Live τώρα    
13°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
8.6°C14.6°C
1 BF 87%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αυξημένες νεφώσεις
12 °C
8.1°C13.5°C
1 BF 66%
ΠΑΤΡΑ
Αυξημένες νεφώσεις
15 °C
11.0°C14.9°C
2 BF 73%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.8°C15.8°C
2 BF 71%
ΛΑΡΙΣΑ
Σποραδικές νεφώσεις
7 °C
6.9°C10.2°C
0 BF 100%
Ντιτρόιτ: / Όταν οι μετανάστριες εργάτριες κέρδισαν τα αφεντικά των πούρων
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ντιτρόιτ: / Όταν οι μετανάστριες εργάτριες κέρδισαν τα αφεντικά των πούρων

Η δεκαετία του ’30 στο Ντιτρόιτ είναι περισσότερο γνωστή για τις μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις στις αυτοκινητοβιομηχανίες. Στην πραγματικότητα όμως, οργανώθηκαν πολλές ακόμη απεργίες, σε πολλές από τις οποίες βρίσκονταν μπροστά γυναίκες. Σε αυτές ανήκει και η μεγάλη απεργία μεταναστριών εργατριών στα εργοστάσια πούρων, η οποία διήρκησε περισσότερο από δύο μήνες.

Το 1937, έξι εργοστάσια πούρων απλώνονταν σε μια έκταση τεσσάρων τετραγωνικών μιλίων, με σύνορα στο Μιλγουόκι, στο Γκράντι, στο Σαιντ Άουμπιν και στη Λεωφόρο Γουόρεν. Σε αυτές τις μονάδες εργάζονταν 4.000 γυναίκες, οι περισσότερες από τις οποίες μιλούσαν πολωνικά.

Πετσοκομμένοι μισθοί και σεξουαλική παρενόχληση

Οι μισθοί τους, οι οποίοι είχαν περικοπεί κατά 35 με 50% μετά τη μεγάλη παγκόσμια οικονομική ύφεση του 1929, ήταν από τους χαμηλότερους σε όλο το Ντιτρόιτ. Την ίδια ώρα, ήταν υποχρεωμένες να υφίστανται τις καθημερινές επιπτώσεις από την τοξική σκόνη του καπνού που βρισκόταν πάντα στον αέρα, καθώς δεν υπήρχε επαρκής εξαερισμός. Οι περισσότερες τουαλέτες ήταν πολύ παλιές και οι ελάχιστες καινούργιες ήταν πάντα βρόμικες. Συχνά τις έβρισκαν και σπασμένες. Οι ιδιοκτήτες του εργοστασίου δεν παρείχαν ούτε καν σαπούνι ή ζεστό νερό. Ενώ ήταν καθημερινό φαινόμενο η σεξουαλική παρενόχληση από τους προϊστάμενους.

Η επιτροπή του πολίτη για τη διασταύρωση δεδομένων κατέληγε τότε στο συμπέρασμα ότι οι εργαζόμενες στα εργοστάσια πούρων υποχρεώνονταν να δουλεύουν σε τόσο εντατικούς ρυθμούς που εξαντλούνταν τόσο σωματικά όσο και πνευματικά. Το αποτέλεσμα ήταν να νιώθουν κατά τη διάρκεια της βάρδιας έντονο εκνευρισμό και το βράδυ μετά τη βάρδια ήταν τόσο εξουθενωμένες που δεν είχαν καμία όρεξη να βγουν έξω και να διασκεδάσουν.

Μαθαίνοντας με μεγάλο ενδιαφέρον για τις κινητοποιήσεις στην αυτοκινητοβιομηχανία, οι εργάτριες στα πούρα αποφάσισαν να οργανωθούν και να ξεκινήσουν έναν μεγάλο απεργιακό αγώνα ενάντια στις φρικτές συνθήκες εργασίας.

Χωρίς τη στήριξη της εργατικής ομοσπονδίας λόγω... φύλου

Στις 16 Φεβρουαρίου, πέντε μέρες μετά την κατάληψη στα εργοστάσια της Τζένεραλ Μότορς στο Φλιντ, οι εργάτριες πούρων του “Γουέμπστεν Άιζενλορ” κατέβηκαν σε απεργία. Είχαν βάλει ειδοποίηση στο ταμπλό στην πολωνική γλώσσα, με την οποία καλούσαν όλες τις συναδέλφισσες να παραμείνουν μέσα στο εργοστάσιο. Από τη διοίκηση του εργοστασίου ζήτησαν 10% αύξηση στους μισθούς, χωρίς όμως να καταφέρουν να λάβουν απάντηση.

Σταμάτησαν την παραγωγή, αλλά ήρθαν αντιμέτωπες με ένα νέο πρόβλημα. Δεν είχαν συνδικάτο να τις υποστηρίξει. Η συντηρητική ομοσπονδία εργατών είχε συνδικάτο για τους εργάτες στα πούρα, αλλά αγνοούσε τις επαναλαμβανόμενες εκκλήσεις των εργατριών για βοήθεια. Αντ' αυτού οι εργαζόμενες αποφάσισαν να στείλουν στα κεντρικά γραφεία της ομοσπονδίας αντιπροσωπεία και να ζητήσουν από τον επικεφαλής της πολωνικής συνδικαλιστικής επιτροπής και γεννημένο στην Πολωνία Στάνλεϊ Νόβακ να είναι ο συντονιστής τους.

Γνώριζαν τον Νόβακ από την εβδομαδιαία εκπομπή και τις συχνές εμφανίσεις του στο "Πολωνικό Σπίτι", κατά τις οποίες προωθούσε τη συνδικαλιστική δράση. Μετά από κάποιες διαβουλεύσεις, ο Νόβακ συμφώνησε να τις βοηθήσει.

Μέσα σε έξι ώρες οι γυναίκες είχαν καταφέρει να σχηματίσουν οργάνωση. Υπήρχαν επιτροπές για την κατάρτιση αιτημάτων, την παροχή τροφίμων και τη φροντίδα των παιδιών, ενώ ιδρύθηκε ακόμη γραφείο για τις απεργιακές κινητοποιήσεις.

Μέσα σε λίγες μέρες, πέντε ακόμη εργοστάσια πούρων, τα "Μέιζερ-Κρίσμαν", "Έσεξ πούρα", "Μπέρναρντ Σβαρτς", "Τιγκ Τζάκσον", "Τζένεραλ Πούρα", καταλήφθηκαν από τις εργαζόμενες.

Αλληλεγγύη από μικρά μαγαζιά και συζύγους

Το απόγευμα της 19ης Φεβρουαρίου οι απεργούσες πραγματοποίησαν μεγάλη συνέλευση στο “Πολωνικό Σπίτι”, η οποία κατέληξε σε τεράστια πορεία που πέρασε απ' όλα τα εργοστάσια.

Οι γυναίκες κέρδισαν ευρεία υποστήριξη από την ομοσπονδία και συνδικάτα του Ντιτρόιτ, ενώ μικρές τοπικές επιχειρήσεις τούς παρείχαν έμπρακτη υποστήριξη, προσφέροντας ψωμί, λουκάνικα και άλλα πολλά τρόφιμα.

Κατά τη διάρκεια της απεργίας οι σύζυγοι, οι πατέρες, τα αδέρφια και οι ενήλικοι γιοι ανέλαβαν καθήκοντα τα οποία... παραδοσιακά επιφορτίζονταν οι γυναίκες, όπως τη φροντίδα των παιδιών, το καθάρισμα του σπιτιού και το μαγείρεμα. Συμμετείχαν επίσης στην απεργιακή κουζίνα και σε άλλες κρίσιμες διαδικασίες για τη συντήρηση του αγώνα.

Ενδεικτικά για εκείνες τις ημέρες είναι τα λόγια μιας απεργού: "Κάποιες από εμάς κάθονται εδώ και πλέκουν ευρηματικά σχέδια. Άλλες παίζουν χαρτιά. Ορισμένες είναι στην κουζίνα και μαγειρεύουν ζυμαρικά. Ακούγεται μουσική και οι νεαρότερες κοπέλες με χρωματιστές κορδέλες στα μαλλιά χορεύουν. Πρέπει κάπως να περάσουμε τον χρόνο μας, γιατί, όπως λέει και μια συναδέλφισσα, 'θα καθίσουμε μέχρι και το Πάσχα αν χρειαστεί'".

Ξύλο από την αστυνομία, ακόμη και σε έγκυο

Στις 20 Μαρτίου, ωστόσο, ο δήμαρχος της πόλης Φρανκ Κάζινς διέταξε τη βίαιη καταστολή των απεργιών. Η αστυνομία έσπασε τις πόρτες του “Μπέρναρντ Σβαρτς” και εισέβαλε. Οι αστυνομικοί άρπαζαν τις γυναίκες από τους ώμους, τις έκαναν γύρους και τις τραβούσαν από τα μαλλιά και τα ρούχα καθώς τις πετούσαν έξω στον δρόμο.

Αλληλέγγυοι στις κινητοποιήσεις δέχτηκαν επίσης επίθεση. Οι αστυνομικοί έφτασαν στο σημείο να πετάξουν ακόμη και μία έγκυο γυναίκα από τη βεράντα της.

Η αντίδραση της συνδικαλιστικής ηγεσίας ήταν άμεση. Ο πρόεδρος της ομοσπονδίας Χόμερ Μάρτιν απείλησε με "γενική απεργία στην αυτοκινητοβιομηχανία, εκτός και αν σταματήσει η βίαιη έξωση των απεργών και η αδίστακτη μεταχείρισή τους από την αστυνομία του Ντιτρόιτ".

Σε μία συγκέντρωση 200.000 ατόμων, στις 24 Μαρτίου, στην πλατεία Κάντιλακ, ένα άλλο στέλεχος της ομοσπονδίας, ο Βίκτορ Ρούθερ, απείλησε ότι για κάθε έξωση θα γίνονταν δύο νέες απεργίες.

Νίκη για όλες τις εργαζόμενες

Την 1η Απριλίου αντιπροσωπεία των απεργών συναντήθηκε με τον κυβερνήτη του Μίτσιγκαν Φρανκ Μέρφι. Ο κυβερνήτης υποσχέθηκε να εξετάσει τα αιτήματά τους, με την προϋπόθεση ότι θα σταματήσει η απεργία στο εργοστάσιο της Κράισλερ.

Αυτό συνέβη στις 7 Απριλίου και τελικά στις 22 Απριλίου, κι ενώ οι εργαζόμενες στα πούρα βρίσκονταν πάνω από δύο μήνες σε απεργία, εκπρόσωποι της διοίκησης αποφάσισαν επιτέλους να συναντηθούν με τις απεργούς στο γραφείο του Μέρφι. Μέχρι το τέλος της ημέρας είχε υπογραφεί η νέα συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών.

Στις 23 Απριλίου ανακοινώθηκε το τέλος της απεργίας. Μέχρι τις 17 Μαΐου, οι εργάτριες πούρων είχαν επιτέλους το δικό τους συνδικάτο. Το νεοσύστατο συνδικάτο συνδέθηκε άμεσα με το Κογκρέσο των Βιομηχανικών Οργανισμών.

Αυτές οι θαρραλέες γυναίκες, των οποίων η πρώτη γλώσσα δεν ήταν τα αγγλικά, ήταν ανάμεσα στα εκατομμύρια εργαζόμενους που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο χτίσιμο της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας και Βιομηχανικών Οργανισμών.

* Πληροφορίες - μετάφραση από τη διεθνή κινηματική βιβλιοθήκη libcom.org

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL