Περιτριγυρισμένοι από έργα τέχνης, φωτογραφίες αλλά και τεκμήρια που προέρχονται από τη σκοτεινότερη περίοδο του 20ού αιώνα, για την Ελλάδα και την Ευρώπη, τη δεκαετία του '40, οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Γερμανίας, Νίκος Κοτζιάς και Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ, καθώς και η υπουργός Πολιτισμού Λυδία Κονιόρδου, εγκαινίασαν την Κυριακή, στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης, την έκθεση “Διαιρεμένες μνήμες 1940-1950: Η απόσταση ανάμεσα στην Ιστορία και στο βίωμα”.
«Εμείς οι Γερμανοί γνωρίζουμε την πολιτική και ηθική ευθύνη μας για τις φρικαλεότητες στην Ελλάδα. Και γνωρίζουμε ότι τα ίχνη που άφησαν είναι βαθιά» δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, που άρχισε την ομιλία του με στίχους του Νίκου Εγγονόπουλου, γραμμένους το 1948, την "εποχή του εμφυλίου σπαραγμού" που "δεν είναι εποχή για ποίηση και άλλα παρόμοια".
"Η έκθεση αφορά σκοτεινά ζητήματα, η ίδια όμως είναι γεγονός φωτεινό" τόνισε στην αντιφώνησή του ο Έλληνας ομόλογός του, σημειώνοντας: "Η τέχνη μάς λέει το ανείπωτο. Μας μιλάει για τον θάνατο, μας μιλάει όμως και για τη ζωή. Μας μιλάει γι’ αυτό που μας καταπιέζει και μας στενοχωρεί, μας μιλάει όμως και για την ελπίδα".
Από τη μεριά της, η υπουργός Πολιτισμού τόνισε: "Βλέποντας αυτά τα πρόσωπα από αυτά τα πλάσματα που κάποτε υπήρχαν, ήταν ζωντανά, είχαν να πουν το καθένα τη δική τους ιστορία, αισθάνομαι ότι αυτό που μας ψιθυρίζουν σήμερα δεν είναι μίσος, δεν είναι διαχωρισμός, είναι: Ποτέ ξανά!»
Μέσα από τα εκθέματα, οι “Διαιρεμένες μνήμες” επιχειρούν να φέρουν αντιμέτωπα έργα πνευματικών ανθρώπων και καλλιτεχνών με τις κυρίαρχες ιδεολογικές αναπαραστάσεις, τις εθνικιστικές κατασκευές και τους κοινωνικούς ανταγωνισμούς. Παράλληλα, η έκθεση επιχειρεί να επισημάνει τους βαθείς μετασχηματισμούς της ελληνικής κοινωνίας μέσα και από την εξόντωση των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, αλλά και όσα αντιμετώπισαν όσοι κατόρθωσαν να επιστρέψουν.
Πρόκειται για μια κοινή διοργάνωση του Ινστιτούτου Γκαίτε με το ΜΜΣΤ, το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης και το Γερμανικό Ιστορικό Μουσείο του Βερολίνου.
