Το συμπέρασμα του χθεσινού Eurogroup ήταν πέρα από σαφές: Η Ελλάδα έκανε όλα όσα χρειαζόταν για να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση και οι όποιες καθυστερήσεις από εδώ και στο εξής οφείλονται στο ότι δεν τα βρίσκουν Γερμανία και ΔΝΤ για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Όπως φαίνεται από τις δημόσιες τοποθετήσεις όλων των πλευρών, υπήρξε πρόοδος ως προς το χρέος, ωστόσο δεν ήταν ικανή να συγκεράσει όλες τις διαφωνίες, με αποτέλεσμα η συνολική συμφωνία να παραπέμπεται στο Eurogroup της 15ης Ιουνίου.
Χαρακτηριστική της απόστασης που φέρεται να κράτησε το ΔΝΤ είναι η φράση του προέδρου του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος μετά το πέρας της χθεσινής διαδικασίας δήλωσε πως “Οι αριθμοί θα έρθουν στο τέλος του προγράμματος,”, καλώντας με έμφαση το ΔΝΤ “να αποδεχτεί κάτι τέτοιο”. Ωστόσο, ο ίδιος τόνισε ότι οι θεσμοί είναι εντυπωσιασμένοι από τα όσα έχει κάνει η Ελλάδα, με τον Πιέρ Μοσκοβισί να τονίζει ότι οι δανειστές θα κάνουν από την πλευρά τους όσα είναι απαραίτητα. Την ίδια ώρα, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος εκτίμησε πως θα υπάρξει συμφωνία μέσα στις επόμενες τρεις εβδομάδες, ήτοι το Eurogroup της 15ης Ιουνίου, κάτι με το οποίο συμφώνησε και ο νέος Γάλλος ομόλογός του Μπρούνο Λεμέρ.
Το παρασκήνιο
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη διάρκεια της μαραθώνιας συνεδρίασης υπήρξαν παρασκηνιακές διαβουλεύσεις μεταξύ των τεσσάρων βασικών παικτών: του Πολ Τόμσεν από το ΔΝΤ, του προέδρου του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και του Γάλλου ομολόγου του Μπρούνο Λεμέρ. Στόχος ήταν να συμφωνήσουν στο κοινό ανακοινωθέν, κάτι που δεν συνέβη, το οποίο θα αποτύπωνε μια «συμβιβαστική πρόταση» μεταξύ του Βερολίνου και του ΔΝΤ σε ό,τι αφορά κυρίως τα πρωτογενή πλεονάσματα που θα πρέπει να επιτύχει η Ελλάδα μετά το 2018. H απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών αφορούσε κυρίως την περίοδο μετά το 2022 (μέχρι τότε ο στόχος του πλεονάσματος θα είναι 3,5%), καθώς το ΔΝΤ επέμενε να πέσει ο στόχος κατευθείαν στο 1,5%, κάτι που όμως το Βερολίνο, αρνήθηκε καθώς θα σήμαινε πολύ μεγαλύτερη ελάφρυνση του χρέους.
Κοντά σε συμφωνία
“Η τυπική ολοκλήρωσης της αξιολόγησης είναι κοντά” υποστήριξε ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, με τον επίτροπο Οικονομικών Υποθέσεων της Κομισιόν Πιερ Μοκοβισί να υποστηρίζει ότι έχουν πραγματοποιηθεί τα 115 από τα 140 προαπαιτούμενα, θεωρώντας ότι όλες οι υποχρεώσεις είναι "εκπληρωμένες". Η αδυναμία ωστόσο να γεφυρωθεί η διαφορά μεταξύ της Γερμανίας και του ΔΝΤ ήταν ορατή στα λόγια του επικεφαλής του Eurogroup. “Σε ό,τι αφορά το χρέος, τις επόμενες εβδομάδες θα πρέπει να υπάρξει περισσότερη καθαρότητα για το τι θα γίνει μετά το τέλος του προγράμματος για να μπορεί να πάει το ΔΝΤ στο Δ.Σ” σημείωσε.
Σχετικά με τις επιλογές που υπάρχουν για το θέμα του χρέους ο Γ. Ντάισελμπλουμ δήλωσε ότι κάποια μέτρα που συμφωνήθηκαν τον περασμένο Μάιο είναι συγκεκριμένα, όπως η χρήση των κερδών που προκύπτει από τη διαχείριση των ελληνικών ομολόγων τόσο από την ΕΚΤ όσο και από τις άλλες κεντρικές τράπεζες των κρατών - μελών της Ευρωζώνης (ANFA και SMP). Στην ατζέντα όμως υπήρξαν και άλλα, που συζητούνται χωρίς να υπάρχει συμφωνία, όπως η επιμήκυνση των δανείων του EFSF, η περίοδος χάριτος για κάποια δάνεια, αλλά και η μείωση επιτοκίων. “Μιλήσαμε γι’ αυτά δείχνοντας ότι μπορούμε να βρούμε τη συμφωνία που χρειάζεται. Βέβαια, θα πρέπει και το ΔΝΤ να δεχτεί τους περιορισμούς μας και το γεγονός ότι δεν μπορούμε να πάμε πέρα από τη συμφωνία του Μαΐου του 2016. Σε αυτό πρέπει να βρούμε τη λύση” σημείωσε ο Ντάισελμπλουμ, δείχνοντας το μέγεθος του προβλήματος, το οποίο ακούει προφανώς στο όνομα Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Αναφορικά με τα πρωτογενή πλεονάσματα, αυτά θα διατηρηθούν στο 3,5% του ΑΕΠ για πέντε χρόνια και μετά η Ελλάδα θα πρέπει να καλύπτει τις απαιτήσεις του συμφώνου σταθερότητας, δηλαδή μπορεί να μειωθούν, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται αν θα κινηθούν στη ζώνη του 2% ή κοντά στο 3% του ΑΕΠ.
"Συμφωνήσαμε", είπε ο Γερούν Ντάισελμπουμ, "στο ότι οι πληρωμές για χρέος δεν μπορούν να ξεπερνούν το 15% του ΑΕΠ και αργότερα το 20% του ΑΕΠ". Όπως είπε, το ΔΝΤ δηλώνει έτοιμο να πάει στο Δ.Σ., αλλά θα πρέπει να έχει περισσότερη ορατότητα για το τι θα γίνει, συμπληρώνοντα ότι μπορεί να υπάρξει επιτυχία τις επόμενες εβδομάδες.
"Θέλουμε χρηματοδοτική συμμετοχή του ΔΝΤ. Ήμασταν κοντά, αλλά θέλουμε να το κάνουμε και το Ταμείο να συμμετέχει πριν το καλοκαίρι" ανέφερε και συνέχισε: "Κάναμε τεράστια πρόοδο στο θέμα των μεταρρυθμίσεων και η συμφωνία βρέθηκε μεταξύ κυβέρνησης - θεσμών. Εγινε πολύ σημαντική προσπάθεια από την Αθήνα για τα προαπαιτούμενα και η ελληνική κυβέρνηση είναι δεσμευμένη να προχωρήσει αυτή τη δουλειά ώστε να δοθεί η δόση πριν το καλοκαίρι».
Αναφορικά με το θέμα του χρέους ο Γερούν Ντάισελμπλουμ τόνισε πως τo Eurogroup μπορεί να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το τι χρειάζεται, αλλά υπάρχουν δύο περιορισμοί: ότι πρέπει να είναι εντός του πλαισίου που συμφωνήθηκε τον Μάιο του 2016 και ότι η τελική απόφαση για το τι χρειάζεται θα ληφθεί στο τέλος του προγράμματος.
"Το ΔΝΤ ξεκαθάρισε ότι είναι εντυπωσιασμένο από την προσπάθεια των Ελλήνων, ότι είναι έτοιμο να πάει στο Δ.Σ. για ένα πρόγραμμα, αλλά περιμένει να δει το θέμα του χρέους" σημείωσε ο Γ. Ντάισελμπλουμ, συμπληρώνοντας ότι "πρέπει να κλείσουμε το κενό και αυτό θα μας φέρει σε μια πιο θετική ολοκλήρωση στο επόμενο Eurogroup".
"Σημαντική πρόοδος"
"Δεν φτάσαμε σε συμφωνία, αλλά έγινε σημαντική πρόοδος. Σε ό,τι αφορά τη συμφωνία κυβέρνησης - θεσμών, έγιναν σημαντικές κινήσεις" τόνισε ο Ευρωπαίος επίτροπος Πιέρ Μοσκοβισί, για να συμπληρώσει: "Δεν χρειάστηκαν όλες νομοθέτηση, αλλά 140 μέτρα έπρεπε να ληφθούν καλύπτοντας όλο το εύρος της οικονομίας. Ενημέρωσα το Eurogroup ότι τα 140 μέτρα μπορούν να θεωρηθούν 'τελειωμένα'".
Σε ό,τι αφορά το χρέος, ανέφερε ότι έγινε συζήτηση και "μιλήσαμε με περισσότερες λεπτομέρειες. Δεν φτάσαμε σε συμφωνία, αλλά έγινε πρόοδος και πιστεύουμε ότι θα καταλήξουμε στις 15 Ιουνίου. Η προσπάθεια που έγινε δεν θα πάει χαμένη. Υπάρχει καλή βάση για το επόμενο ραντεβού και η Κομίσιον παραμένει έτοιμη να βοηθήσει" κατέληξε.
"Δεν υπάρχει χρόνος"
"Έγινε πρόοδος και είναι καλό ότι υπάρχει συμφωνία με την Ελλάδα για το πακέτο πολιτικής" σημείωσε από την πλευρά του ο επικεφαλής του ESM Κλ. Ρέγκλινγκ, για να συμπληρώσει ότι "Φτάσαμε στο σημείο να συμφωνούν όλοι οι θεσμοί γι’ αυτό, παρότι πήρε λίγο χρόνο. Υπάρχει χρόνος να δουλέψουμε για το θέμα της δόσης, αλλά όχι πολύς, γιατί έρχονται οι λήξεις ομολόγων τον Ιούλιο. Η Ελλάδα πήρε ήδη μια αναδιάρθρωση χρέους το 2012 και τώρα δουλεύουμε τα βραχυπρόθεσμα μέτρα που συμφωνήσαμε τον Μάιο του 2016".
Ευ. Τσακαλώτος: Όλοι θέλουν να υπάρξει συμβιβασμός
Συμφωνία εντός των επόμενων τριών εβδομάδων "βλέπει" ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος. "Είμαι πεπεισμένος ότι όλοι θέλουν να βρουν τον συμβιβασμό τις επόμενες τρεις εβδομάδες. Εκτιμώ ότι όλοι το έχουν καταλάβει" είπε χαρακτηριστικά εξερχόμενος του Eurogroup.
Ακόμη, τόνισε πως η Ελλάδα τήρησε τις δεσμεύσεις της και όλες οι πλευρές συνεχάρησαν την Ελλάδα για την ποιότητα του πακέτου μεταρρυθμίσεων, συμπληρώνοντας ότι το θέμα πήγε στο χρέος και αυτό πήρε την περισσότερη ώρα.
Επιπλέον, πρόσθεσε πως η συμφωνία ήταν να προσδιοριστούν τα μέτρα για το χρέος που θα εφαρμοστούν στη λήξη του προγράμματος, λέγοντας ότι στο θέμα των πλεονασμάτων αποφασίστηκε να διατηρηθούν για τέσσερα χρόνια μετά τη λήξη του προγράμματος (σ.σ.: συνολικά πέντε με το 2018).
Ωστόσο, τόνισε ότι "το θέμα ήταν πόση καθαρότητα θα υπάρχει για την ελληνική οικονομία και τις αγορές. Η Ελλάδα κάλυψε τις υποχρεώσεις της και ΔΝΤ και Ευρώπη έπρεπε να καλύψουν τις διαφορές τους", καταλήγοντας: "Στο τέλος φάνηκε ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά για να έχουμε αυτή την καθαρότητα που θα καταλάβουν τόσο οι αγορές, όσο και ο ελληνικός λαός. Έτσι, αποφασίσαμε να δοθεί περισσότερος χρόνος για συζητήσεις ώστε να υπάρξει συμφωνία".
