Live τώρα    
19°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
18.2°C20.4°C
4 BF 71%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ασθενής ομίχλη
16 °C
13.6°C17.8°C
1 BF 82%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.0°C19.4°C
3 BF 69%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Αραιές νεφώσεις
25 °C
22.2°C24.8°C
6 BF 38%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
12.9°C17.4°C
2 BF 100%
Επιστήμες, τέχνες, Κοινωνία / Your city lab
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Επιστήμες, τέχνες, Κοινωνία / Your city lab

Συνέντευξη της ομάδας του OAC Athens στη Λήδα Αρνέλλου

Πώς ξεκίνησε η ιδέα για το project Your City Lab και ποιοι μπορούν να συμμετάσχουν;

H σύλληψη του Your city lab (YCL) βασίζεται στις θεωρίες που αναπτύσσονται γύρω από τον συμμετοχικό σχεδιασμό, ο οποίος θεωρούμε πως αποτελεί μια αναγκαία αλλαγή προσέγγισης του τρόπου σχεδιασμού και διαχείρισης των πόλεων με γνώμονα τον άνθρωπο. Απευθύνεται σε όλους τους κατοίκους της πόλης, τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Η πόλη λειτουργεί καλύτερα όταν οι πολίτες συνεισφέρουν ενεργά σε αυτή διαμορφώνοντας δομές και δίκτυά της. Η συμμετοχή τούς μετατρέπει από παθητικούς αποδέκτες σε ενεργούς σχεδιαστές. Μέσω του YCL επανεξετάζεται η κλασική έννοια του «σχεδιασμού», πέρα από την πρακτική που μελετά τη φυσική μορφή της πόλης, σε σχεδιασμό που εμπλέκει μια κοινωνικοπολιτική διαδικασία και εξερευνά επίσημες και ανεπίσημες πρακτικές, από τη χάραξη πολιτικής, έως τις πρωτοβουλίες πολιτών. Τίθεται δηλαδή σε επανεξέταση ο τρόπος με τον οποίο οι πόλεις σχεδιάζονται, παράγονται και διαχειρίζονται.

Τι είναι αυτό που ιδανικά θέλετε να πετύχετε;

Με το YCL θα θέλαμε οι κάτοικοι και οι τοπικές κοινωνίες να τεθούν στο επίκεντρο της παράγωγης χώρου. Το YCL πραγματεύεται τον σχεδιασμό της πόλης «στον κοινό τόπο του φυσικού και ψηφιακού δημόσιου χώρου». Μέσα από τη χρήση του, οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν και να επισημαίνουν τα πολλαπλά αστικά ζητήματα, να προτείνουν λύσεις, σημειακά και σε διαφορετικές κλίμακες, να επιτυγχάνουν την ανάδειξη της εκάστοτε τοπικής ταυτότητας και την προαγωγή της κοινωνικής δικτύωσης.

Ποιες είναι οι δυνατότητες της πλατφόρμας;

Η ψηφιακή πλατφόρμα του YCL είναι μια βάση δεδομένων ανάλυσης και αποτύπωσης προτάσεων για την πόλη ανοιχτή σε όλους. Ανταποκρίνεται παράλληλα σε πραγματικό χρόνο στις τρέχουσες ανάγκες των πολιτών και μετουσιώνεται στον φυσικό χώρο με την υλοποίηση των προτάσεων. Η θεωρητική ανάλυση τροφοδοτεί την εμπειρική ανάγνωση του χώρου και καταλήγει στην πραγματοποίηση στρατηγικών παρεμβάσεων. Οι πολίτες, μέσα από τη χρήση τής πλατφόρμας, έχοντας στη διάθεσή τους εργαλεία σχεδιασμού, επεμβαίνουν σε περιοχές της Αθήνας και εκφράζουν τις ιδέες τους για το πώς οραματίζονται τη γειτονιά τους. Βασικά εργαλεία που μορφοποιούν και υποστηρίζουν τη λειτουργία και την οργάνωση της ψηφιακής πλατφόρμας είναι η διαδικασία λήψης αποφάσεων, οι δημόσιες διαβουλεύσεις και τα εργαστήρια συμμετοχικού σχεδιασμού.

Ποια στάδια περιλαμβάνει το project;

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα YCL διαμορφώνεται από τις ανάγκες του χρήστη, τα ζητήματα της πόλης και τις απαιτήσεις του σχεδιασμού. Ο χρήστης σχηματίζει την πρότασή του μέσα από τρεις βασικές κατηγορίες, την πόλη, τα εργαλεία και τη βιβλιοθήκη. Επιλέγοντας την πόλη, εμφανίζεται ο χάρτης της περιοχής και πληροφορίες γι’ αυτή, όπως ιστορικά, πολεοδομικά στοιχεία. Στην επιλογή των εργαλείων παρουσιάζονται οι τρόποι με τους οποίους μπορεί ο κάθε χρήστης να προσθέσει, να αφαιρέσει ή να χρωματίσει στοιχεία του αστικού χώρου. Στη βιβλιοθήκη εμφανίζονται οι δυνατότητες παρέμβασης με επιλογή χρήσεων, αστικού εξοπλισμού κ.ά. που μπορεί ο χρήστης να προτείνει. Κατά τη διαδικασία αυτή ο χρήστης καλείται να επιλύσει θέματα που προκύπτουν ως συνέπειες των συνθετικών αποφάσεων. Στο τέλος, ο χρήστης βλέπει την ολοκληρωμένη πρότασή του ενταγμένη στο αστικό περιβάλλον και σε σχέση με τις αντίστοιχες αρχειοθετημένες προτάσεις.

H μεθοδολογία του YCL περιλαμβάνει και το στάδιο της προσομοίωσης της ψηφιακής πλατφόρμας μέσω εργαστηρίων για τη συλλογή δεδομένων, οι συμμετέχοντες των οποίων αποτελούν δείγμα του πολυδιάστατου χαρακτήρα της περιοχής. Τα συγκεκριμένα εργαστήρια περιλαμβάνουν εργαλεία όπως ερωτηματολόγιο, αναγνώριση περιοχής, νοητική και εμπειρική χαρτογράφηση κ.ά. Το πρώτο πιλοτικό εργαστήριο διεξάχθηκε τον Ιούνιο 2016 στην πλατεία Πανταζοπούλου στον Κολωνό από την ομάδα Open Architecture Collaborative Athens, στο πλαίσιο της ελληνικής συμμετοχής στην Αρχιτεκτονική Μπιενάλε της Βενετίας «This is a Co-Op».

Πόσο σημαντικό θεωρείτε τον διάλογο μεταξύ «ειδικών» και «μη ειδικών» και τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την ίδια την πόλη;

To YCL συμβάλλει στην άσκηση της αυτονομίας του κατοίκου κατά τον σχεδιασμό του αστικού χώρου και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Λειτουργεί συνεπώς ως κατώφλι για τη διεύρυνση της αυτονομίας, εισάγοντας τον χρήστη στον συμμετοχικό σχεδιασμό. Κατά αυτή την έννοια, αποδομείται το δίπολο ειδικού - μη ειδικού προάγοντας τον διάλογο μεταξύ υπευθύνων χάραξης πολιτικής και κατοίκων, που είναι απαραίτητος προκειμένου οι πόλεις να οργανώνονται με τη συμμετοχή και περίληψη όλων των ενδιαφερόμενων ομάδων και/ή ατόμων.

Η συμμετοχικότητα μέσω της ενεργής εμπλοκής των χρηστών και της οικειοποίησης των προτάσεων προσδίδει στις παρεμβάσεις μεγαλύτερη διάρκεια στον χρόνο. Η εμπειρική αντίληψη του χώρου που αποτελεί προνόμιο των κατοίκων μιας περιοχής, συμβάλλει στην επιτυχία των προτάσεων, αφού συνδυάζεται δημιουργικά με την αρχιτεκτονική πρόθεση. Είναι μια εξελισσόμενη ανοιχτή διαδικασία, με τη δημιουργία δικτύων μεταξύ χρηστών, αναγνωρίζοντας την ισότιμη θέση του κατοίκου ανάμεσα στους άλλους φορείς.

Η συνολική εμπειρία αποσκοπεί στη διερεύνηση της παραγωγής της γνώσης και συνεπώς συμπαραγωγής της πόλης, αφού, τονίζοντας την αξία των βιωμάτων, προσφέρει τη δυνατότητα για ανάδειξη της ατομικής παρουσίας και συλλογικής βαρύτητάς του στη διαμόρφωση και διαχείριση του αστικού χώρου. Κατά τον συμμετοχικό σχεδιασμό τα άτομα θεωρούνται καταλύτες ανάπτυξης προτάσεων υπερβαίνοντας το δίπολο υποκείμενου - αντικειμένου. Αυτό προκύπτει εφόσον θέτουν τους εαυτούς τους στο κέντρο της διαδικασίας, ενορχηστρώνοντας έναν καινοτόμο τρόπο σκέψης σχεδιασμού και δράσης. Δημιουργείται συνεπώς μια τριαδική σχέση ισότητας, πολιτικής και εμπειρικής αντίληψης μέσω της αποδόμησης του δίπολου ειδικού - μη ειδικού. Αυτό ορίζεται ως δημοκρατικοποίηση και συμπαραγωγή της γνώσης, που οδηγεί στον σχεδιασμό πιο «δίκαιων πόλεων» («just cities»), ανακαλύπτοντας έτσι την κοινωνική συνείδηση του σχεδιασμού.

Open Architecture Collaborative (OAC), Athens

Το OAC Athens είναι το τοπικό παράρτημα του διεθνούς δικτύου Open Architecture Collaborative (http://www.openarchcollab.org/). Αποτελείται από ομάδες οι οποίες στοχεύουν στην παροχή σχεδιαστικών συμβουλευτικών υπηρεσιών, την οργάνωση και διαχείριση προγραμμάτων και την κατασκευή μικρής κλίμακας έργων σε τοπικές κοινότητες. Το OAC λειτουργεί ως διεθνές ανεξάρτητο δίκτυο από τον Μάρτιο του 2016, ωστόσο τα τοπικά παραρτήματα βρίσκονται σε λειτουργία από το 2005 υπό την ονομασία Architecture for Humanity. Υποστηρίζουν την bottom up δράση, η οποία τροφοδότειται από τον συμμετοχικό σχεδιασμό.

Η ομάδα του OAC Athens: Στεφανία Γυφτοπούλου, Μαρίσσια Δεληγιώργη, Γεωργία Κότσαρη, Χρυσή Νικολούτσου, Ασημίνα Παρασκευοπούλου, Μαρά Πετρά, Μαρίλλη Σπηλιάδη, Κωνσταντίνα Τοσσούνη, Δέσποινα Φιλιππίδου.

Περισσότερες πληροφορίες:

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL