Η γερμανική πλευρά δεν έχασε την ευκαιρία για ένα ανούσιο και προφανώς τελευταίο μνημονιακό “καψονάκι” με αφορμή τη δόση των 15 δισ. ευρώ. Τι κι αν διήρκεσε μόλις λίγες ώρες, καθώς το συμβούλιο του ESM δεν προενέκρινε τη δόση στις 9 μ.μ. της Πέμπτης, αλλά στις 11 π.μ. της Παρασκευής και αφού η ελληνική πλευρά είχε παρουσιάσει τα ισοδύναμα των 28 εκατ. ευρώ. Άλλωστε, κάτι τέτοιο ήταν προγραμματισμένο να γίνει από την ελληνική πλευρά, με αφορμή το “πάγωμα” του ΦΠΑ σε πέντε νησιά του Αιγαίου, τα οποία έχουν κληθεί να σηκώσουν το μεγαλύτερο βάρος του προσφυγικού ζητήματος.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών δημιούργησε ένα ζήτημα της τάξης του 0,00015% του ελληνικού ΑΕΠ, καθώς κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του συμβουλίου των διοικητών του ESM (όπου συμμετέχουν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης), ο Γερμανός ήταν ο μόνος έναντι άλλων δεκαοκτώ συναδέλφων του που έθεσε ζήτημα της δόσης για την Ελλάδα, όταν μάλιστα η κίνηση για μη αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά που έχουν κληθεί να συνδράμουν σε λύσεις σε σχέση με το προσφυγικό αποτέλεσε προϊόν συναπόφασης της καγκελαρίου Μέρκελ με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στη σύνοδο κορυφής του Ιουνίου. Το ακόμη κυριότερο ερώτημα έχει να κάνει με το τι σηματοδοτεί η όλη ιστορία για την επόμενη μέρα, μια και δεν θα υπάρχει ούτε τρόικα, ούτε θεσμοί, ούτε δόσεις που θα εγκρίνονται μέσω προαπαιτουμένων, ούτε “σούρτα - φέρτα” στο Χίλτον και πολύωρες διαπραγματεύσεις.
Παντοδυναμία... last year
Μια καλόπιστη αποτύπωση της γερμανικής στάσης έχει να κάνει με το ότι η Μέρκελ δεν είναι πλέον παντοδύναμη, οπότε δέχτηκε τις "πιέσεις" της Μπούντεσταγκ, με ορισμένους εκ των βουλευτών να επιθυμούν να εξαντλήσουν και το τελευταίο όριο γερμανικής τυπολατρείας. Ωστόσο, το μυαλό των περισσότερων πάει στο ότι η γερμανική πλευρά θέλησε να παίξει ένα τελευταίο "mind game” πριν την έξοδο της χώρας μας από τα Μνημόνια.
Προσπάθεια χειραγώγησης
Πολλοί είναι οι αναλυτές οι οποίοι “βλέπουν” πίσω από αυτή τη στάση μια προσπάθεια του Βερολίνου να στείλει μήνυμα στις Βρυξέλλες και στην Ελλάδα για τη μεταμνημονιακή εποχή, ούτως ώστε να καταστεί σαφές “ποιος είναι το αφεντικό στην Ευρωζώνη” και ότι δεν θα δεχτεί παρεκκλίσεις από τα όσα έχουν συμφωνηθεί.
Βέβαια, όπως η 21η Αυγούστου δεν προσφέρεται για “πανηγύρια”, έτσι δεν υπάρχει λόγος και για “φοβικότητα”, η οποία καλλιεργείται τόσο από την αντιπολίτευση, όσο και από την ίδια την πραγματικότητα των προηγούμενων ετών. Κι αυτό διότι η ελληνική οικονομία δείχνει και με το παραπάνω ότι ανακάμπτει, ενώ δεν υπάρχει κανένα λογικό επιχείρημα το οποίο να οδηγεί σε ανησυχία για αντιστροφή της κατάστασης, υπό την έννοια ότι η ελληνική πλευρά έχει πλήρη αντίληψη για την ευελιξία κινήσεων την οποία θα διαθέτει. Όπως έχει πει κατ' επανάληψη και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, η μεταμνημονιακή εποπτεία έγκειται στην ανάγκη επίτευξης των στόχων και όχι στα μέσα με τα οποία θα πρέπει να επιτυγχάνονται αυτοί.
Οι κινήσεις της επόμενης μέρας
Δεν ισχυρίζεται κανείς πως δεν θα υπάρχουν συζητήσεις με την Κομισιόν και τον ESM, κατά κύριο λόγο, καθώς ο ρόλος του ΔΝΤ αναμένεται να είναι περιορισμένος, όπως φάνηκε και στο κείμενο για τη μεταμνημονιακή εποπτεία το οποίο δημοσιεύτηκε τις προηγούμενες μέρες, ωστόσο τις τελικές αποφάσεις θα τις παίρνει η ελληνική κυβέρνηση, η οποία ήδη σχεδιάζει την αύξηση του κατώτατου μισθού, την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και τις μόνιμες φορελαφρύνσεις 750 εκατ. ευρώ για το 2019. Την ίδια ώρα, ο τουλάχιστον μετριοπαθής ως προς τον λόγο του σε σχέση με το τι μέλλει γενέσθαι στην οικονομία Ευκλείδης Τσακαλώτος ανέφερε ότι είναι πολύ πιθανή η δημιουργία υπερπλεονάσματος και το 2018.
Η "καθαρή εικόνα" του Οκτωβρίου και οι συντάξεις
Σε κάθε περίπτωση, "καθαρή εικόνα" θα υπάρχει κατά τον ερχόμενο Οκτώβριο, οπότε και θα τεθεί το κρίσιμο ζήτημα, όπως έχει εξελιχθεί, αυτό της περικοπής ή μη των συντάξεων. Άραγε, θα μπορούσε να υπάρξει και στο ζήτημα αυτό γερμανικός δάκτυλος, καθώς το ερχόμενο φθινόπωρο θα είναι αυξημένοι οι βαθμοί ελευθερίας για την ελληνική κυβέρνηση; Μονοσήμαντη απάντηση δεν μπορεί να υπάρξει. Το βέβαιο είναι ότι η ελληνική πλευρά θα κάνει τα πάντα για αυτό το ζήτημα. Ούτως ή άλλως, η απαίτηση για περικοπή 1% του ΑΕΠ προήλθε μόνο από την πλευρά του ΔΝΤ, στη λογική ότι δεν θα επιτευχθεί ο στόχος του 3,5% για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2019. Ωστόσο, οι πρόσφατες προβλέψεις τόσο της Κομισιόν όσο και της Ελλάδας δείχνουν ότι αυτός ο στόχος θα ξεπεραστεί κιόλας. Οπότε εκλείπει αυτόματα η όποια "ανάγκη" φέρεται να υπήρξε. Άλλωστε, όσες φορές Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι θα πρέπει να τηρούνται οι δεσμεύσεις, άλλες τόσες έχουν εκστομίσει ότι από την 21η Αυγούστου δημιουργείται μεγαλύτερη ευχέρεια για την ελληνική κυβέρνηση.
Η μόνη αρνητική εξέλιξη θα μπορούσε να είναι να "βγαίνει στα κάγκελα" το Ταμείο και να διαλαλεί στις αγορές ότι η Ελλάδα "πισωγυρίζει" σε σχέση με τα όσα είχε υποσχεθεί, κάτι το οποίο θα μπορούσε θεωρητικά να δημιουργήσει αναταραχές στα ελληνικά ομόλογα. Ωστόσο, θα υπάρχει το "μαξιλάρι" των 24,1 δισ., το οποίο μαζί με τα προβλεπόμενα έντοκα γραμμάτια αρκεί στη χώρα μας για 4,8 χρόνια. Οπότε ίσως και να πήγαινε "τζάμπα" η όλη προσπάθεια. Μόνο η επιστροφή κερδών από τα ομόλογα κεντρικών ευρωπαϊκών τραπεζών συνδυάζεται με αιρεσιμότητες. Και αυτά είναι 600 εκατ. το εξάμηνο. Ίδωμεν...
