποίο αποφάσισε να ζήσει τη ζωή της με την Τόκλας. Να μην εμφανίζονται μόνο ως συγκάτοικοι αλλά να είναι δηλωμένες ως αχώριστο ζευγάρι.

Το έργο παίχτηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο Θέατρο “Αμόρε”, το 1993, μία από τις πρώτες σκηνοθεσίες της Νικαίτης Κοντούρη, που επαναλαμβάνεται ανανεωμένη σήμερα στο Θέατρο "Άλμα", παραγωγή της “5ης Εποχής” και του Κώστα Ζαμάνη, σε σκηνοθεσία της ίδιας. Κίνηση της Έλενας Τοπαλίδου, νέα μετάφραση της Μαρίας Αγγελίδου, σκηνικά – κοστούμια Πάτσα, φωτισμούς του Νίκου Σωτηρόπουλου, μουσική επιμέλεια συλλογική του θιάσου. Δεν θα διστάσω, εικοσιπέντε χρόνια μετά την πρώτη παραγωγή, να μεταφέρω σχεδόν αυτούσια σήμερα όσα έγραφα τότε στην κριτική μου για το έργο και την παράστασή του.

Πρόκειται για ένα κείμενο τολμηρό για την εποχή του, ίσως όχι από εκείνα που θα χαρακτηρίζαμε ως “σταθμούς” του θεάτρου, ξέχειλο, όμως, από ανθρωπιά, ποίηση, τρυφερότητα και ευαισθησία μέσα στους τραχείς καιρούς της βίας που μας κυκλώνει. Ένα έργο “χειροποίητο” και μια “εργόχειρη” σκηνοθεσία, με αίσθηση του ρυθμού, ύφος οικείο και ατμόσφαιρα. Με δύο θαυμάσιες ηθοποιούς, τη Λυδία Φωτοπούλου και τη Μαρία Κατσιαδάκη σε ένα ρεσιτάλ μινιμαλιστικής υποκριτικής, σαν δύο ψυχές που αναζητούν το ανέφικτο και έλκονται από το φως που καίει. Ένα έργο και μια λαμπρή παράσταση που μας αφορούν, σήμερα ακόμη.


"Ο Κύκνος" της Ελίζαμπεθ Έγκλοφ, στο “Αγγέλων Βήμα”. Το “στόρι” του έργου, συνοπτικά: η Ντόρα, μια νοσοκόμα γύρω στα σαράντα, ζει στον κεντρικό αυτοκινητόδρομο της Νεμπράσκα, σε έναν τόπο χέρσο και σε μια γη επίπεδη, άχρωμη και βαρετή, όπου δεν συμβαίνει ποτέ τίποτε. Μοναχική ερωμένη ενός άντρα παντρεμένου με παιδιά, σε μια σχέση συμβατική, τελματωμένη. Μέσα σε αυτήν την πνιγηρή ακινησία συμβαίνει κάτι σαν θαύμα. Εισβάλλει ξαφνικά στο σπίτι της και στη ζωή της ένας πληγωμένος άγριος κύκνος... που μεταμορφώνεται σταδιακά σε έναν πρωτόγονο, ορμητικό και απρόβλεπτο άνδρα, ο οποίος την διεκδικεί με πάθος ερωτικό. Και εδώ αρχίζουν όλα...

Το έργο, σύμφωνα με τη συγγραφέα του, ισορροπεί ανάμεσα στη μαύρη κωμωδία και στο υπαρξιακό θρίλερ. Αλλά δεν πρόκειται γι' αυτό μόνο. Οι ρίζες του έργου βυθίζονται σε ένα υπόστρωμα μυθικό και ονειρικό. Μας ταξιδεύει στον κόσμο των μαγικών μεταμορφώσεων ειδικά στη μνήμη των φτερών μας, που είχαμε κάποτε και χάσαμε ως τίμημα του “εκπολιτισμού” μας. Έρχονται πάλι σε οριακές στιγμές στον ύπνο, μέσα σε πανέμορφα όνειρα πτήσης, για να μας θυμίσουν ότι κάποτε ήμασταν ένα με τη φύση, από την οποία με βίαιο τρόπο αποσπαστήκαμε... Και για να μας αφήσουν απαρηγόρητους στον ξύπνο, με μια γεύση απώλειας στα χείλη.

Υιοθετώντας τη μορφή ενός “κόμικ” προορισμένου για άμεση χρήση - κατανάλωση προκειμένου να αποφύγει την παγίδα του ρομαντισμού, το έργο μας μιλάει για πράγματα σοβαρά και αιώνια, όπως η πανανθρώπινη ανάγκη για ελευθερία και αγάπη.

Η σκηνοθεσία του Σταύρου Στάγκου, στην πολύ καλή μετάφραση της Μαργαρίτας Δαλαμάγκα, βρίσκει το σωστό κλειδί, του ονειρικού λυρισμού, για να “ανοίξει” την κρυφή, μέσα όψη του έργου, πίσω από την παραπλανητική επιφάνεια μαύρης κωμωδίας ή θρίλερ. Με τους οικείους ρυθμούς, ύφος, κίνηση και με τρεις εξαιρετικές ερμηνείες. Η Υρώ Λούπη είναι εκτάκτως ονειρική όταν πρέπει και αποφασιστικά γειωμένη όταν απαιτείται. Ο Κώστας Ανταλόπουλος, αντίστοιχα, γίνεται άλλοτε ο προδομένος εραστής του ονείρου και άλλοτε ο τρομαγμένος φυγάς από την πραγματικότητα. Άκρως εντυπωσιακός και πάντα ουσιώδης ο Συμεών Κωστάκογλου, τόσο για τις σχεδόν ακροβατικές του επιδόσεις όσο και για τη μεταμορφωτική του ικανότητα, από άγριο πουλί του λόγγου σε άνδρα εξημερωμένο - εξημερωτή.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL