Ένας μεγάλος κύκλος συμβάσεων παραχώρησης για την έρευνα κι εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, κλείνει με τη μονογραφή, χθες, στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας της συμφωνίας για τη θαλάσσια περιοχή “Ιόνιο”-Δυτική Ελλάδα με τις εταιρείες Repsol και ΕΛΠΕ, με πολλαπλά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη και την εφαρμογή αυστηρής περιβαλλοντικής νομοθεσίας, που μάλιστα θα ενισχυθεί περαιτέρω με νέες θεσμικές παρεμβάσεις.
Στη μονογραφή της σύμβασης προχώρησαν χθες ο υπουργός ΠΕΝ Γ. Σταθάκης, ο πρόεδρος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) Γ. Μπασιάς και οι εκπρόσωποι της ισπανικής Repsol, W. Hernandez, και των ΕΛΠΕ, Γ. Γρηγορίου.
Σύμφωνα με τον υπουργό κλείνει ο κύκλος των συμβάσεων, όλων των διαγωνισμών, και πλέον το μέλλον της χώρας μας ως παραγωγού υδρογονανθράκων μπαίνει στην οριστική φάση των ερευνών με αξιόπιστο τρόπο, προσελκύοντας μεγάλες επενδύσεις.
Όπως τόνισε, “προσδοκούμε ότι με τη σημερινή συμφωνία η Ελλάδα πραγματικά ανοίγει τον δρόμο στο να μετατραπεί σε μια εν δυνάμει χώρα παραγωγής υδρογονανθράκων, όπως έγιναν και πολλές χώρες στην Α. Μεσόγειο, με τους αυστηρότερους περιβαλλοντικούς όρους και με το μέγιστο όφελος για την ελληνική οικονομία και τις τοπικές κοινωνίες”.
Υπενθύμισε ότι η χώρα έχει υιοθετήσει την πιο αυστηρή περιβαλλοντική νομοθεσία, με βάση τη σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία (η Οδηγία της Ε.Ε. του 2013 ενσωματώθηκε στον νόμο 4409/2016), ενώ ασκείται αυστηρός δημόσιος έλεγχος σε όλα τα στάδια έρευνας/εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων και προβλέπεται η εκπόνηση σχεδίων αντιμετώπισης κινδύνου “και φυσικά οι περιοχές Natura μένουν άθικτες”, διατηρώντας την υψηλή προστασία που διαθέτουν (28% της επικράτειας είναι περιοχές Natura με υψηλή περιβαλλοντική προστασία).
"Όχι" στο fracking
Ανακοίνωσε, παράλληλα, ότι η περιβαλλοντική προστασία θα ενισχυθεί με επιπρόσθετες τροπολογίες που σύντομα θα κατατεθούν στη Βουλή.
Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για δύο τροπολογίες που αφορούν:
α. Τη ρητή απαγόρευση της πρακτικής της ρηγμάτωσης (γνωστή ως μέθοδος fracking) στις εξορύξεις υδρογονανθράκων και
β. Τη δημιουργία Περιφερειακών Παρατηρητηρίων για το περιβάλλον και την ασφάλεια της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων.
Σημειώνεται ότι το fracking, μια άκρως αμφιλεγόμενη μέθοδος εξόρυξης αερίου και πετρελαίου, που χρησιμοποιείται ευρέως στις ΗΠΑ (για σχιστολιθικούς υδρογονάνθρακες), προκαλεί πολύ σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα. Σύμφωνα με αναλύσεις διεθνών οργανισμών, οι τεχνικές οριζόντιας διάτρησης και υδραυλικής ρηγμάτωσης, που χρησιμοποιούνται για την αποδέσμευση πετρελαίου και αερίου από βραχώδεις σχηματισμούς, επιφέρουν τεράστια περιβαλλοντική ζημιά που συνίσταται κυρίως στη μόλυνση των υδάτων και του υδροφόρου ορίζοντα -και μάλιστα πολλά χιλιόμετρα μακριά από το επίκεντρο των εξορύξεων- λόγω της χρησιμοποίησης πολλών τοξικών ουσιών, εκ των οποίων αρκετές θεωρούνται καρκινογόνοι.
Τα οφέλη σε οικονομία - κοινωνία
Ο υπουργός αναφέρθηκε και στα ανταποδοτικά οφέλη για την ελληνική οικονομία και κοινωνία, θυμίζοντας ότι και αυτό το πλαίσιο είναι οριοθετημένο και ενσωματώνεται σε όλες τις συμβάσεις.
Οι ανάδοχοι υποχρεούνται στην καταβολή τιμήματος ήδη από την υπογραφή της σύμβασης, στις τρεις φάσεις της έρευνας που διαρκούν περίπου 7-8 χρόνια καταβάλλεται στρεμματική αποζημίωση, όταν υπάρξει παραγωγή τα κέρδη του αναδόχου θα επιβαρύνονται με φόρο 20% υπέρ του Δημοσίου και 5% υπέρ των Περιφερειών, ενώ το Δημόσιο θα λαμβάνει τα προβλεπόμενα, σταθερά μισθώματα, επί του τζίρου της εκμετάλλευσης. Οι πόροι αυτοί θα προσανατολιστούν στο Ταμείο των Γενεών για την ενίσχυση του ασφαλιστικού συστήματος.
Υπενθυμίζεται ότι η σύμβαση αφορά σε έκταση 6.671 τετρ.χλμ. που καλύπτει την περιοχή δυτικά και νότια της Κέρκυρας μέχρι την περιοχή δυτικά της Λευκάδας. Τον Σεπτέμβριο είχαν μονογραφεί και οι συμβάσεις παραχώρησης για τα θαλάσσια “μπλοκ” νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης, καθώς και στον Κυπαρισσιακό Κόλπο. Πλέον έπεται ο έλεγχος των συμβάσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο, οι οποίες κατόπιν θα κατευθυνθούν προς κύρωση στη Βουλή.
Έχουν ήδη κλείσει, με κύρωση από τη Βουλή, οι συμβάσεις για μια σειρά περιοχών στη Δ. Ελλάδα: Πατραϊκός Κόλπος (ΕΛΠΕ-Edison), Δυτικά της Κέρκυρας (Total-ΕΛΠΕ-Edison) - θαλάσσιο μπλοκ 2, Άρτα-Πρέβεζα (ΕΛΠΕ) και ΒΔ Πελοπόννησος (ΕΛΠΕ) χερσαίες περιοχές, Αιτωλοακαρνανία και Ιωάννινα (Repsol-Energean), χερσαίες περιοχές. Επίσης το επόμενο διάστημα, μετά την ολοκλήρωση της οριοθέτησης, αναμένεται η έναρξη της εκμετάλλευσης στο Κατάκολο (Energean).
Το 2019 η έναρξη των ερευνών
“Τον επόμενο χρόνο μπαίνουμε πια στην αληθινή έρευνα μεγάλων περιοχών οι οποίες υπόσχονται πολλά και μετά από λίγα χρόνια θα πρέπει να μας δείξουν μια καθαρή εικόνα για το πού οδεύουμε κι αν επιτέλους θα μοιάσει η χώρα στις ανακαλύψεις σε επίπεδο ανάλογο αυτών που βλέπουμε τα τελευταία χρόνια στη ΝΑ Μεσόγειο, δηλαδή στην Κύπρο και στην Αίγυπτο επισήμανε ο Γ. Μπασιάς.
Εκτίμησε ότι η παρουσία μεγάλων, διεθνών εταιρειών δείχνει ότι προς τα εκεί οδεύουμε, δηλαδή στην επόμενη πενταετία θα υπάρχουν πάρα πολύ καλά αποτελέσματα, κάτι που θα επιτρέψει αφενός τη μείωση των εισαγωγών αερίου και πετρελαίου, αφετέρου “να μπούμε για τα καλά σε αυτό το παιχνίδι το οποίο είναι πολύ σημαντικό, είναι γεωλογικό, οικονομικό και πολιτικό”.
Ερωτηθείς σχετικά σημείωσε ότι το Αιγαίο δεν αποτελεί τόσο μεγάλο πεδίο ενδιαφέροντος σήμερα, ενώ όλες οι περιοχές οι οποίες μπορούν να δώσουν μεγάλα αποθέματα είναι στη Δ. Ελλάδα, η οποία έχει πάρα πολλές ομοιότητες με ό,τι υπάρχει στη Λιβύη, στην Αίγυπτο, στο Ισραήλ στην Κύπρο και θαλάσσια.
Κληθείς να εκτιμήσει το μέγεθος των κοιτασμάτων, ανέφερε χαρακτηριστικά “ότι εδώ μπαίνουμε πλέον σε επίπεδο μαντείας”. Πάντως, πρόσθεσε, για να υπάρξουν καλά αποτελέσματα, δηλαδή να υπάρχει εμπορικότητα, εκμεταλλευσιμότητα, θα πρέπει το κόστος να καλύπτεται, άρα ψάχνουμε για όγκο κοιτάσματος που πρέπει είναι γύρω στα 500 εκατ. βαρέλια ώστε το 1/3 με 1/4 αυτών να είναι απολήψιμα, δηλαδή περίπου 150-200 εκατ. βαρέλια.
Αναφερόμενος στα οφέλη για την κοινωνία σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι για κάθε μια θέση εργασίας θα δημιουργηθούν “δίπλα” τουλάχιστον άλλες πέντε θέσεις εργασίας.
