Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
15.8°C19.3°C
1 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
16 °C
11.6°C19.0°C
2 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
15 °C
12.0°C15.9°C
2 BF 67%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
16.8°C19.7°C
2 BF 63%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
11 °C
10.9°C15.7°C
0 BF 82%
Video Games και ιστορία: / Μελετώντας ψηφιακά παιχνίδια με ιστορικό περιεχόμενο
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Video Games και ιστορία: / Μελετώντας ψηφιακά παιχνίδια με ιστορικό περιεχόμενο

Τα ψηφιακά παιχνίδια με ιστορικό περιεχόμενο αποκτούν όλο και μεγαλύτερη κοινωνική αποδοχή, αναπτύσσοντας νέες μορφές κοινωνικής αναπαράστασης, επικοινωνίας, έκφρασης και συνδιαλλαγής με το παρελθόν. Ο Ηλίας Στουραΐτης, υποψήφιος διδάκτορας Ψηφιακής Ιστορίας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο μιλά στο «Πρίσμα» για την έρευνά του, που αφορά τα διαδικτυακά παιχνίδια μεγάλου πλήθους παικτών.

Μελετάτε τα ψηφιακά παιχνίδια με ιστορικό περιεχόμενο. Τι είδους παιχνίδια περιλαμβάνονται στην κατηγορία αυτή; Μπορείτε να μας δώσετε μερικά παραδείγματα;

Τα ψηφιακά παιχνίδια που ασχολούνται με θέματα γύρω από την Ιστορία επιλέγουν συνήθως ζητήματα που άπτονται των πολεμικών συγκρούσεων (Α΄ ή Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος) ή των επαναστάσεων (Γαλλική, Αμερικανική). Από εκεί και πέρα, οι αρχαίοι πολιτισμοί και ο τρόπος εξέλιξής τους προς τη σύγχρονη περίοδο αποτελούν μια άλλη γνωστή επιλογή των κατασκευαστών. Θα μπορούσαμε, επίσης, να πούμε ότι οι κατηγορίες παιχνιδιών που συνήθως επιλέγουν ιστορικό περιεχόμενο είναι τα παιχνίδια πρώτης βολής (βλ. Medal of Honor), δράσης/περιπέτειας (βλ. Assassin’s Creed) και στρατηγικής (βλ. Civilization). Δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε τα λεγόμενα παιχνίδια σοβαρού σκοπού (serious  games) παρατηρώντας ότι η επιλογή των θεμάτων δεν διαφέρει πολύ, αν και τα τελευταία χρόνια διαπιστώνουμε μια στροφή προς την Κοινωνική Ιστορία και την εμβύθιση των χρηστών σε ενσώματες εμπειρίες βασισμένες σε πραγματικά γεγονότα.

Γιατί επιλέξατε τα συγκεκριμένα παιχνίδια ως αντικείμενο μελέτης; Ποιο είναι το ενδιαφέρον που παρουσιάζουν ερευνητικά;

Η επιλογή των παιχνιδιών με ιστορικό περιεχόμενο δεν είναι τυχαία, αφού ένας ιστορικός δεν ενδιαφέρεται μόνο να ανακαλύπτει τι συνέβη στο παρελθόν, αλλά αναζητά τον τρόπο με τον οποίο το παρελθόν εμπλέκεται στην καθημερινότητα των ανθρώπων και πώς δημιουργείται ή/και προσλαμβάνεται από το σύνολο της κοινωνίας. Τα ψηφιακά παιχνίδια, όμως, διαφοροποιούνται από οποιαδήποτε άλλο μέσο διαμεσολάβησης ανάμεσα σε υποκείμενα της κοινωνίας και παρελθόν, αφού οι εμπλεκόμενοι χρειάζεται να δράσουν και να εμπλακούν έμπρακτα με το περιεχόμενο του παιχνιδιού ώστε να αντιληφθούν τι συμβαίνει. Σε διαφορετική περίπτωση δεν θα καταλάβουν το περιεχόμενο και τη στοχοθεσία του παιχνιδιού. Ένα άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους είναι ότι οι παίκτες μπορούν να επιστρέψουν στο παρελθόν όσες φορές επιθυμούν, τροποποιώντας το ή νοηματοδοτώντας το ανάλογα τα δεδομένα που κάθε φορά έχουν ή τους αλγοριθμικούς συσχετισμούς του εκάστοτε παιχνιδιού. Το παρελθόν μοιάζει κατακερματισμένο, με τη δυνατότητα να αναπροσαρμοστεί πολλές φορές ανάλογα με τις ανάγκες του παίκτη και τις δυνατότητες των κανόνων, ενώ η αίσθηση του χρόνου νοηματοδοτείται μέσω του χώρου δράσης των παικτών.

Τι περιλαμβάνει το υλικό που θα μελετήσετε;

Το υλικό μελέτης περιλαμβάνει ψηφιακά διαδικτυακά παιχνίδια στρατηγικής και πρώτης βολής. Αυτή η επιλογή σχετίζεται με το γεγονός ότι η πρόσβασή τους είναι ελεύθερη από οποιονδήποτε στο Διαδίκτυο και σε οποιοδήποτε σημείο του κόσμου, αφού η πρόσβασή τους είναι δωρεάν και αρκετά εύκολη. Επίσης, η δυνατότητα συναναστροφής με άλλους ανθρώπους κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού αποτέλεσε ακόμα έναν παράγοντα για την επιλογή τους. Η συνεργατική τους λογική αναδιαμορφώνει και την πορεία του παιχνιδιού. Το υλικό μελέτης σχετίζεται με το περιεχόμενο των δύο παιχνιδιών όσο και με τις αντιδράσεις φοιτητών Ιστορίας που κατά τη διάρκεια ενός εξαμήνου αξιοποίησαν αυτά τα παιχνίδια για την εκπαίδευσή τους.

Ποια μέθοδο θα χρησιμοποιήσετε για την έρευνα;

Εστιάσαμε στην ποιοτική μέθοδο για την άντληση στοιχείων και δεδομένων γύρω από τα παιχνίδια και τους παίκτες. Οι μελέτες λογισμικού (software studies) άλλωστε απαιτούν μία εις βάθος ανάλυση του περιεχομένου διάδρασης του λογισμικού με τον άνθρωπο έχοντας αναλύσει τι περιλαμβάνει πρώτα το ίδιο. Κατ’ αυτό τον τρόπο δημιουργήσαμε και τα ανάλογα μεθοδολογικά εργαλεία. Από τη μία πλευρά δημιουργήθηκαν πρωτόκολλα ανάλυσης περιεχομένου των παιχνιδιών και επιλογή παικτών για τη δράση τους. Από την άλλη, συλλέχθηκε υλικό από τη διάρκεια χρήσης των παιχνιδιών παρατηρώντας τις ενσώματες αντιδράσεις τους, αλλά και τις απόψεις των χρηστών από την εμπειρία τους. Γι’ αυτό τον λόγο η συλλογή υλικού περιλάμβανε οπτικό υλικό, ηχητικό υλικό, ομαδικές συνεντεύξεις, ατομικές συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια και παρατήρηση ερευνητή.

Ποια θεωρείτε πως θα είναι η αξία των αποτελεσμάτων για τους φοιτητές Ιστορίας;

Η αξία μπορεί να θεωρηθεί πολλαπλή, αφού οι φοιτητές εξοικειώνονται με την έννοια ενός νέου μέσου, δηλαδή των ψηφιακών διαδικτυακών παιχνιδιών, και αντιλαμβάνονται τις διαφοροποιήσεις που αυτά έχουν από τα υπόλοιπα μέσα. Η κατανόηση του μέσου τούς βοηθά να αντιληφθούν και τον τρόπο που η Ιστορία αναπαρίσταται μέσω των παιχνιδιών και εν συνεχεία προσομοιώνεται από τη δική τους διάδραση με το λογισμικό. Αντιλαμβάνονται την αφηγηματική ανάπτυξη της Ιστορίας σε σχέση με τους κανόνες και τους αλγοριθμικούς προκαθορισμούς. Τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η γνωστική πρόσληψη των φοιτητών μέσω της εμπλοκής τους με το παιχνίδι και τη βύθισή τους σε αυτό, το οποίο ξεκινάει από το βασικό επιχείρημα του παιχνιδιού, τις αναπαραστάσεις (ενδυμασίες, αντικείμενα) και καταλήγει μέχρι και τις συζητήσεις από τις συνεργασίες των παικτών.

Civilization: Ένα γνωστό παιχνίδι στρατηγικής με ιστορικά, γεωγραφικά και πραγματικά στοιχεία υποβάθρου. Σε αυτό το παιχνίδι αναπτύσσεται μια τελεολογική διάσταση, αφού ο παίκτης κερδίζει ή χάνει ανάλογα με τα αποτελέσματα των αποφάσεών του σε διάφορους τομείς, όπως οικονομία, τεχνολογία ή ακόμη και στρατιωτικά γεγονότα. Η λογική της προόδου αποτελεί βασικό σημείο αναφοράς γι’ αυτά τα παιχνίδια και σχετίζεται με τις ανακαλύψεις και τις εφευρέσεις που θα κάνουν οι παίκτες κατά τη διάρκεια της εμπλοκής τους. https://en.wikipedia.org/wiki/Civilization_(series)

* Ο Ηλίας Στουραΐτης είναι υποψήφιος διδάκτορας στο διατμηματικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα Ιστορίας - Πληροφορικής «Ιστορική Έρευνα, Διδακτική και Νέες Τεχνολογίες» του Ιονίου Πανεπιστημίου σχετικά με την Ψηφιακή Ιστορία. Έχει τιμηθεί με υποτροφία από το Ιαπωνικό Ίδρυμα Nippon Foundation SYLFF (Sasakawa Young Leaders Fellowship Fund) και έχει λάβει βραβείο για την έρευνά του από την Common Ground Community «The Learner».

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL