Λίγες μέρες μετά τη διυπουργική σύνοδο Ελλάδας και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και λίγα εικοσιτετράωρα πριν από το ταξίδι του πρωθυπουργού στην Κίνα, ο Γιώργος Τσίπρας μιλά στην "Αυγή" για τις εξελίξεις, τις προκλήσεις, αλλά και τις αδυναμίες της οικονομικής διπλωματίας της Ελλάδας, τονίζοντας ότι η υπέρβαση της χαμηλής εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας είναι το κλειδί για ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης. Ιδιαίτερη έμφαση δίνει ο γ.γ. Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του υπουργείου Εξωτερικών και στην ανάγκη να προσανατολιστούν οι κινεζικές επενδύσεις σε ένα πλαίσιο που να βοηθάει την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, ενώ για τις σχέσεις της Ελλάδας με το Ισραήλ επισημαίνει πως πρόκειται για "οικονομίες που έχουν αρκετά συμπληρωματικά στοιχεία και πρέπει να γίνουν συγκεκριμένα βήματα τα επόμενα ένα - δύο χρόνια".
* Κατ’ αρχάς, πείτε μας πώς εξελίχθηκε η διυπουργική σύνοδος Ελλάδας και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων την εβδομάδα που πέρασε.
Με τα Αραβικά Εμιράτα έχουμε εξαιρετικές πολιτικές σχέσεις και επιθυμούμε να εκφραστούν αυτές και στο οικονομικό πεδίο. Μέχρι τώρα, αυτό δεν έχει γίνει κατορθωτό, παρ’ ότι υπήρξαν βήματα προόδου σε δύο ζητήματα που ενδιέφεραν τα Εμιράτα, δηλαδή το Ελληνικό που ξεκόλλησε και ο Αστέρας Βουλιαγμένης που θα ξαναλειτουργήσει μέσα στο 2018. Αναμένουμε και άλλες επενδύσεις από τα Εμιράτα και βέβαια υπάρχει το πεδίο των δικών μας εξαγωγών προς τα κει. Το διήμερο, πέρα από την υπογραφή κάποιων συμφωνιών, είχε κύριο αντικείμενο να προσδιορίσουμε το ενδιαφέρον των Εμιράτων. Τα σχετικά πεδία είναι κυρίως το real estate, ο τουρισμός, η ενέργεια, η ναυτιλία.
* Ακολουθεί το ταξίδι του πρωθυπουργού στην Κίνα...
Είναι η δεύτερη επίσκεψη του πρωθυπουργού σε λιγότερο από έναν χρόνο. Θα έχει συναντήσεις με τον Πρόεδρο και τον πρωθυπουργό της Κίνας στις 13 του μήνα. Λίγες μέρες πριν, θα υπογραφεί από τον υφυπουργό Οικονομίας Σ. Πιτσιόρλα μνημόνιο συνεργασίας με την NDRC, την πανίσχυρη επιτροπή που σχεδιάζει τις επενδύσεις της Κίνας στο εξωτερικό, και περιμένουμε να προσδιοριστούν πιο συγκεκριμένα κάποια επενδυτικά σχέδια, όπως στη διαμετακόμιση, στα διάφορα δίκτυα, ιδιαίτερα τα ενεργειακά, αλλά και να οριστεί σαφέστερα ένα πλαίσιο συνεργασίας για τη χρηματοδότηση, τον τουρισμό και δικές μας εξαγωγές προς την Κίνα.
Διεξάγεται, επίσης, ένα πολυμερές φόρουμ, που ήταν η αφορμή για την επίσκεψη του πρωθυπουργού. Στις 14 - 15.5 θα βρεθούν στο Πεκίνο είκοσι επτά χώρες που συμμετέχουν στον «Σύγχρονο δρόμο του μεταξιού». Η Κίνα δίνει πολύ μεγάλη σημασία σ’ αυτό και εκεί εντάσσεται και το κινεζικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα.
* Μπορεί η Ελλάδα να επωφεληθεί από έναν πανίσχυρο εταίρο που έχει τη φήμη του πολύ επίμονου διαπραγματευτή;
Όχι μόνο είναι δύσκολοι διαπραγματευτές οι Κινέζοι, αλλά είναι και πολύ μεγάλη χώρα κι αυτό βαραίνει συνήθως στις διμερείς οικονομικές σχέσεις. Σε μια τέτοια σχέση είναι πιο εύκολο να περάσει συνήθως αυτό που θέλει ο μεγάλος. Η πρόκληση είναι η σχέση να γίνει αμοιβαία επωφελής, δηλαδή να μη γίνουν μόνο όσα είναι πολύ μεγάλου ενδιαφέροντος για την κινεζική πλευρά, αλλά να γίνουν και πράγματα που θα έχουν ενδιαφέρον κυρίως για εμάς. Αυτό θα κριθεί στην πορεία αλλά και στην επικείμενη επίσκεψη του πρωθυπουργού. Να προσανατολιστούν οι Κινέζοι σε επενδύσεις και όποιες άλλες οικονομικές σχέσεις σ’ ένα πλαίσιο που να βοηθάει και τη δική μας παραγωγική ανασυγκρότηση.
* Πώς εξελίσσονται οι σχέσεις με το Ισραήλ;
Αναπτύχθηκαν πολύ, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛΛ., τα τελευταία δύο χρόνια. Και εδώ υπάρχει ένα ζήτημα ανταπόκρισης των οικονομικών σχέσεων. Υπάρχουν, πάντως, δυνατότητες λόγω δύο στοιχείων. Το ένα είναι η έλλειψη εργατικού δυναμικού στο Ισραήλ, αλλά και μια διάθεση από πλευράς τους να επενδύσουν σε μια γειτονική χώρα που είναι μέλος της Ε.Ε. Το δεύτερο αφορά τις εξαγωγές. Το Ισραήλ σύντομα θα ανοίξει περισσότερο την αγορά του στην Ε.Ε. και μία απ’ τις πρώτες χώρες που μπορούν να επωφεληθούν είμαστε εμείς. Σε κάθε περίπτωση, οι δύο οικονομίες, του Ισραήλ και της Ελλάδας, είναι οικονομίες που έχουν αρκετά συμπληρωματικά στοιχεία και πρέπει να γίνουν συγκεκριμένα βήματα τα επόμενα ένα - δύο χρόνια.
* Τι γίνεται στον -τέως προνομιακό για την Ελλάδα- χώρο των Βαλκανίων;
Οι επισκέψεις του πρωθυπουργού στη Βουλγαρία πριν από λίγους μήνες και κυρίως στη Σερβία, που θα ακολουθηθεί από μια διακυβερνητική συνάντηση στη Θεσσαλονίκη τους επόμενους δύο μήνες, οριοθετούν ένα ξανάνοιγμα της Ελλάδας προς τις χώρες αυτές και σε οικονομικό, και σε πολιτικό επίπεδο. Αυτό πρέπει να το δούμε σε ένα περιβάλλον όπου ο πυλώνας ανάπτυξης των ελληνικών επιχειρήσεων, οι τράπεζες δηλαδή, σταδιακά φεύγουν από ελληνικά χέρια. Ο στόχος είναι αρχικά να διατηρηθεί η ελληνική παρουσία στα Βαλκάνια στο επίπεδο στο οποίο βρισκόταν τα προηγούμενα χρόνια.
* Πρόσφατα είχατε συνάντηση με τον επικεφαλής της Gazprom Αλεξέι Μίλερ. Με ποιο αντικείμενο;
Τμήμα της οικονομικής διπλωματίας είναι και η ενέργεια. Το ΥΠΕΞ διαδραμάτισε όχι ασήμαντο ρόλο στις θετικές εξελίξεις γύρω από τον Eastmed ή την προωθούμενη ηλεκτρική διασύνδεση στην ανατολική Μεσόγειο. Έπειτα, υπάρχουν ιδιωτικές ελληνικές επιχειρήσεις που επίσης ενδιαφέρονται για διεθνή ενεργειακά πρότζεκτ.
Στη Μόσχα συζητήθηκαν προοπτικές που σχετίζονται με το ρωσικό φυσικό αέριο και τη χώρα μας και κυρίως ο λεγόμενος Turkish Stream.
* Πιστεύετε ότι η οικονομική διπλωματία μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στον μείζονα στόχο της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας;
Η οικονομική διπλωματία ήταν εξαιρετικά σημαντική έτσι κι αλλιώς. Όχι μόνο πολύ μεγάλες χώρες, αλλά ακόμη και χώρες του δικού μας μεγέθους είχαν εδώ και χρόνια προσανατολιστεί προς τον νέο αναδυόμενο κόσμο, εκτός δηλαδή των τριών κέντρων του δυτικού κόσμου, Ευρώπη, ΗΠΑ, Ιαπωνία. Η Ελλάδα έχει καθυστερήσει ανεξάρτητα από την κρίση. Τα ανοίγματα που συζητούσαμε πριν, όπως και άλλα προς τη Ρωσία ή το Ιράν, ήδη αποφέρουν συγκεκριμένα αποτελέσματα, τουλάχιστον ορισμένα από αυτά, και έπρεπε να έχουν γίνει από χρόνια. Η υπέρβαση αυτής της καθυστέρησης, και κυρίως η υπέρβαση της ευρύτερης, δομικής αδυναμίας χαμηλής εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας, είναι το κλειδί για ένα άλλο, βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης.
* Κατηγορούν την κυβέρνηση για έλλειψη τεχνοκρατισμού. Εσείς τι κατάσταση παραλάβατε εδώ;
Απαιτείται ταχύτατη ανάπτυξη της οικονομικής διπλωματίας της χώρας και επιπλέον χρειάζεται συνέργεια της οικονομικής διπλωματίας με άλλες δομές, δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Οι σχετικές δομές στο υπουργείο Εξωτερικών αδυνάτισαν στα χρόνια των Μνημονίων και βρισκόμαστε σε μια φάση ανασυγκρότησης. Αυτό σημαίνει περισσότερη οργάνωση και συνεργασία με το υπόλοιπο Δημόσιο, αλλά κυρίως τους ιδιωτικούς φορείς. Σχεδιάζουμε το επόμενο διάστημα μια πρωτοβουλία ως Γενική Γραμματεία να συστηματοποιήσουμε, και, αν είναι δυνατό, να θεσμοθετήσουμε τη συνεργασία μας με θεσμικούς φορείς ιδιωτών, όπως είναι για παράδειγμα οι σύνδεσμοι εξαγωγέων, επιχειρηματιών κ.λπ. Είναι οι επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα και κατά συνέπεια έχουν πολύ καλύτερη γνώση.
