Μετά την επιτυχία του Διεθνούς Έτους Φωτός 2015, το Συμβούλιο της UNESCO όρισε μια μέρα τον χρόνο ως ημέρα αφιερωμένη στο Φως. Η ημέρα αυτή ορίστηκε να είναι η 16η Μαΐου, η οποία από τότε ονομάστηκε Διεθνής Ημέρα Φωτός. Η συγκεκριμένη ημερομηνία δεν επιλέχθηκε τυχαία, καθώς είναι η επέτειος της πρώτης επιτυχημένης λειτουργίας διάταξης λέιζερ, το 1960, από τον φυσικό και μηχανικό Theodore Maiman. Το λέιζερ αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα επιστημονικής ανακάλυψης με επαναστατικές εφαρμογές και οφέλη σε μια πληθώρα δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής όπως είναι οι τηλεπικοινωνίες, η ιατρική, η βιομηχανία και πολλοί ακόμη τομείς.
Η Διεθνής Ημέρα Φωτός εορτάζεται με ενημερωτικές εκδηλώσεις και δράσεις σε όλο τον κόσμο. Είναι μια γιορτή που αποσκοπεί αφ' ενός να φέρει το ευρύ κοινό σε επαφή με σπουδαίες επιστημονικές ανακαλύψεις που έχουν σχέση με το φως, την παραγωγή του και την επεξεργασία του και αφ' ετέρου να αναδείξει όλες τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής όπου η οπτική τεχνολογία και οι εφαρμογές της παίζουν καθοριστικό ρόλο όπως π.χ. η επικοινωνία, η ιατρική, η τέχνη, ο πολιτισμός η ψυχαγωγία κ.ά.
Την Τετάρτη 16 Μαΐου 2018 πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο εκπαιδευτική ημερίδα για τον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Φωτός. Τη διοργάνωση της εκδήλωσης επιμελήθηκε το Εργαστήριο Φωτονικών Επικοινωνίων της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, ως εθνικός εκπρόσωπος της UNESCO για τις δράσεις της Διεθνούς Ημέρας Φωτός στη χώρα μας. Το Πρίσμα ήταν εκεί για να μεταφέρει όσα έγιναν.
Η εκπαιδευτική ημερίδα του ΕΜΠ απευθυνόταν σε μαθητές λυκείου που ενδιαφέρονται να ακολουθήσουν τεχνολογική κατεύθυνση στις σπουδές τους και αποσκοπούσε στο να ενημερώσει το νεανικό κοινό παρουσιάζοντας τις προοπτικές για ανάπτυξη και καινοτομία που προσφέρουν οι ταχύτατα αναπτυσσόμενοι κλάδοι της φωτονικής και οπτικής τεχνολογίας.
Την εκδήλωση άνοιξε με χαιρετισμό προς το κοινό και τους προσκεκλημένους ο επικεφαλής του Εργαστηρίου Φωτονικών Επικοινωνιών Καθηγητής Ηρακλής Αβραμόπουλος, και στη συνέχεια ακολούθησαν οι ομιλίες-παρουσιάσεις των διακεκριμένων ομιλητών:
«Πλανητάριο και Φως: Μια σχέση αγάπης και μίσους!» - Δρ. Μάνος Κιτσώνας, Διευθυντής του Νέου Ψηφιακού Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου.
Ο κος Κιτσώνας μίλησε για δύο φαινομενικά αντικρουόμενες αλλά ισοδύναμα απαραίτητες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρεί ένα πλανητάριο για τη σωστή απεικόνιση του αχανούς διαστήματος που μας περιβάλλει: επαρκές φως και σκοτάδι ταυτόχρονα! Τη λύση σε αυτή την απαίτηση δίνουν τα σύγχρονα συστήματα προβολής, μέσα από μια ιστορία εξέλιξης δεκαετιών.
"Υβριδικά Φωτονικά Ολοκληρωμένα Κυκλώματα με εφαρμογή από τις επικοινωνίες ως την ιατρική" - David de Felipe, Ερευνητής στο Fraunhofer (ένα από τα μεγαλύτερα ερευνητικά ινστιτούτα της Ευρώπης).
Ο κος Felipe στην ομιλία του παρουσίασε όλη τη "βεντάλια" των εφαρμογών της σύγχρονης καθημερινότητας, οι οποίες βασίζονται στη φωτονική τεχνολογία, όπως οι ασύρματες επικοινωνίες 5ης γενιάς (5G), οι ευρυζωνικές επικοινωνίες του διαδικτύου, οι διασυνδέσεις datacenters, τα συστήματα αισθητήρων κ.λπ.. Ταυτόχρονα ανέδειξε τις επαναστατικές αλλαγές που έφερε η ανάπτυξη φωτονικών ολοκληρωμένων κυκλωμάτων σε όλες αυτές τις εφαρμογές, κατ' αντιστοιχία με τις ριζοσπαστικές εξελίξεις που σημειώθηκαν με την εμφάνιση των ηλεκτρονικών τσιπ πριν από μερικές δεκαετίες.
"Ρίχνοντας φως στα δεδομένα!" - Δρ. Γιώργος Κανέλλος, Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και απόφοιτος του Εργαστηρίου Φωτονικών Επικοινωνιών του ΕΜΠ.
Η συγκεκριμένη ομιλία αφορούσε στην εξέλιξη των οπτικών επικοινωνιών και της φωτονικής τεχνολογίας κατά τα τελευταία 20 χρόνια και την καθοριστική συμβολή που αυτά είχαν στην ανάπτυξη και εδραίωση του κόσμου της δικτυακής πληροφορίας που ζούμε σήμερα, του οποίου τη ραχοκοκαλιά αποτελούν τα σύγχρονα οπτικά δίκτυα και τα κέντρα αποθήκευσης και διαχείρισης δεδομένων (datacenters). Πρόκειται για την ίδια τεχνολογία που καλείται να παίξει αποφασιστικό ρόλο στο μελλοντικό "Διαδίκτυο των Αντικειμένων" (με άμεση εφαρμογή στις έξυπνες πόλεις και τα αυτόνομα οχήματα) και τους οπτικούς κβαντικούς υπολογιστές.
"Το φως και η ανίχνευση μηνυμάτων από τη δημιουργία του Σύμπαντος" - Δρ. Σοφοκλής Σωτηρίου, Υπεύθυνος Έρευνας και Ανάπτυξης στην Ελληνογερμανική Αγωγή.
Ο Δρ. Σωτηρίου μίλησε για την αναζήτηση της σύγχρονης επιστήμης να ανακαλύψει νέους τρόπους ώστε να καταφέρει να "κοιτάξει" όσο το δυνατόν πιο μακριά στο Σύμπαν. Σε αυτή την αναζήτηση τη λύση έρχεται να δώσει και πάλι το φως μέσω της ανάπτυξης προηγμένων οπτικών ανιχνευτών νετρίνων, τα οποία είναι εξαιρετικά διεισδυτικά σωματίδια και διαπερνούν την ύλη όπως το φως διαπερνά το γυαλί. Με τέτοιους ανιχνευτές αναπτύχθηκε πλέον η αστρονομία των νετρίνων με τη βοήθεια της οποίας έχουμε καταφέρει να δούμε συμπαντικά γεγονότα που έχουν συμβεί εκατοντάδες χιλιάδες έτη φωτός μακριά από τη Γη. Μόλις το 2017, επίσης με οπτική διάταξη, βασισμένη σε συμβαλλόμενες δέσμες laser κατέστη δυνατή και η ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων που προκαλούνται από κοσμικές συγκρούσεις τεραστίων ουρανίων σωμάτων.
Περισσότερες πληροφορίες για την Διεθνή ημέρα φωτός μπορείτε να βρείτε στους συνδέσμους που ακολουθούν:
Λήδα Αρνέλλου
