Συνέντευξη στην Αντιγόνη Ζούντα
Τα σχέδια αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού των χονδρεμπορικών αγορών, με ευρύτερα οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία, αναλύει η διευθύνουσα σύμβουλος του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ) Α.Ε., κ. Στεφανία Γεωργακάκου - Κουτσονίκου, μιλώντας στην “Αυγή” της Κυριακής. Αναφέρεται, μεταξύ άλλων στην ανάπτυξη νέων εγκαταστάσεων και υποδομών, στην παροχή σύγχρονων υπηρεσιών κ.λπ., θεωρεί κρίσιμης σημασίας την οργανωμένη διακίνηση και εμπορία, ενώ καλεί τους καταναλωτές, και ειδικότερα τους νέους, να συμμετάσχουν στις εκδηλώσεις για τις τοπικές αγορές.
Σημειώνεται ότι ο ΟΚΑΑ αποτελεί δημόσια επιχείρηση με μοναδικό μέτοχο το Ελληνικό Δημόσιο με δύο ιδιόκτητες κεντρικές αγορές (Αθήνα - Ρέντη: Λαχαναγορά, Κρεαταγορά, Αγορά του Καταναλωτή, και Πάτρα: Λαχαναγορά), ενώ διαχειρίζεται τις 11 ιχθυόσκαλες / ιχθυαγορές της χώρας.
* Είναι γεγονός ότι η εικόνα των χονδρεμπορικών αγορών έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια, ωστόσο υπάρχει ακόμα δρόμος, προκειμένου να συμβαδίσουν με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές. Μετά από υστέρηση δεκαετιών, ήδη προχωρούν πρωτοβουλίες σε κρίσιμους τομείς, όπως η διαχείριση απορριμμάτων, η αναβάθμιση των υποδομών κ.ά. Σε αυτή την κατεύθυνση ποιες είναι οι προτεραιότητες και οι σχετικοί σχεδιασμοί της διοίκησης;
Πρώτη προτεραιότητα για την Κεντρική Αγορά Αθηνών αποτελεί η κατασκευή νέων ψυκτικών εγκαταστάσεων, που θα περιλαμβάνουν επίσης εγκαταστάσεις μικρο-συσκευασίας, ωριμαντήρια και λοιπούς χώρους αποθήκευσης. Οι νέες εγκαταστάσεις θα συμβάλουν καθοριστικά ώστε να εξοικονομηθούν πολύτιμοι πόροι, μειώνοντας τη σπατάλη τροφίμων και περιορίζοντας τον όγκο των αποβλήτων.
Παράλληλα οι εγκαταστάσεις αυτές απαιτούν και τροποποίηση του συστήματος φορτοεκφόρτωσης, καθώς και αλλαγή της κυκλοφοριακής ροής, που θα αποσυμφορήσουν σημαντικά την αγορά αλλά και τη γύρω περιοχή. Ήδη έχει εκπονηθεί η μελέτη σκοπιμότητας και βρισκόμαστε στη φάση εξασφάλισης χρηματοδότησης. Ευελπιστούμε μέχρι το τέλος του έτους να είμαστε σε θέση να προκηρύξουμε το έργο.
Συνολικό σχέδιο
Η δράση αυτή αποτελεί τμήμα ενός συνολικού σχεδίου αναβάθμισης της αγοράς, το οποίο ήδη επεξεργαζόμαστε και το οποίο περιλαμβάνει την ανακαίνιση και εξέλιξη των υποδομών, ταυτόχρονα με την εισαγωγή νέων προϊόντων και τον σχεδιασμό νέων υπηρεσιών. Ο στόχος είναι να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε σταδιακά μια αγορά σύγχρονη, με ευρεία γκάμα προϊόντων, πλήρως ψηφιακή λειτουργία, υπηρεσίες city agro-logistics και ειδικές υπηρεσίες για τη νησιωτική διαμεταφορά. Το μεγάλο στοίχημα είναι η ανάπλαση να ολοκληρωθεί με τρόπο που θα διασφαλίσει την απρόσκοπτη λειτουργία των επιχειρήσεων στο σύνολό τους, χωρίς να διαταραχθεί η λειτουργία της αγοράς.
Ο Οργανισμός διαθέτει τη σχετική εμπειρία από την προηγούμενη φάση της ανάπλασης (Κρεαταγορά), για την οποία έχει βραβευθεί από την Παγκόσμια Ένωση Αγορών Χονδρικής (WUWM).
Πρόκειται για ένα συνολικό σχέδιο αναβάθμισης που θα αλλάξει ριζικά την εικόνα και τη λειτουργία της αγοράς φέρνοντάς την πιο κοντά στις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές, με τις οποίες άλλωστε συνεργαζόμαστε στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών.
Ειδικός σχεδιασμός γίνεται εξάλλου και για τη διαχείριση των αποβλήτων με έμφαση στην ανακύκλωση. Είναι χαρακτηριστικό ότι μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές έχουν καταφέρει να ανακυκλώνουν έως και 100% των αποβλήτων τους, ενώ σε μία ανακυκλώνεται και το νερό. Ο ΟΚΑΑ κάνει σταθερά βήματα προς την κατεύθυνση αυτή με την αναθεώρηση του πλάνου καθαριότητας της Κεντρικής Αγοράς Αθηνών και τη σύναψη Προγραμματικής Σύμβασης με την Περιφέρεια Αττικής (ΕΔΣΝΑ) για τη διαλογή στην πηγή και την ανακύκλωση και εντάσσεται έτσι στον Εθνικό και στον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων.
Οι ιχθυόσκαλες
Όσον αφορά τις ιχθυόσκαλες, έχει ολοκληρωθεί η αναβάθμιση σχεδόν όλων των σκαλών και σύντομα θα ολοκληρωθεί η κατασκευή, ώστε να δρομολογηθεί η λειτουργία και της ιχθυόσκαλας του Βόλου. Σταδιακά προχωράει και η ηλεκτρονικοποίηση των διαδικασιών ώστε να εξοικονομηθούν πόροι, αλλά και να μεγιστοποιηθεί η εισπραξιμότητα. Μεσοπρόθεσμα θα διερευνηθούν και οι δυνατότητες αξιοποίησης της Κεντρικής Αγοράς Πάτρας ως αναπτυξιακού εργαλείου στη Δυτική Ελλάδα.
Πέραν όμως της διαχείρισης αγορών, ο Οργανισμός αναπτύσσει σταδιακά και νέες δραστηριότητες, που αφορούν την υποστήριξη επιχειρήσεων για την προώθηση της εξωστρέφειας, αλλά και τη συμβουλευτική με εξειδίκευση στην οργάνωση, λειτουργία και αναδιάρθρωση αγορών.
* Οι κλάδοι που περιλαμβάνονται στις αγορές του Οργανισμού είναι συνυφασμένοι με τον πρωτογενή τομέα και τους Έλληνες παραγωγούς. Διαχρονικά στην αλυσίδα διακίνησης προϊόντων διαπιστώνονταν προβλήματα (τιμές, εμπορικές πρακτικές κ.λπ.) -και- στον τομέα του χονδρεμπορίου, που είναι ο ενδιάμεσος κρίκος μεταξύ αγροτικής παραγωγής και λιανικής. Υπάρχει βελτίωση των συνθηκών τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τους καταναλωτές; Ποια θεωρείτε πώς πρέπει να είναι η συμβολή των χονδρεμπορικών αγορών στην οικονομία και στην κοινωνία;
Οι χονδρεμπορικές αγορές αποτελούν, ίσως, το πλέον σημαντικό σημείο της αλυσίδας διακίνησης. Ως οργανωμένα σημεία συγκέντρωσης και διακίνησης αγροτικών προϊόντων, υπόκεινται σε συνεχείς ελέγχους διασφαλίζοντας έτσι τη νομιμότητα στη διακίνηση (τήρηση φορολογικής - εργασιακής νομοθεσίας, κανόνων διακίνησης - εμπορίας), και την ποιότητα των προϊόντων. Ο ανταγωνισμός των επιχειρήσεων διασφαλίζει παράλληλα και το επίπεδο των τιμών, αλλά και σε σημαντικό βαθμό το εισόδημα των παραγωγών. Είναι επομένως κρίσιμο να επιμείνουμε στη σημασία της οργανωμένης διακίνησης και εμπορίας.
Νέες τεχνολογίες
Η εξέλιξη των αγορών, η ανάπτυξη υπηρεσιών logistics, η ψηφιοποίηση, μπορούν να συμβάλουν ακόμα περισσότερο προς την κατεύθυνση αυτή. Η χρήση ηλεκτρονικών παραστατικών, η πλήρης καταγραφή και παρακολούθηση των προϊόντων, τα city agro-logistics, οι εξ αποστάσεως παραγγελίες και αγορές εξοικονομούν πόρους κατά μήκος της αλυσίδας διακίνησης, συμβάλλουν στην καταπολέμηση του παρεμπορίου και οδηγούν τελικά σε βελτίωση της σχέσης ποιότητας - τιμής των προϊόντων. Αν σκεφτεί κανείς ότι σήμερα, η πλειονότητα των επιχειρήσεων - πελατών της αγοράς (μικρή λιανική, εστίαση κ.λπ.) πραγματοποιούν τις αγορές τους με φυσική παρουσία στην αγορά και ιδιόκτητο όχημα, γίνεται εμφανής η έκταση της σπατάλης πόρων. Και ενώ η τεχνολογία μπορεί να επιδράσει καταλυτικά, είναι τελικά ζήτημα αλλαγής της αντίληψης για τη σύγχρονη επιχειρηματικότητα, τη σημασία των συνεργειών και συνεργασιών των επιχειρήσεων, την ανάγκη εξέλιξης των εμπορικών πρακτικών και μετάβασης των επιχειρήσεων στο νέο ψηφιακό περιβάλλον.
Η χώρα μας διαθέτει το ανθρώπινο δυναμικό που μπορεί και πρέπει να πρωτοστατήσει στην αλλαγή αυτή. Οι κεντρικές αγορές, ως δημόσιοι οργανισμοί, οφείλουν να στηρίξουν ενεργά τις προσπάθειες των επιχειρήσεων, να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν νέες πρακτικές για την εξυπηρέτηση της επιχειρηματικότητας και να ηγηθούν στην ψηφιοποίηση του αγροδιατροφικού κλάδου, που υστερεί σημαντικά έναντι άλλων χωρών, καθώς άλλων τομέων της ελληνικής οικονομίας.
* Ο ΟΚΑΑ διοργανώνει και φέτος μια σειρά εκδηλώσεων που φέρνουν κοντά τις τοπικές αγορές και τους καταναλωτές συμμετέχοντας ενεργά σε αντίστοιχη πανευρωπαϊκή πρωτοβουλία. Ποια είναι η στόχευση αυτών των δράσεων;
Η πρωτοβουλία “Love your Local Market” «Αγαπώ την αγορά μου» αποτελεί μια ετήσια πανευρωπαϊκή καμπάνια που γιορτάζει τις τοπικές αγορές και τους καταναλωτές που τις επιλέγουν. Αποσκοπεί στην ανάδειξη των αγορών και των προϊόντων και της σημασίας τους για την τοπική κοινωνία, τόσο οικονομικά όσο και κοινωνικά.
Αγορές για τη νέα γενιά
Το φετινό σύνθημα της καμπάνιας είναι «Αγορές για τη νέα γενιά» και στοχεύει στην προσέλκυση των νέων στις τοπικές αγορές. Στην Ελλάδα διοργανώνονται επτά εκδηλώσεις στις οποίες συμμετέχουν δέκα αγορές -χονδρικής και λιανικής- και ιχθυόσκαλες.
Οι εκδηλώσεις αρχίζουν στη λαχαναγορά του Ρέντη και τελειώνουν στον Πειραιά, στη μεγαλύτερη ιχθυόσκαλα της χώρας.
Στα Χανιά και στην Καλλιθέα πραγματοποιούνται, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, σε συνεργασία με τους οικείους δήμους, ενώ πρώτη φορά έχουμε φέτος μια σειρά εκδηλώσεων που προέκυψαν ως συνέχεια των συνεργασιών του ΟΚΑΑ με τους δήμους και άλλους δημόσιους φορείς σε άλλους τομείς.
Στη Θεσσαλονίκη η συνδιοργάνωση από την Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης, την Ιχθυόσκαλα Νέας Μηχανιώνας, τον Οργανισμό Λιμένος και τη Helexpo βασίζεται στη συστηματική συνεργασία των δυο Οργανισμών Κεντρικών Αγορών (ΟΚΑΑ - ΚΑΘ) με τη Helexpo στον τομέα εξωστρέφειας και προώθησης αγροτικών προϊόντων.
Στην Αθήνα ο ΟΚΑΑ συνεργάζεται με τον Δήμο Αθηναίων, ως τεχνικός σύμβουλος στην ανάπλαση της Βαρβακείου Αγοράς, που συμπεριλαμβάνεται για πρώτη φορά στις εκδηλώσεις.
Στην Πάτρα η εκδήλωση συνδιοργανώνεται από την Κεντρική Αγορά, την Ιχθυόσκαλα και τον Δήμο Πατρέων, με τον οποίο ο Οργανισμός συνήψε πρόσφατα προγραμματική σύμβαση για την καθαριότητα των εγκαταστάσεών του.
Σε όλες τις εκδηλώσεις υπάρχει ειδικό πρόγραμμα για τα παιδιά, με έμφαση στη σημασία της σωστής διατροφής, ενώ θα προσφέρονται κεράσματα και μεζεδάκια από τα προϊόντα των αγορών.
