Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.2°C26.3°C
2 BF 36%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
24 °C
22.3°C26.0°C
3 BF 36%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.4°C24.8°C
2 BF 52%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.9°C24.0°C
2 BF 38%
Μια ξεχασμένη σχέση απέναντι στα σημερινά στερεότυπα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Μια ξεχασμένη σχέση απέναντι στα σημερινά στερεότυπα

Αντιδικτατορική αφίσα Δυτικής Γερμανίας

Μπορεί μια έκθεση να αποκαθηλώσει στερεότυπα, ισχυρά εδραιωμένα κυρίως στη διάρκεια των τελευταίων σκληρών χρόνων που πέρασε η χώρα;

Ενδεχομένως όχι, ωστόσο η έκθεση "Αλληλεγγύη και Αντίσταση. Η στήριξη της ελληνικής αντίστασης ενάντια στη στρατιωτική χούντα από τα γερμανικά κόμματα, συνδικάτα και πολιτικά ιδρύματα (1967-1974)", που εγκαινιάζεται αύριο (6.30 μ.μ.) στον Ινστιτούτο Γκαίτε της Θεσσαλονίκης (Βασιλίσσης Όλγας 66), επιχειρεί να θυμίσει στην ελληνική και γερμανική κοινή γνώμη μια ξεχασμένη σελίδα κοινής ιστορίας, "μια σελίδα συνεργασίας και αλληλεγγύης σε μια εποχή όπου περισσεύουν τα αρνητικά στερεότυπα και οι εύκολες καταδίκες" θέτοντας τις ιστορικές παραμέτρους που όρισαν τη σχέση της γερμανικής κοινωνίας με τους Έλληνες μετανάστες κατά τον αντιδικτατορικό αγώνα.

Πρωτοβουλία του Ιδρύματος Φρίντριχ Έμπερτ σε συνεργασία με τα Αρχεία Κοινωνικής Ιστορίας, η έκθεση αποτίει φόρο τιμής στην ελληνική αντίσταση και παράλληλα επιδιώκει να στρέψει το βλέμμα -στη συγκυρία της σημερινής πολιτικής και οικονομικής κρίσης- σε μια άγνωστη αλλά αξιομνημόνευτη σελίδα των ελληνογερμανικών σχέσεων.

"Αυτή η έκθεση είναι σαν να ξεφυλλίζουμε δυο παράλληλες ιστορίες" λέει ο ιστορικός Βαγγέλης Καραμανωλάκης, γενικός γραμματέας των ΑΣΚΙ, εξηγώντας ότι "η πρώτη ιστορία είναι η ιστορία μιας Γερμανίας η οποία υποδέχεται μετανάστες στο πλαίσιο του 'γερμανικού θαύματος' και παράλληλα είναι η στιγμή της άνθισης της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας με τον Βίλι Μπραντ, δηλαδή μια στιγμή όπου η γερμανική κοινωνία μοιάζει να γίνεται περισσότερο δημοκρατική, να αφήνει πίσω της τον Β' Πόλεμο.

Από την ελληνική περίπτωση έχουμε ένα μεγάλο κύμα μεταναστών, γύρω στους 350.000 Έλληνες εγκατεστημένους στη Γερμανία, που ένα σημαντικό τμήμα τους ριζοσπαστικοποιείται μέσω της εμπειρίας της μετανάστευσης και θα σταθεί ενάντια στη χούντα. Η κοινή σελίδα αυτών των δύο στιγμών είναι η αλληλεγγύη και η βοήθεια που θα δώσει ένα σημαντικό τμήμα της γερμανικής κοινωνίας, πρόσωπα και θεσμοί, στον αντιδικτατορικό αγώνα".

Για τον Βαγγέλη Καραμανωλάκη "εδώ είναι το σημείο εκκίνησης της έκθεσης, η οποία περιλαμβάνει τεκμήρια απ' αυτή την κοινή διαδρομή, θυμίζοντας μια ξεχασμένη σελίδα αυτής της ιστορίας, που πρέπει να την κατανοήσουμε στο πλαίσιο της δεκαετίας του 1960 και μεγάλων κινημάτων που αναπτύχθηκαν τότε".

Η Γερμανία, μας θυμίζει ο συνομιλητής μας, ήταν η χώρα "όπου δραστηριοποιήθηκαν οι περισσότερες και πλέον μαζικές αντιδικτατορικές οργανώσεις από όλο το ελληνικό πολιτικό φάσμα, με ένα πλήθος ενεργειών και με σοβαρό αντίκτυπο στη γερμανική και διεθνή κοινή γνώμη".

Από την άλλη "ένας σημαντικός αριθμός συνδικαλιστικών σωματείων, φοιτητικών ενώσεων, θρησκευτικών οργανώσεων, τοπικών πρωτοβουλιών αλληλεγγύης, καθώς και χιλιάδες πολίτες πρόσφεραν καταφύγιο και πολλαπλή συμπαράσταση στους Έλληνες".

Βέβαια η εποχή βοηθούσε καθώς αυτή η σχέση δημιουργήθηκε και ενισχύθηκε με φόντο τη δεκαετία της άνθησης των κινημάτων και του παγκόσμιου αντιπολεμικού κινήματος, όπου η ελληνική χούντα δεν αποτελούσε αποκλειστικά ελληνική υπόθεση.

Έτσι και η συγκεκριμένη έκθεση δεν αφηγείται μόνο μια σχέση ξεχασμένη, αλλά και την ιστορία της ελληνικής χούντας παράλληλα με τον αντιδικτατορικό αγώνα στη Γερμανία. Σχεδιασμένη για ένα ευρύτερο κοινό, παρουσιάζει τεκμήρια από τις συλλογές των ΑΣΚΙ, φωτογραφίες, μπροσούρες, συλλογικά και προσωπικά αρχεία, τρικ, αφίσες, βιβλία.

Ρωτάμε τον συνομιλητή μας κατά πόσον βοηθάνε τα τεκμήρια και ντοκουμέντα που θα παρουσιαστούν στον εκθεσιακό χώρο του Γκαίτε να κατανοήσουμε τη σημερινή συνθήκη όπως διαμορφώνεται στην Ευρώπη. "Σε μια Ευρώπη που σήμερα κατακλύζεται από πρόσφυγες και οικονομικούς μετανάστες το να ξανασκεφτούμε τα κινήματα αλληλεγγύης που είχαν αναπτυχθεί σε προηγούμενες περιόδους είναι πολύ χρήσιμο για να κατανοήσουμε τη θέση μας σήμερα και να δούμε την ιστορικότητα των φαινομένων που συμβαίνουν" εξηγεί ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης. "Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ευρώπη βιώνει τέτοιου είδους πληθυσμιακές μετακινήσεις".

Ωστόσο η μνήμη όσων συνέβησαν στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ιδιαίτερα με τη σημερινή αναβίωση του νεοναζισμού, είναι παρούσα. Μπορούμε να ξεχνάμε; "Δεν ξεχνάμε ούτε τι συνέβη στον Β' Πόλεμο ούτε τις λαμπρές ούτε τις σκοτεινές σελίδες των κοινών μας σχέσεων, ούτε τους ανοιχτούς λογαριασμούς από το κοινό μας παρελθόν" λέει.

"Ο στόχος είναι να ιστορικοποιήσουμε τα φαινόμενα, δηλαδή να καταλάβουμε το πώς κάθε φορά οι άνθρωποι οδηγήθηκαν σε συγκεκριμένες επιλογές. Είκοσι και πλέον χρόνια μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την άνοδο του ναζισμού ένα σημαντικό τμήμα της γερμανικής κοινωνίας στάθηκε αλληλέγγυο προς τους Έλληνες μετανάστες και τον αντιδικτατορικό αγώνα.

Σήμερα, όταν ο νεοναζισμός σηκώνει κεφάλι στην Ελλάδα και στη Γερμανία δεν είναι ανάγκη να μιλήσεις μόνο για τη φρίκη του ναζισμού ή το Ολοκαύτωμα. Είναι πολύ σημαντικό, ιδιαίτερα για τις νεότερες γενιές, να αναδείξουμε παραδείγματα συνεργασίας και δημοκρατικής αλληλεγγύης στη σημερινή Ευρώπη διαλύοντας στερεότυπα και ρατσιστικές αντιλήψεις".

Στα εγκαίνια θα χαιρετίσει η υφυπουργός Μακεδονίας - Θράκης Κατερίνα Νοτοπούλου και θα μιλήσουν οι Walter Stechel, γενικός πρόξενος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στη Θεσσαλονίκη, Michael Sommer, αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Friedrich - Ebert - Stiftung Βερολίνο, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, γενικός γραμματέας ΑΣΚΙ, Rudolf Bartsch, γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου Γκαίτε στη Θεσσαλονίκη, Ulrich Storck, διευθυντής του Ιδρύματος Friedrich - Ebert - Stiftung στην Αθήνα, και η κυρία Niki Eideneier, τέως διευθύντρια του εκδοτικού οίκου Ρωμιοσύνη στην Κολωνία. Η δημοσιογράφος Μαρία Χαλβατζή θα συντονίσει την εκδήλωση.

Η έκθεση χρηματοδοτήθηκε από το ομοσπονδιακό υπουργείο Εξωτερικών, από πόρους του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον. Πραγματοποιήθηκε με την ευγενική υποστήριξη του Goethe - Institut Θεσσαλονίκη.

Θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση σε ελληνικά - γερμανικά.

Διαδήλωση κατά της χούντας στο Δυτικό Βερολίνο, 1973

Αντιδικτατορική διαδήλωση στη Νυρεμβέργη, 1968

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL