Η δραστηριότητά του απασχολεί εδώ και χρόνια την αρχαιολογική κοινότητα. Αυτά που ατύπως συζητούν μεταξύ τους τα μέλη της για το "Διάζωμα", το μη κερδοσκοπικό σωματείο που ίδρυσε ο πρώην υπουργός Πολιτισμού Σταύρος Μπένος, φέρνει στο προσκήνιο ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων απευθύνοντας σοβαρές και σαφείς καταγγελίες για τον ρόλο και τη δράση του. "Ένα ιδιωτικό σωματείο διαχειρίζεται τεράστια ποσά, εκτός δημόσιου λογιστικού, ασκεί δημόσια πολιτική και αποφασίζει ποιοι χώροι και ποια μνημεία θα χρηματοδοτηθούν και ποια θα μένουν εκτός χρηματοδότησης" αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση του Δ.Σ. του ΣΕΑ, προσθέτοντας ότι στη δεκαετή λειτουργία του "τα μέλη αυξάνονται, στις συνδρομές απλών πολιτών προστίθενται χορηγίες τραπεζών και μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών, συνδρομές από 'εταιρικά μέλη', τα έσοδα γιγαντώνονται, 'εθελοντές' σύμβουλοι και 'εθελοντές' μηχανικοί, οι οποίοι αναλαμβάνουν τη σύνταξη μελετών με απευθείας αναθέσεις ύψους 120-150.000 ευρώ χωρίς τις δεσμεύσεις του δημόσιου λογιστικού, διαγωνισμούς, ελέγχους, διαφάνεια και κάθε έννοια υγιούς ανταγωνισμού".
"Με τη μακρά παρουσία μιας υπουργού που δήλωσε 'Διάζωμα' ήδη από την ημέρα που ανέλαβε, το πράγμα ξέφυγε στην ύβρη" σημειώνει η ανακοίνωση προσθέτοντας πως "ο Στ. Μπένος γυρίζει όλη την Ελλάδα ως σκιώδης υπουργός Πολιτισμού και 'κλείνει' δουλειές" και "γύρω του στρατιά εταιρειών ιδιωτών συμβούλων και 'εθελοντών' μηχανικών".
Τεκμηριώνοντας με συγκεκριμένα παραδείγματα του λόγου το αληθές, αναφέρεται στην περίπτωση του προγράμματος - πιλότου για την "Πολιτιστική Διαδρομή αρχαίων θεάτρων της Ηπείρου", όπου "η Περιφέρεια Ηπείρου 'τσιμέντωσε' και 'κλείδωσε' την περίφημη 'Διαδρομή' στο ΕΣΠΑ 2014-2010, χωρίς να δεχτεί άλλες προτάσεις, ακόμα και για υποχρεώσεις από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο, ή για σημαντικότατα μνημεία που κινδύνευαν, όπως το 'Σπίτι του Δεσπότη' (Οικία Χουσεΐν Μπέη) στα Γιάννενα". Κάπως έτσι για το ΣΕΑ, "η κεντρική προστασία των μνημείων, η ραχοκοκκαλιά για τη διάσωση των αρχαιοτήτων, πέρασε αθόρυβα στους περιφερειάρχες". Με τον ίδιο τρόπο, επισημαίνουν, "προσπάθησε να 'πατήσει πόδι' σε έργα σε όλη την Ελλάδα, παρουσιάζοντας ως 'επιτεύγματα' του 'Διαζώματος' έργα που σχεδιάστηκαν και προωθήθηκαν από τους αρχαιολόγους της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας".
Την ίδια στιγμή, "όπως φαίνεται και στην ιστοσελίδα του 'Διαζώματος' σειρά έχουν το Αρχαιολογικό Πάρκο του Ασκληπιείου Επιδαύρου, η Πολιτιστική και Περιβαλλοντική Διαδρομή της Στερεάς Ελλάδας, η Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη του Δήμου Ηρακλείου Κρήτης, η Πολιτιστική Διαδρομή της Σαντορίνης, με τελευταία την 'Τριλογία της Αττικής'... πάντα με στόχο τη 'μόχλευση' κοινοτικών πόρων από τα συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα. Στα παραπάνω περιλαμβάνονται ακόμα και μνημεία που δεν έχουν προς το παρόν ανασκαφεί, όπως το θέατρο της Αμφίπολης".
Καταγγέλλει επίσης ότι το Διάζωμα "διοργανώνει εταιρικές διημερίδες όπως η τελευταία στην Ελευσίνα στις 21-22.4.2018, ουσιαστικά προσπαθώντας να πλασαριστεί ως 'διαχειριστικός εταίρος' στην Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης". Όλα, όπως σημειώνει, "συντείνουν στην αποδυνάμωση της κρατικής προστασίας, την οικειοποίηση εσόδων από τα μνημεία (το 'Διάζωμα' συζητά και 'συνδιαχείριση'), τον στραγγαλισμό της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας" ενώ κάνει λόγο για "σωτήρες που οικειοποιούνται τις υποδομές και την παραχθείσα από την Υπηρεσία γνώση" βάζοντας "σε θανάσιμο κίνδυνο την κρατική προστασία του δημοσίου συμφέροντος, την προστασία των μνημείων, που πρέπει να είναι μόνον ανταποδοτικά, που πρέπει να αναστηλωθούν μόνο για χρήση".
Τέλος, το Δ.Σ. του ΣΕΑ απευθύνεται και στους ίδιους τους αρχαιολόγους καλώντας τους να απομακρυνθούν από το "Διάζωμα" "αφού πλέον έχει φανεί ότι η πραγματική του στόχευση απέχει εντελώς από τις αρχικές διακηρύξεις" και να συστρατευθούν "για την επιστροφή στην άσκηση δημόσιας πολιτικής για τα μνημεία από τη μόνη αρμόδια γι' αυτό Υπηρεσία, την Αρχαιολογική".
