Ήταν το περασμένο φθινόπωρο όταν η εταιρεία αναψυκτικών Pepsico - HBH ανακοίνωνε τη διακοπή της λειτουργίας της μονάδας της στα Οινόφυτα. Η είδηση δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία στην αγορά. Οι Παροικούντες την Ιερουσαλήμ είχαν γνώση για τις κινήσεις του πολυεθνικού κολοσσού, ο οποίος τα τελευταία χρόνια είχε «ματώσει» στο ράφι, παρά το μπαράζ των προσφορών στις οποίες είχε προχωρήσει κάτι που είχε “κτυπήσει” τον ισολογισμό της εν Ελλάδι θυγατρικής του.
Βέβαια η παραγωγική “έξοδος” της Pepsico - HBH από τα ύδατα του κλάδου των αναψυκτικών δεν είναι η μοναδική τα τελευταία χρόνια. Η Ελλάδα, όχι μόνο τα χρόνια της κρίσης, αλλά πολύ νωρίτερα αποχαιρέτησε αρκετές ξένες επενδύσεις, κάποιες εκ των οποίων έγιναν για να καλύψουν πρωτίστως την εσωτερική κατανάλωση, η οποία δεν υφίσταται πλέον ή τουλάχιστον δεν είναι ικανή για να σηκώσει τέτοιες επενδύσεις, οπότε η διατήρηση παραγωγικών μονάδων δεν βγάζει νόημα.
Νόημα, όμως, συνεχίζει να μην βγάζει ούτε η γραφειοκρατία στα γρανάζια της οποίας έχουν κολλήσει αρκετές επενδύσεις η φορολογία, το ασφυκτικό τραπεζικό περιβάλλον, το σπιράλ αβεβαιότητας στο οποίο έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία από το 2009 και φυσικά οι ατέρμονες διαπραγματεύσεις με τους δανειστές.
Κι όμως παρά τα προφανή προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, που έχουν αποτυπωθεί και στην αδυναμία της χώρας να προσελκύσει Άμεσες Ξένες Επενδύσεις -σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος από την ένταξη της χώρας στην Ευρωζώνη έως και το 2008 οι ΑΞΕ ανέρχονταν σε 15 δισ. ευρώ ετησίως κατά μέσον όρο, ενώ πλέον έχουν υποχωρήσει στα 4,5 δισ. ευρώ- οι προχθεσινές ανακοινώσεις της Παπαστράτος, θυγατρικής της Philip Morris, και της Vivechrom, για την υλοποίηση επενδύσεων στην Ελλάδα, προκαλούν ευχάριστη έκπληξη αλλά και εγείρουν εύλογα ερωτήματα.
Με το πιο προφανές εκ αυτών, τι βάρυνε στην απόφαση της Philip Morris International να επενδύσει μέσα στο επόμενο δεκάμηνο 300 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα. Την απάντηση έδωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Παπαστράτος Χρήστος Χαρπαντίδης. Τι είπε ο κ. Χαρπαντίδης; Ότι «η Ελλάδα έχει σημαντικό γεωγραφικό πλεονέκτημα από τη θέση της στον χάρτη. Έχει ανθρώπινο δυναμικό με σπουδαία ταλέντα. Και έχει υψηλής ποιότητας ανατολικά καπνά».
Από την πλευρά της η διοίκηση της εταιρείας χρωμάτων Vivechrom, η οποία ανακοίνωσε την πρόθεσή της να μεταφέρει την παραγωγή βερνικιών από την Τουρκία στην Ελλάδα, αποδίδει αυτή την κίνηση του ολλανδικού ομίλου στην καλή αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής θυγατρικής και στην εκτίμηση πως η ελληνική οικονομία θα αλλάξει.
Βέβαια αυτή είναι η μια όψη του νομίσματος, η θετική, που έρχεται σε μια περίοδο όπου τα μηνύματα από την αγορά κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά είναι. Αντιθέτως από τις αρχές του χρόνου μέχρι σήμερα η αγορά και δη αυτή των σούπερ μάρκετ, τα προϊόντα των οποίων αποτελούν ή για να είμαστε πιο ακριβείς αποτελούσαν ανελαστική δαπάνη για το νοικοκυριό, συνεχίζει να βρίσκεται υπό ασφυκτική πίεση. Πτώση της κατανάλωσης σε όρους αξίας -10% τον Ιανουάριο, -15% την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου, εκτίμηση για μείωση της κατανάλωσης στο -3,6% για το σύνολο της χρονιάς με βάση το σενάριο που υπάρχει αυτή τη στιγμή και θέλει την αξιολόγηση να κλείνει άμεσα, την οικονομία να εισέρχεται σε μια κανονικότητα και την ανεργία να μειώνεται στο 22%. Γιατί με βάση τις «Κασσάνδρες» του κλάδου η αγορά του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων θα καταγράψει απώλειες στα επίπεδα του -10%. Πορεία η οποία αν δεν αλλάξει θα οδηγήσει, όπως υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς, σε ύφεση την οικονομία για το πρώτο τρίμηνο του έτους. Κάτι που είχαν υποστηρίξει και στελέχη του ομίλου Fourlis κατά τη διάρκεια παρουσίασης του ομίλου στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών.
Μέσα σε όλα αυτά η έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ για την πορεία της οικονομίας και δη των ελληνικών επιχειρήσεων δεν αφήνει περιθώρια για εφησυχασμό. Αντιθέτως αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα καμπανάκια που ακούγονται για πολλοστή φορά τα τελευταία χρόνια στη χώρα η οποία στηρίζεται στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Σύμφωνα με την έρευνα 4 στις 10 ελληνικές επιχειρήσεις θεωρούν αρκετά και πολύ πιθανό ότι θα κλείσουν. Το ποσοστό αυτό είναι ιδιαίτερα υψηλό για τους αυτοαπασχολούμενους, γεγονός που εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στην αδήλωτη εργασία μεγάλο ποσοστό αυτών των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τα στοιχεία, μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2017 θα διακόψουν τη λειτουργία τους 18.700 επιχειρήσεις. Ενώ τα πιθανά λουκέτα επιχειρήσεων, που βρίσκονται στο «κόκκινο» συνεπάγονται υψηλό κίνδυνο απώλειας 33.000 θέσεων συνολικής απασχόλησης (εργοδότες, αυτοαπασχολούμενοι, μισθωτοί).
