Έξι είναι τα σημαντικότερα οφέλη του διαδόχου πλαισίου προστασίας της πρώτης κατοικίας, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από τον επόμενο μήνα, στη βάση της συμφωνίας κυβέρνησης και τραπεζών που επιτεύχθηκε την περασμένη Πέμπτη το βράδυ!
Πρώτον, δίνεται επιμήκυνση μέχρι 25 έτη στην αποπληρωμή του δανείου. Δεύτερον, πραγματοποιείται μείωση επιτοκίων από το 4% στο 2%. Τρίτον, μειώνεται το υπόλοιπο του ποσού του δανείου όταν το ύψος του τελευταίου υπερβαίνει το 120% της αξίας του ακινήτου κατά το ίδιο ποσοστό. Τέταρτον, θεσπίζεται επιδότηση στεγαστικού δανείου από το Δημόσιο για τα πιο αδύναμα οικονομικά στρώματα.
Από εκεί και πέρα είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι τα όρια ένταξης στη ρύθμιση κινούνται κοντά στο σημερινό πλαίσιο Κατσέλη - Σταθάκη, ενώ στο νέο αυτό νομικό σχήμα, που θα αρχίσει να λειτουργεί από αρχές Μαρτίου, θα εντάσσονται και επιχειρηματικά δάνεια που έχουν προσημείωση την πρώτη κατοικία, δίνοντας “ανάσα” σε αρκετούς μικροεμπόρους.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών η νέα αυτή φόρμα ρύθμισης δανείων αφορά περί τα 200.000 νοικοκυριά, ήτοι το 80% των δανειοληπτών που έχουν κόκκινα δάνεια (στεγαστικά, επιχειρηματικά) με υποθήκη ή εγγύηση πρώτη κατοικία αντικειμενικής αξίας μέχρι 250.000 ευρώ.
Κόβονται τα "πανωτόκια"
Επί της ουσίας η προστασία θα παρέχεται για όσους έχουν οφειλή σε τράπεζα με υποθήκη την πρώτη τους κατοικία και εφόσον:
α) Η αντικειμενική αξία του ακινήτου είναι έως 250.000 ευρώ.
β) Το υπόλοιπο του δανείου δεν ξεπερνά τα 130.000 ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πόσο για το υπόλοιπο δανείου υπολογίζεται από το άθροισμα κεφαλαίου + τόκου. Ωστόσο αφαιρούνται τα λεγόμενα "πανωτόκια" λόγω των καθυστερήσεων αποπληρωμής.
Το τελευταίο στοιχείο κρίνεται ιδιαιτέρως σημαντικό, καθότι σε ένα δάνειο -επί παραδείγματι- 80.000 ευρώ ενδέχεται να προκύπτουν 30.000 ευρώ τόκοι και άλλα 30.000 ευρώ "πανωτόκια", με το σύνολο του υπολοίπου να φτάνει τα 140.000 ευρώ. Το "δίχτυ" προστασίας του νόμου θα εντάξει το συγκεκριμένο δάνειο υπολογίζοντας το ποσό των 110.000 ευρώ = 140.000 ευρώ (σύνολο) - 30.000 ευρώ ("πανωτόκια").
Επιμήκυνση αποπληρωμής και μείωση επιτοκίου
Ακόμη, οι βασικές θετικές διατάξεις του νέου πλαισίου είναι:
* Η δυνατότητα αποπληρωμής της οφειλής σε διάστημα έως και 25 χρόνια. Σήμερα η αποπληρωμή μπορεί να έπρεπε να γίνει σε 10 έτη για παράδειγμα. Σε κάθε περίπτωση, στη λήξη του δανείου η ηλικία του δανειολήπτη δεν μπορεί να μπορεί να ξεπερνάει το 80ό έτος, κάτι που σημαίνει πως, αν κάποιος ενταχθεί στη ρύθμιση και είναι σήμερα 56 ετών, θα λάβει επιμήκυνση 24 έτη συνολικά.
* Η οφειλή θα ρυθμιστεί με καθορισμένο επιτόκιο, δηλαδή euribor + 2%. Σε αυτήν την περίπτωση θα υπάρξει μείωση ακόμη και 3 ποσοστιαίων μονάδων για την αποπληρωμή του επιτοκίου. Για παράδειγμα για ένα δάνειο 100.000 ευρώ κάποιος μπορεί να "γλιτώσει" 3.000 ευρώ τον χρόνο.
* Η ρύθμιση θα μπορεί να περιλαμβάνει και κούρεμα της οφειλής, το οποίο όμως δεν θα είναι οριζόντιο. Το κούρεμα θα αποφασίζεται εφόσον το υπόλοιπο του δανείου υπερβαίνει το 120% της εμπορικής αξίας του ακινήτου. Αυτό σημαίνει ότι για 121.000 υπόλοιπο δανείου και αξία ακινήτου 100.000 τα 21.000 ευρώ θα διαγράφονται!
* Η ρύθμιση μπορεί να προβλέπει και επιδότηση από το κράτος για όσους έχουν εισόδημα έως 12.500 ευρώ όταν πρόκειται για μονομελή οικογένεια και 21.000 ευρώ όταν πρόκειται για ζευγάρι, όριο που προσαυξάνεται κατά 5.000 ευρώ για κάθε παιδί, έως τρία. Δηλαδή οικογένεια με τρία παιδιά καλύπτεται για εισόδημα μέχρι 36.000 ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα προστατεύεται από πλειστηριασμούς η κύρια κατοικία εφόσον η αντικειμενική της αξία δεν υπερβαίνει τα 180.000 ευρώ για έναν ενήλικο, ποσό που προσαυξάνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη σε 220.000 για ζευγάρι, 240.000 για οικογένεια με ένα τέκνο, 260.000 για οικογένεια με δύο τέκνα και 280.000 για οικογένεια με τρία τέκνα.
* Στη ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν και έμποροι που έχουν οφειλή σε τράπεζα και έχουν βάλει ως εγγύηση την πρώτη τους κατοικία. Επί της ουσίας θα υπάρξει ειδική μέριμνα για όσους έχουν δικαίωμα υπαγωγής στον νόμο και οι έχοντες πτωχευτικό δικαίωμα (έμποροι και επαγγελματίες), για όλα τα δάνεια λιανικής, τα οποία έχουν προσημείωση την πρώτη κατοικία, κάτι το οποίο δεν ίσχυε στο πλαίσιο Κατσέλη - Σταθάκη.
Άμεση εφαρμογή
Το νέο πλαίσιο αναμένεται να σταλεί στους θεσμούς την ερχόμενη Δευτέρα. Ο στόχος είναι το νέο πλαίσιο να ψηφιστεί έως τα τέλη Φεβρουαρίου, οπότε λήγει η παράταση που έχει δοθεί σήμερα στο άρθρο 9 του νόμου Κατσέλη, ώστε να τεθεί άμεσα σε εφαρμογή. Προϋπόθεση για να εφαρμοστεί από τις αρχές Μαρτίου είναι η ύπαρξη της πλατφόρμας που θα πρέπει να δημιουργηθεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους.
