Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
22.0°C24.8°C
3 BF 39%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
22 °C
21.0°C24.2°C
2 BF 52%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
18.8°C20.5°C
4 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
20 °C
19.3°C19.8°C
5 BF 60%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
22.9°C24.0°C
3 BF 33%
Μάκης Θεοφυλακτόπουλος: / Μάκης Θεοφυλακτόπουλος: Δεν έχω εμπιστοσύνη στα έργα για τα οποία δεν έφτυσα αίμα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Μάκης Θεοφυλακτόπουλος: / Μάκης Θεοφυλακτόπουλος: Δεν έχω εμπιστοσύνη στα έργα για τα οποία δεν έφτυσα αίμα

Συνέντευξη στη Μάνια Ζούση

Έζησε έντονα, οριακά, παθιασμένα. Με βίο ιλιγγιώδη και εκρηκτικό, ο Μάκης Θεοφυλακτόπουλος, αυτός ο θυελλώδης εικαστικός καλλιτέχνης που συνεχίζει στα 80 του χρόνια να ζει επικινδύνως μια περιπετειώδη ζωή με εφηβική ορμή και να πειραματίζεται με ανορθόδοξα υλικά, παραδέχεται τα πάθη του, ομολογεί τη μάχη με τα σκοτάδια της ψυχής και τους φόβους του και μιλά για τη λαϊκή, αριστερή καταγωγή του, την πολυτάραχη ζωή με τέσσερις γάμους, τρία παιδιά και εγγόνια, τα ταξίδια του στον κόσμο και την πολύχρονη μελέτη στην Ιστορία της Τέχνης ως θαμώνας των μεγάλων μουσείων του κόσμου.

«Υπήρξα τυχερός. Ξεκίνησα ως πολύ άτυχος, γιατί γεννήθηκα προλετάριος σε εργατική οικογένεια κι έφτασα 80 χρόνων να έχω καπνίσει απίστευτες ποσότητες, να έχω τρέξει με άπειρα χιλιόμετρα, να έχω σπάσει τα πόδια μου, αλλά να είμαι όρθιος και, παρότι με αναπηρίες, να νιώθω μια νεότητα κι έναν ενθουσιασμό που δεν είναι εύκολο να τον διαθέτεις σ’ αυτή την ηλικία. Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι με τον βίο και την πολιτεία μου θα μπορούσα να φτάσω ως εδώ και να έχω κέφια αλλά και σωματικές δυνάμεις νέου ανθρώπου. Θέλω να φωνάξω ότι ζω μια δεύτερη νεότητα» ομολογεί με παιγνιώδη διάθεση που τον οδηγεί αυτήν τη φορά να επιλέγει και να πειραματίζεται με ένα υλικό ακατάλληλο για ζωγραφική, όπως ο ανεξίτηλος μαρκαδόρος, και να δημιουργεί είκοσι ένα νέα έργα που παρουσιάζονται από κοινού με κάποιες παλιότερες δημιουργίες του σε μια έκθεση στην Γκαλερί Citronne της οδού Πατριάρχου Ιωακείμ 19, σε επιμέλεια Θεόφιλου Τραμπούλη, έως και τις 25 Ιανουαρίου.

«Επέλεξα ένα ανεξίτηλο υλικό γραφιστικής για να παίξω και σιγά - σιγά δουλεύοντάς το, άρχισα να καταλαβαίνω το πως μπορεί να γίνει ένα μέσο για να σβήνω, να γράφω κι όσο το δούλευα τόσο το μάθαινα κι έτσι έχτισα μια σειρά από εικόνες. Ένα υλικό που διατηρεί μια λάμψη που το διαφοροποιεί, κι όταν το ανακάλυψα μου δημιούργησε μεγάλο κέφι».

Για το πώς η ζωή του συναντήθηκε με τη ζωγραφική ο Μάκης Θεοφυλακτόπουλος δεν διστάζει να πει: «Όταν ήμουν μικρός, το μόνο που μπορούσα να κάνω καλύτερα ήταν να ζωγραφίζω. Έτσι έδωσα εξετάσεις στην ΑΣΚΤ και η ζωγραφική έγινε η ζωή μου. Αυτή η σταθερή σχέση συνεχίζεται μέχρι σήμερα και με κάνει να ζω τη μεγαλύτερη περιπέτεια».

Γεννημένος στο Μεταξουργείο τον Οκτώβριο του 1939, με τις διάσπαρτες εικόνες της Κατοχής και την απεγνωσμένη ανθρώπινη κραυγή «πεινάω» να κατακλύζουν τη μνήμη του. «Ο φόβος του κατακτητή πέρασε μέσα μου. Φοβήθηκα κι εγώ όπως όλοι, γιατί, αν και ήμουν πολύ μικρός, ο τρόμος ήταν διάχυτος. Όσοι γεννηθήκαμε εκείνη την εποχή, αμέσως μετά, ανάλογα σε ποια οικογένεια ανήκε ο καθένας, μεγαλώσαμε με τις ιστορίες του Εμφυλίου. Οι δικοί μου ήταν όλοι αριστεροί και μεγάλωσα μέσα σε μια οικογένεια που όριζε το καλό και το κακό ανάλογα με το πώς το αντιλαμβανόταν. Θυμάμαι να υπάρχουν στο σπίτι κάποιες φωτογραφίες συγγενών με αποτυπωμένο το ίχνος από τις λόγχες των αντιπάλων».

* Τι ρόλο έπαιξε το πάθος στη ζωή και την τέχνη σας;

Είχα και έχω όχι πολύ καλή γνώμη για τον εαυτό μου. Μάλλον είμαι γεμάτος ελαττώματα. Είχα διάφορα καταστροφικά πάθη, όπως η εξάρτηση από τον τζόγο. Που για πολλά χρόνια έπαιξε αρνητικό ρόλο, αλλά ευτυχώς κάποια στιγμή σαν να γύρισε ένα κουμπί και να αποδεσμεύτηκα. Κάπου φοβήθηκα πάρα πολύ αυτόν τον δρόμο της καταστροφής. Κι όπως λέει κι ένας Κινέζος σοφός, στον δρόμο της καταστροφής όποτε και να σταματήσεις κέρδος είναι. Είχα κι άλλα πάθη, τα γκάζια, τις μηχανές, τα αυτοκίνητα, τις ταχύτητες. Πώς συνδέονται όλα αυτά; Με τη φυγή από κάποια πραγματικότητα που ίσως φοβάμαι. Μπορεί να είναι ο θάνατος, ίσως ακόμα και η απειλή μιας κατάθλιψης η οποία με φλέρταρε. Φοβόμουν και προσπαθούσα να ξεφύγω από αυτόν τον φόβο με διάφορες μανίες. Μέσα σε όλες αυτές τις περιπέτειες, που είχαν κοινό στοιχείο τους τη φυγή, υπήρχε η ζωγραφική. Η ζωγραφική υπήρξε η πιο ωραία φυγή της ζωής μου.

Την ώρα που είμαι μπροστά στο τελάρο τα ξεχνώ όλα. Εκεί έχεις να παλέψεις με έναν άσπρο χώρο που πρέπει να τον κάνεις κάτι. Εκεί λοιπόν βρήκα έναν τρόπο που μου ταίριαζε. Να πλάθω μια εικόνα. Πάνω στην εικόνα και την καταστροφή της βγάζω τον θυμό μου, την κατάθλιψή μου και μέσα στο χάος προσπαθώ να βρω τον καλό μου εαυτό. Αυτόν που θα με κάνει να απαλλαγώ από τις ενοχές προτείνοντας μια εικόνα κάθαρσης. Έτσι όλη αυτή η επιθετικότητα βρήκε ένα πεδίο δράσης που έδινε καρπό.

* Πόσο σημαντική υπήρξε ως προς την τέχνη σας η ακαδημαϊκή καριέρα στο ΑΠΘ;

Ήταν απολαυστικό να ζεις με νέους ανθρώπους, αλλά έχω την εντύπωση ότι η διδασκαλία δεν έκανε καλό στη ζωγραφική μου. Με την έννοια ότι δεν πιστεύω ότι ήμουν γεννημένος για δάσκαλος. Το δασκαλίκι δεν ήταν ταιριαστό με τον χαρακτήρα μου. Δέχθηκα αυτή τη θέση περισσότερο για λόγους οικονομικής ασφάλειας.

* Σε τι είδος κατατάσσετε το έργο σας;

Γκρεμίζω αυτό που έγινε για να χτίσω πάνω του κάτι που θεωρώ ότι μπορεί να είναι καλύτερο.

* Σας έχουν παιδέψει και βασανίσει τα υλικά με τα οποία παλεύετε;

Ναι, αλλά είναι ένα γλυκό βάσανο. Δεν έχω εμπιστοσύνη στα έργα στα οποία δεν έφτυσα αίμα.

* Είναι έκδηλη η χαρά σας. Θυμίζετε παιδί που παίζει.

Είναι μια ευτυχισμένη σχέση, η πιο μεγάλη χαρά που μπορείς να πάρεις όταν προκύψει κάτι κορυφαίο στραγγίζοντας τον εαυτό σου. Άλλωστε, το κοινό χαρακτηριστικό των καλλιτεχνών που έκαναν κάτι, είναι η πολλή δουλειά.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL