Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
21.1°C24.7°C
2 BF 40%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
22 °C
18.6°C23.8°C
3 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
18.2°C23.2°C
2 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.8°C21.6°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.9°C22.4°C
2 BF 52%
Αρχαιότητες μετρό Θεσσαλονίκης / Απόσπαση σημαίνει καταστροφή
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Αρχαιότητες μετρό Θεσσαλονίκης / Απόσπαση σημαίνει καταστροφή

Της Πόλυς Κρημνιώτη

Διεθνείς διαστάσεις έχει αποκτήσει πλέον η τύχη των αρχαιοτήτων του μετρό Θεσσαλονίκης μετά την έκκληση που απευθύνει ο πανευρωπαϊκός οργανισμός για την πολιτιστική κληρονομιά Europa Nosta στην ελληνική κυβέρνηση για την κατά χώραν διατήρηση του μνημειακού συνόλου που αποκαλύφθηκε στον σταθμό Βενιζέλου, αλλά και την κοινή επιστολή των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, με την οποία ζητούν την παρέμβαση της Κομισιόν για το θέμα, ενόψει της κρίσιμης σημερινής συνεδρίασης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

"Ζητάμε να χρησιμοποιήσετε την επιρροή σας για να αποτραπεί ένα πολιτισμικό έγκλημα" αναφέρουν χαρακτηριστικά στην επιστολή τους οι ευρωβουλευτές Κώστας Αρβανίτης, Αλέξης Γεωργούλης, Πέτρος Κόκκαλης, Στέλιος Κούλογλου, Έλενα Κουντουρά και Δημήτρης Παπαδημούλης.

Η Europa Nostra, εκφράζοντας την ανησυχία και τις έντονες επιφυλάξεις της σχετικά με τις προτεινόμενες αλλαγές που έχει προαναγγείλει ο πρωθυπουργός, υπογραμμίζει την Ευρωπαϊκή σημασία των αρχαιολογικών ευρημάτων, "τα οποία αποτελούν μια μοναδική ανακάλυψη ενός αστικού συνόλου μνημειακής κλίμακας και σε πολύ καλή κατάσταση". Για την Europa Nostra, "η προσωρινή αφαίρεση και επανεγκατάσταση αρχαιοτήτων θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη στη φυσική κατάσταση των αρχαιοτήτων καθώς και δραστική μείωση της αυθεντικότητας του μνημειακού σύνολου".

Η υπουργός προκαταλαμβάνει το ΚΑΣ

Παρ' όλα αυτά η ελληνική κυβέρνηση δεν πτοείται. Είναι ενδεικτικό ότι, την ώρα που γινόταν γνωστή η βαρυσήμαντη έκκληση της Εuropa Nostra, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, η αρχαιολόγος υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, στη συνεδρίαση Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ούτε λίγο ούτε πολύ, έσπευσε να προκαταλάβει το ΚΑΣ και, απαντώντας στην Κατερίνα Νοτοπούλου, είπε πως "είναι ιδεοληψία κάποιων ότι ο πολιτισμός της Θεσσαλονίκης είναι τα αρχαία της Βενιζέλου. Είναι πιο σημαντικό το μνημείο της Αγίας Σοφίας που ξήλωσε ο ΣΥΡΙΖΑ".

Όταν μάλιστα η Κ. Νοτοπούλου θύμισε ότι "το ξηλώσατε εσείς το 2012 και εμείς φροντίσαμε να γίνουν οι μελέτες αποκατάστασης. Σίγουρα πάντως είναι διαφορετικό να μιλάμε για 200 μέτρα μόνο πλάκες και άλλο 84 μέτρα δρόμου με πλατείες και καταστήματα", η Λ. Μενδώνη δεν απάντησε, όπως δεν απαντά στη βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία, φέρνοντάς την μπροστά στη μεγάλη ευθύνη της, τη ρώτησε: "Είστε σίγουρη ότι θέλετε να μείνετε στην Ιστορία ως η υπουργός που ξήλωσε την Ιστορία της Θεσσαλονίκης, της Μακεδονίας και της Θράκης;".

Οι αλυσιδωτές αντιδράσεις που έχει προκαλέσει η πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει στην απομάκρυνση των αρχαιοτήτων από τον χώρο όπου αποκαλύφθηκαν εκτείνονται από την ελληνική και διεθνή επιστημονική κοινότητα, τους εργαζόμενους του ΥΠΠΟΑ σε λογοτέχνες και καλλιτέχνες καθώς και σε πανεπιστημιακά τμήματα ενόψει της καθοριστικής συνεδρίασης του ΚΑΣ.

Θα παρανομήσει το ΚΑΣ;

Σήμερα το ΚΑΣ καλείται να γνωμοδοτήσει για την απομάκρυνση ή όχι των αρχαιοτήτων, με βάση τη μελέτη που κατέθεσε μόλις προχθές η Αττικό Μετρό. Μια μελέτη που, όπως έχει ήδη γράψει η "Αυγή" βάσει έγκυρων πληροφοριών, δεν εγγυάται την επανατοποθέτησή τους εκεί που αποκαλύφθηκαν. Με εξαίρεση το τετράπυλο, θα διασκορπιστούν σε διάφορα σημεία και επίπεδα του σταθμού.

Επί της ουσίας το ΚΑΣ καλείται να αποφασίσει αν θα παρανομήσει ή αν θα τηρήσει τον Αρχαιολογικό Νόμο, που αναφέρει σαφώς ότι, εφόσον υπάρχει τεχνική λύση για την κατασκευή του σταθμού με την κατά χώραν παραμονή των αρχαιοτήτων, δεν μπορούν να αποσπαστούν από το σημείο.

Σ' αυτό άλλωστε συνηγορούν όλοι όσοι ενώνουν φωνές και εκκλήσεις. Και φάνηκε ανάγλυφα στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτισμού και Περιβάλλοντος, όπου παρευρέθηκαν εκπρόσωποι πλήθους επιστημονικών, πανεπιστημιακών και συνδικαλιστικών φορέων, από τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων και τη Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία μέχρι την Κίνηση Πολιτών Θεσσαλονίκης, τον Ενιαίο Σύλλογο Υπαλλήλων ΥΠΠΟΑ, Τμήματα του ΑΠΘ, την Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων και την Εταιρεία Έρευνας και Προώθησης της Επιστημονικής Αναστήλωσης των Μνημείων.

"Κάποιες αποφάσεις έχουν ιδιαίτερα βαρύνουσα θέση για μια πόλη, όπως η τακτική της αντιπαροχής της δεκαετίας του 1960, που κατέστρεψε για πάντα τη νεότερη αρχιτεκτονική κληρονομιά της Αθήνας. Έτσι και μια αρνητική απόφαση στο ΚΑΣ για τα αρχαία της Θεσσαλονίκης μπορεί να οδηγήσει σε μια ευρύτερη καταστροφή της αρχαιολογικής κληρονομιάς" τόνισε η πρόεδρος της ΕΛΕΤ Λυδία Καρρά φέροντας ουσιαστικά τα μέλη του ΚΑΣ προ των ευθυνών τους και θυμίζοντας εντέχνως ότι και στις δύο περιπτώσεις τα ηνία της χώρας βρίσκονται στα χέρια κυβερνήσεων της Δεξιάς.

Απόσπαση σημαίνει καταστροφή

Οι εκπρόσωποι των φορέων υπογράμμισαν τη μοναδικότητα του μνημειακού συνόλου για την ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά και ταυτότητα και εξέφρασαν σε όλους τους τόνους τη μεγάλη ανησυχία τους. Κοινή υπήρξε η διερώτηση γιατί δεν συνεχίζεται η υλοποίηση εγκεκριμένων μελετών, σε εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας, αλλά αμφισβητείται η δυνατότητα κατασκευής του σταθμού Βενιζέλου με την κατά χώραν διατήρηση των αρχαιοτήτων.

"Πρόκειται για βίαιο αποχωρισμό της ύλης, αποκόλληση και καταστροφή" τόνισαν διευκρινίζοντας ότι "το σύνολο πρέπει ουσιαστικά να διαλυθεί για να αποσπαστεί", ενώ "η όποια επαναφορά των ευρημάτων θα ισούται με τη δημιουργία στημένου 'σκηνικού' -μια θεματική Ντίσνεϊλαντ-, αφού το σύνολο θα έχει χάσει την αυθεντικότητά του". Ενημέρωσαν μάλιστα για εκτενείς αναφορές σε γαλλικά, ιταλικά και άλλα μέσα ενημέρωσης υπογραμμίζοντας ότι "η αναίτια αλλαγή στάσης εκθέτει τη χώρα μας".

Την κρισιμότητα της σημερινής απόφασης του ΚΑΣ καταδεικνύει και η συνέντευξη Τύπου που παραχωρεί ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων λίγο πριν από την έναρξη της συνεδρίασης, ενώ την ανυποχώρητη στάση της ηγεσίας του υπουργείου επιτείνει και το γεγονός ότι το ΥΠΠΟΑ αρνήθηκε να παραχωρήσει το αμφιθέατρο της οδού Μπουμπουλίνας στους αρχαιολόγους.

Ένα έγκλημα σχεδιάζεται

Πάντως το κάλεσμα συμμετοχής που απευθύνει το Τμήμα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ είναι σαφές για τη 1 το μεσημέρι, την ώρα της συνεδρίασης του ΚΑΣ στο ΥΠΠΟΑ (όπως και για τη χθεσινή συγκέντρωση της Κίνησης Πολιτών Θεσσαλονίκης για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς).

"Ένα έγκλημα σχεδιάζεται να διαπραχθεί στη Θεσσαλονίκη" επισημαίνει στην ανακοίνωσή του και καλεί την κυβέρνηση "να αναλογιστεί τις σοβαρές επιπτώσεις της απόφασής της τόσο για την πολιτιστική μας κληρονομιά όσο και για την εικόνα της χώρας διεθνώς και να αποσύρει αμέσως από το ΚΑΣ το θέμα της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων του σταθμού Βενιζέλου".

Έκκληση προς όλους τους αρμόδιους φορείς απευθύνει επίσης το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ προκειμένου να διατηρηθεί αμετακίνητο το μοναδικό για τη Θεσσαλονίκη και για την ιστορία του Βυζαντίου, των Βαλκανίων και της ανατολικής Μεσογείου εύρημα, ως επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος σε αρμονική συνύπαρξη με τη σύγχρονη αντιμετώπιση των κυκλοφοριακών αναγκών της πόλης.

Το Διαδίκτυο τις τελευταίες ώρες έχει πάρει φωτιά. Απλοί πολίτες αλλά και καλλιτέχνες και λογοτέχνες, όπως η Μάρω Δούκα, ο Σταμάτης Κραουνάκης, ο Αργύρης Μπακιρτζής, ενώνουν τις φωνές τους με τη φωνή της λογικής. Όλοι κατανοούν τον συνδυασμό συμφερόντων και μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων. Και αναρωτιούνται αν θα υπάρξουν αρχαιολόγοι που θα συναινέσουν στην καταστροφή του μοναδικού μνημειακού συνόλου, σπουδαίου δείγματος του κοσμικού Βυζαντίου, που όμοιό του δεν διασώζεται ούτε στην Κωνσταντινούπολη.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL