Live τώρα    
16°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
12.5°C17.6°C
1 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
12 °C
8.6°C14.5°C
2 BF 59%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
16 °C
12.0°C16.0°C
1 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Αραιές νεφώσεις
16 °C
14.8°C16.9°C
3 BF 82%
ΛΑΡΙΣΑ
Σποραδικές νεφώσεις
10 °C
9.9°C11.9°C
0 BF 81%
Αντιγνώση
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Αντιγνώση

Στο προηγούμενο σημείωμα έγραφα ότι η γνώση για τον κόσμο είναι ένα πράγμα του κόσμου των ανθρώπων. «Πράγμα» από το πράττω. Η γνώση του κόσμου δεν είναι μια απευθείας σχέση του υποκειμένου της γνώσης με τον κόσμο, αλλά μια σχέση που διαμεσολαβείται από τους όρους της συλλογικής του ύπαρξης, από το γεγονός δηλαδή ότι ζει σε μια κοινωνία. Το κλασικό ερώτημα της γνωσιολογίας είναι: Τι μπορούμε να γνωρίσουμε και πώς μπορούμε να γνωρίσουμε; Αν το δούμε υπό το πρίσμα της παραπάνω διαπίστωσης, όμως, τα πράγματα περιπλέκονται.

Το 2004, ο Πίτερ Γκάλισον, θεωρητικός των Σπουδών Επιστήμης και Τεχνολογίας, δημοσίευσε ένα άρθρο με θέμα τις διαδικασίες διαβάθμισης εγγράφων, δηλαδή τους τρόπους με τους οποίους διάφορα έγγραφα που αφορούν την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ χαρακτηρίζονται απόρρητα. Όπως είναι εύλογο, η πλειονότητα των εγγράφων αφορά επιστημονικές εργασίες που εκπονούνται σε εργαστήρια που συνδέονται με την αμυντική βιομηχανία της χώρας. Το ζητούμενο από τους ανθρώπους που επιφορτίζονται με τη διαβάθμιση των σχετικών εγγράφων είναι να αφαιρέσουν χειρουργικά από το σύνολο της θεωρητικής παραγωγής εκείνα τα στοιχεία που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια και να επιτρέψουν τη διάθεση της υπόλοιπης και κατά τεκμήριο πολύτιμης γνώσης στη δημόσια σφαίρα. Το πρόβλημα είναι ότι κάτι τέτοιο αποδεικνύεται αδύνατο.

Αφενός επειδή τα διάφορα σώματα των ανθρώπων που είναι επιφορτισμένοι με τη διαβάθμιση εγγράφων δεν επικοινωνούν μεταξύ τους. Κάθε ομάδα έχει πρόσβαση σε διαφορετική κατηγορία εγγράφων, τα οποία παραμένουν εν δυνάμει απόρρητα για όλες τις υπόλοιπες ομάδες. Συνεπώς, είναι αδύνατο να υπάρξει ένα κοινό πρωτόκολλο εργασίας που θα διασφαλίσει ότι όλα τα σώματα γνώσης υφίστανται παρόμοια μεταχείριση. Αφετέρου γιατί η ελπίδα πως μπορούν να υπάρξουν παρεμβάσεις στη γλώσσα σε «ατομικό» επίπεδο αποδεικνύεται φρούδα. Οι «χειρουργικές» παρεμβάσεις δεν αρκούν για να συσκοτίσουν το θεωρητικό πλαίσιο το οποίο κάνει δυνατή τη γνώση ενός φαινομένου ή την ανάπτυξη μιας τεχνολογίας. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η διαβάθμιση να περιλαμβάνει όλο και ευρύτερα σώματα γνώσης, αποστερώντας τα, αντίστοιχα, από τη δημόσια σφαίρα. Ο Γκάλισον σημειώνει: «Το διαβαθμισμένο σύμπαν, απ’ όσο μπορώ να εκτιμήσω, είναι πέντε έως δέκα φορές μεγαλύτερο από την ελεύθερα διαθέσιμη βιβλιογραφία που φτάνει στις βιβλιοθήκες μας. Η εικόνα που έχουμε για τη γνώση είναι πιθανότατα υπερβολικά αισιόδοξη, θα έλεγα μάλιστα αντεστραμμένη. Ο κλειστός κόσμος δεν είναι ένα μικρό χρηματοκιβώτιο στη γωνία του συλλογικού μας σπιτιού με τις κωδικοποιημένες και αποθηκευμένες γνώσεις. Αντίθετα, είμαστε εμείς, που ζούμε στον ανοιχτό κόσμο -εμείς που μελετάμε τον κόσμο που απόκειται στις βιβλιοθήκες μας [...]-, αυτοί που ζουν σε μια μικρή θυρίδα πληροφοριών που βλέπει προς τα έξω, με τις πλάτες μας στραμμένες σε μια απέραντη διαβαθμισμένη αυτοκρατορία που μόλις και μετά βίας γνωρίζουμε».

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL