«Πεδίο ουσιαστικού διαλόγου υπάρχει, αλλά πρέπει να φύγουμε από το πνεύμα της επικοινωνιακής διαχείρισης των προβλημάτων και να μπούμε στην ουσία. Εμείς ως κυβέρνηση αυτό προσπαθούμε, αλλά πρέπει να συντονιστούν σε αυτό και οι ίδιοι οι αγρότες και οι φορείς τους, αλλά και ο υπόλοιπος πολιτικός κόσμος»
«Στο φορολογικό, το 95% των αγροτών, που δηλώνει εισόδημα κάτω από 9.000 ευρώ, όχι μόνο δεν θα πληρώσει το 2017 ούτε ένα ευρώ, αλλά και θα του επιστραφεί όλη η προκαταβολή φόρου που πλήρωσε το 2016, η οποία ξεπερνά τα 66,6 εκατ. ευρώ»
«Στο ασφαλιστικό η μετάβαση του ΟΓΑ στον ενιαίο φορέα πετύχαμε να γίνει σε βάθος πενταετίας και με αναφορά στο 70% του κατώτερου μισθού. Έτσι η σύνταξη, από 145 ευρώ που είναι σήμερα και το 2027 θα μηδενιζόταν, θα φτάσει πλέον τα 384 ευρώ (εθνική σύνταξη) συν την αντίστοιχη ανταποδοτικότητα ανάλογα με τον χρόνο ασφάλισης»
«Οι Ομάδες Παραγωγών μπορούν να ενισχυθούν οικονομικά με ένα κατ’ αποκοπήν ποσό για τα πέντε πρώτη έτη λειτουργίας τους με βάση το επιχειρηματικό σχέδιο που θα καταθέσουν Η στήριξη της κάθε ομάδας ή οργάνωσης μπορεί να φτάσει μέχρι τα 100.000 ευρώ τον χρόνο και για πέντε χρόνια»
Συνέντευξη στην Αντιγόνη Ζούντα
Υπάρχει πεδίο ουσιαστικού διαλόγου κυβέρνησης - αγροτών, εφόσον εκλείψει το πνεύμα επικοινωνιακής διαχείρισης των προβλημάτων και αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους, αλλά δεν υπάρχουν περιθώρια αλλαγών σε φορολογικό - ασφαλιστικό και χρειάζεται επίγνωση των συνθηκών στη χώρα, αλλά και των επιπτώσεων στην κοινωνία από τις τροποποιήσεις που έγιναν στους δύο τομείς ύστερα από σκληρές διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς.
Τα ανωτέρω τονίζει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Βαγγέλης Αποστόλου μιλώντας στην «Αυγή» της Κυριακής, ενώ παράλληλα αναφέρεται στις θεσμικές παρεμβάσεις που «έρχονται» σύντομα για την πάταξη των ελληνοποιήσεων, την αναγραφή της προέλευσης σε γάλα - γαλακτοκομικά αλλά και στο κρέας, όπως και στο ΟΣΔΕ.
Επισημαίνει την ανάγκη για διαφανείς συναλλαγές στην αγορά, τις προσπάθειες για μείωση του κόστους παραγωγής στα πεδία χρήσης ενέργειας - διαχείρισης υδάτων, τη στήριξη των ομάδων παραγωγών, τις δυνατότητες ενόψει αναθεώρησης της ΚΑΠ, αλλά και τα προγράμματα του νέου Προγράμματος Αγροτικής Πολιτικής.
Έναν χρόνο μετά τις περσινές κινητοποιήσεις οι αγρότες βρίσκονται ξανά στους δρόμους. Αιχμή αποτελούν και πάλι οι επιβαρύνσεις από τις αλλαγές στο ασφαλιστικό και το φορολογικό. Υπάρχουν περιθώρια αλλαγών σε αυτούς τους τομείς;
Να είμαστε ειλικρινείς. Δεν υπάρχουν περιθώρια αλλαγών και όποιοι επιμένουν σε αυτά τα θέματα δεν έχουν επίγνωση της θέσης στην οποία βρίσκεται η χώρα, αλλά και των επιπτώσεων που είχαν οι αλλαγές στα φορολογικά και τα ασφαλιστικά θέματα στην ελληνική κοινωνία. Έχω επιχειρηματολογήσει σχετικά, έχω καταθέσει και στοιχεία στη Βουλή, που αποδεικνύουν ότι από τον συνδυασμό φορολογικού και ασφαλιστικού το 85% των αγροτών δεν έχουν την παραμικρή επιβάρυνση ή έχουν και όφελος από τις αλλαγές που έρχονται.
Στο φορολογικό, το 95% των αγροτών, που δηλώνει εισόδημα κάτω από 9.000 ευρώ, όχι μόνο δεν θα πληρώσει το 2017 ούτε ένα ευρώ, αλλά και θα του επιστραφεί όλη η προκαταβολή φόρου που πλήρωσε το 2016, η οποία ξεπερνά τα 66,6 εκατ. ευρώ. Σε αυτούς που επικαλούνται τα τεκμήρια διαβίωσης, που βεβαίως αφορούν όλους τους Έλληνες, τους απαντώ ότι το αφορολόγητο ισχύει και για το τεκμήριο, στο οποίο δεν συμπεριλαμβάνεται το αγροτικό όχημα, ενώ γίνεται προσπάθεια για μείωση κατά 30% του τεκμηρίου για τις κατοικίες των ορεινών περιοχών.
Για το δε ασφαλιστικό η μετάβαση του ΟΓΑ στον ενιαίο φορέα ήταν υποχρέωσή μας. Πετύχαμε όμως να γίνει σε βάθος πενταετίας και με αναφορά στο 70% του κατώτερου μισθού. Έτσι η σύνταξη, από 145 ευρώ που είναι σήμερα και το 2027 θα μηδενιζόταν, θα φτάσει πλέον τα 384 ευρώ (εθνική σύνταξη) συν την αντίστοιχη ανταποδοτικότητα που θα εξασφαλιστεί ανάλογα με τον χρόνο ασφάλισης. Θεωρώ ότι αυτές είναι πραγματικές κατακτήσεις για τον αγροτικό χώρο και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι θεσμοθετήθηκαν έπειτα από σκληρές διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς.
Η κυβέρνηση -και εσείς- έχετε δηλώσει «ανοιχτοί» σε διάλογο με τους αγρότες. Παράλληλα διαμηνύετε αφενός ότι έχουν τηρηθεί οι δεσμεύσεις της περσινής «λίστας» των παρεμβάσεων υπέρ των αγροτών και αφετέρου ότι η συζήτηση μπορεί να γίνει εφόσον τα αιτήματα είναι «εύλογα και ρεαλιστικά». Υπάρχει τελικά πεδίο ουσιαστικού διαλόγου;
Όχι μόνον είμαστε ανοιχτοί στον διάλογο, αλλά ήμασταν εμείς που καλέσαμε από την πρώτη στιγμή σε διάλογο τους κινητοποιημένους αγρότες. Είχαμε, όπως ξέρετε, συνάντηση την Παρασκευή με την Πανελλαδική Επιτροπή των Μπλόκων και θα έχουμε και άλλες συναντήσεις. Πέρυσι είχαμε συμφωνήσει με τους αγρότες κάποια πράγματα. Τα περισσότερα έχουν υλοποιηθεί και κάποια βρίσκονται στον δρόμο της υλοποίησης, με βάση πάντα τις δυνατότητες της οικονομίας και τις δεσμεύσεις της χώρας.
Πεδίο ουσιαστικού διαλόγου υπάρχει, και στο υπουργείο και στη Βουλή, αλλά πρέπει να φύγουμε από το πνεύμα της επικοινωνιακής διαχείρισης των προβλημάτων και να μπούμε στην ουσία. Εμείς ως κυβέρνηση αυτό προσπαθούμε, αλλά πρέπει να συντονιστούν σε αυτό και οι ίδιοι οι αγρότες και οι φορείς τους, αλλά και ο υπόλοιπος πολιτικός κόσμος.
Να αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους, να μην παίζουν με όρους εντυπωσιασμού σε ένα θέμα εθνικό -με όλη τη σημασία της λέξης. Διότι η ανάπτυξη του αγροτικού τομέα είναι η βάση για να παραμείνει ζωντανή η ελληνική ύπαιθρος. Πρέπει να το καταλάβουμε αυτό. Έχω προτείνει να οργανώσουμε συζήτηση στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, όπου θα εκπροσωπηθούν οι αγρότες όπως αυτοί θα επιλέξουν και να δούμε συνολικά πώς πρέπει να πορευτούμε...
Αναγγείλατε πριν από λίγες μέρες ότι θα υπάρξουν παρεμβάσεις για την πάταξη των ελληνοποιήσεων, που μαστίζουν τους παραγωγούς και παραπλανούν τους καταναλωτές, καθώς και για τη θεσμοθέτηση υποχρεωτικής αναγραφής της χώρας προέλευσης σε γάλα - γαλακτοκομικά. Τι περιλαμβάνουν, πιο συγκεκριμένα, τα μέτρα που θα ληφθούν και πώς εξασφαλίζεται η αποτελεσματικότητά τους μέχρι τη λιανική -δεδομένου ότι το πρόβλημα αφορά όλη την αλυσίδα διακίνησης;
Πράγματι, όπως πρόσφατα ανακοίνωσα στα εγκαίνια της έκθεσης Zootechnia στη Θεσσαλονίκη, προχωράμε άμεσα σε νομοθετική πρόταση για τον χώρο της κτηνοτροφίας, η οποία θα έρθει σύντομα προς ψήφιση στη Βουλή και αφορά την υποχρεωτική επισήμανση προέλευσης του γάλακτος ως συστατικού στα γαλακτοκομικά προϊόντα, θα περιλαμβάνει δε επιπλέον τη χώρα άμελξης, τη χώρα επεξεργασίας και τη χώρα συσκευασίας, στοιχεία τα οποία ο καταναλωτής θα γνωρίζει για την τελική του επιλογή.
Στον τομέα του κρέατος ήδη προχωράμε στην προσαρμογή του εθνικού μας πλαισίου περί ιχνηλασιμότητας και υποχρεωτικής αναγραφής της καταγωγής προέλευσης σε όλα τα εμπορικά έγγραφα και σε κάθε μορφή σήμανσης του κρέατος και των προϊόντων του.
Δεν σταματάμε όμως εκεί. Παρεμβάσεις γίνονται και θα γίνουν για τη στήριξη των αγροτικών προϊόντων μας που πιέζονται από τις ελληνοποιήσεις. Έχουν ήδη αυξηθεί οι τελωνειακοί έλεγχοι και το επόμενο διάστημα σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Οικονομίας θα έχουν εγκατασταθεί σε τέσσερις πύλες εισόδου της χώρας μας εγκαταστάσεις σκαναρίσματος των αγροτικών προϊόντων που θα μπαίνουν στη χώρα μας.
Επίσης διερευνάται η περίπτωση της ηλεκτρονικής καταγραφής σε όλο το μήκος της αλυσίδας της φυτικής ή ζωικής παραγωγής από την εισαγωγή του σπόρου ή του ζώου στο χωράφι ή τον στάβλο, αντίστοιχα, μέχρι την πώληση στον τελικό καταναλωτή. Υπάρχουν και ένα - δύο ακόμα ζητήματα που εξετάζουμε, πολύ στοχευμένα, εκεί όπου είναι διαπιστωμένο ότι υπάρχει έντονο πρόβλημα, και θα τα δείτε το επόμενο διάστημα.
Παράλληλα ανακοινώσατε ότι προωθείται ρύθμιση για την έγκαιρη πληρωμή των παραγωγών από τους εμπόρους. Κατά πόσο πιστεύετε ότι θα συμμορφωθεί η «άλλη πλευρά», δηλαδή η αγορά;
Στην ίδια νομοθετική ρύθμιση που αφορά την υποχρεωτική επισήμανση προέλευσης για το γάλα θεσμοθετούμε ένα ακόμη σημαντικό μέτρο - τομή. Δεν θα επιτρέπεται πλέον η πληρωμή των αγροτικών προϊόντων σε χρόνους πέραν των 60 ημερών, ανάλογα με το προϊόν, σύμφωνα και με όσα ισχύουν και εφαρμόζονται στις χώρες της Ε.Ε. Στόχος της ρύθμισης είναι να προωθηθούν οι δίκαιες συναλλαγές και να προστατευθεί ο αδύναμος κρίκος στη διατροφική αλυσίδα, που είναι ο μικρός και ανίσχυρος αγρότης. Είναι βέβαιον ότι η αγορά θα αντιδράσει, αλλά εδώ σύμμαχός μας πρέπει να είναι και ο ίδιος ο αγρότης και ο κτηνοτρόφος. Πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι, όταν είναι όλες οι συναλλαγές στο φως, μόνον να κερδίσουν έχουν οι ίδιοι.
Ζητούμενο πάντως παραμένει για τον αγροτικό κόσμο η μείωση του κόστους παραγωγής. Σε αυτή την κατεύθυνση ποιες πρωτοβουλίες έχουν αναληφθεί και ποια άλλα μέτρα αναμένεται να προχωρήσουν το επόμενο διάστημα;
Είναι σοβαρό θέμα, που έχει τις ρίζες του βαθιά στα διαρθρωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει χρόνια τώρα ο αγροτικός χώρος. Στη μεν φυτική παραγωγή το μεγαλύτερο ποσοστό του κόστους αποτελεί η δαπανούμενη ενέργεια, στη δε ζωική παραγωγή οι ζωοτροφές. Ήδη γίνονται προσπάθειες με όλα τα συναρμόδια υπουργεία, που αφορούν τη βελτίωση της αποδοτικότητας πόρων κατά τη χρήση ενέργειας και διαχείρισης των υδάτων στον αγροτικό χώρο, των κανόνων κοστολόγησης. Οι προσπάθειες αυτές θα καταλήξουν σύντομα σε νομοθετικές ρυθμίσεις ή παρεμβάσεις.
Θεσμοθετήσαμε τη χρήση των ΑΠΕ για μείωση του κόστους παραγωγής με την εγκατάσταση μικρών φωτοβολταϊκών μονάδων σε ατομική και συλλογική βάση. Μάλιστα στο ΠΑΑ προβλέπουμε την ένταξη σχεδίων βελτίωσης, μέσα από συμπράξεις, ώστε να καταστεί και οικονομικά δυνατή η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μονάδων.
Αναφορικά με το κόστος ζωοτροφών είναι ήδη γνωστό ότι με τον νόμο περί βοσκήσιμων γαιών ήδη κάναμε μία μικρή «επανάσταση» -που δυστυχώς δεν έχει γίνει κατανοητή από πολλούς μέχρι και σήμερα- ώστε να οδηγηθούμε σε μείωση των λειτουργικών εξόδων του κτηνοτρόφου. Μέσω των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης κάθε κτηνοτρόφος θα έχει τη δική του λιβαδική μονάδα για τη διαθέσιμη βοσκήσιμη ύλη. Δεν θα πρέπει να αγνοούμε και τις υπόλοιπες παρεμβάσεις οι οποίες έμμεσα συμβάλλουν στη μείωση του κόστους παραγωγής, όπως είναι για παράδειγμα η Κάρτα του Αγρότη, το εργόσημο και άλλες επιμέρους παρεμβάσεις, σημαντικές για τον χώρο.
Έχετε προαναγγείλει παρεμβάσεις και ως προς το σύστημα ΟΣΔΕ, που θα οδηγούν σε μειώσεις των καταβολών από πλευράς αγροτών. Με ποιον τρόπο θα ληφθούν σχετικές πρωτοβουλίες, ώστε, όπως ο ίδιος έχετε δηλώσει, «να γυρίσει το ΟΣΔΕ σπίτι του»;
Για το συγκεκριμένο θέμα, σε συνεργασία με τη διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ, επεξεργαζόμαστε όλα τα σενάρια για να καταλήξουμε σύντομα σε παρεμβάσεις που θα στοχεύουν, σε πρώτη φάση, στην απομείωση των ποσών που καταβάλλουν οι αγρότες για συγκεκριμένες εργασίες που γίνονται μέσω του ΟΣΔΕ. Θα είναι μια σημαντική παρέμβαση που θα μειώσει το κόστος ανανέωσης των δικαιωμάτων για τους παραγωγούς και θα αναδιατάξει όλο το σύστημα. Πρόθεσή μας είναι στις φετινές δηλώσεις ΟΣΔΕ η παρέμβασή μας να γίνει αρκετά αισθητή θετικά για τον αγροτικό κόσμο. Και έπεται συνέχεια...
Σε μια περίοδο που υπάρχουν ανακατατάξεις στα αγροτικά σχήματα βρισκόμαστε εν αναμονή της ρύθμισης για τις ομάδες παραγωγών. Τι προβλέπει η προτεινόμενη απόφαση και πώς θα ενισχύσει τις αγροτικές δομές στο πλαίσιο του συνεργατισμού;
Θεσπίσαμε ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας των συνεταιρισμών, δίνουμε ιδιαίτερο βάρος στις ομάδες και οργανώσεις παραγωγών και στις διεπαγγελματικές οργανώσεις. Εμείς θέλουμε τον συνεργατισμό ως βασικό εργαλείο για την άσκηση της αγροτικής μας πολιτικής. Με τον Νόμο 4384/2016 μπήκαν οι βάσεις για την εξυγίανση του συνεταιριστικού κινήματος και τη διαμόρφωση ενός πλαισίου συνεργατικής επιχειρηματικότητας με την ενεργό συμμετοχή των αγροτών. Η υπουργική απόφαση για τις Ομάδες Παραγωγών είναι έτοιμη για υπογραφή.
Οι ομάδες αυτές μπορούν να ενισχυθούν οικονομικά με ένα κατ’ αποκοπήν ποσό για τα πέντε πρώτη έτη λειτουργίας τους με βάση το επιχειρηματικό σχέδιο που θα καταθέσουν και το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει δράσεις για προσέγγιση νέων αγορών, πιστοποίηση, ενέργειες προβολής και προώθησης, επενδύσεις σε εξοπλισμό και υποδομές, συμβουλευτικές υπηρεσίες κ.λπ. Η στήριξη της κάθε ομάδας ή οργάνωσης μπορεί να φτάσει μέχρι τα 100.000 ευρώ τον χρόνο και για πέντε χρόνια.
Η αντιπολίτευση σας έχει κατηγορήσει, κυρίως τους τελευταίους μήνες, για καθυστερήσεις, ακόμα και λιμνάζοντα κονδύλια, στο πλαίσιο των δράσεων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ). Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι σχετικές διαδικασίες για το «άνοιγμα» περισσότερων προγραμμάτων; Υπάρχουν χρονικές αποκλίσεις σε σχέση με τον προγραμματισμό;
Ξέρετε την παροιμία που λέει «εκεί που μας χρωστάγανε μας πήραν και το βόδι»... Η αξιωματική αντιπολίτευση ήταν κυβέρνηση πριν να έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Και έχει μεγάλη ευθύνη διότι είχε υποβάλει στην Ε.Ε. ένα πρόγραμμα που χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια από εμάς για να το ανασκευάσουμε και να το επανακαταθέσουμε ώστε να εγκριθεί. Το ΠΑΑ 2014 - 2020 εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2015, ουσιαστικά μόλις ένα χρόνο πριν, με δική τους ευθύνη. Η ουσία είναι ότι το πρόγραμμα τρέχει με γοργό ρυθμό. Η απορρόφηση κοινοτικής συνδρομής το 2016 ξεπέρασε το 16%, ενώ στο προηγούμενο Πρόγραμμα το ποσοστό αυτό πραγματοποιήθηκε δύο χρόνια μετά την έγκρισή του.
Πραγματοποιήθηκαν ήδη προκηρύξεις πέντε μέτρων, της εξισωτικής αποζημίωσης, των νέων γεωργών, του νέου Leader, της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας και της κατάρτισης των νέων γεωργών με δημόσια δαπάνη περίπου 1,25 δισ. ευρώ. Άμεσα προκηρύσσουμε το μέτρο της μεταποίησης και εμπορίας γεωργικών προϊόντων και προγραμματίζουμε την προκήρυξη των Σχεδίων Βελτίωσης, μετά την ένταξη των νέων γεωργών, ώστε να τους δοθεί η δυνατότητα να επενδύσουν στον γεωργικό τομέα και να αποκτήσουν βιώσιμες εκμεταλλεύσεις.
Αυτή την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη η διαβούλευση σε επίπεδο Ε.Ε. για την αναθεώρηση της ΚΑΠ. Ποιες είναι οι ελληνικές θέσεις - προτάσεις και κατά πόσον υπάρχει περιθώριο σοβαρών βελτιώσεων ή / και διορθώσεων έναντι παλαιότερων στρεβλώσεων και αδικιών;
Τα περιθώρια δεν είναι απεριόριστα, αλλά υπάρχουν. Καταθέσαμε συγκροτημένη πρόταση για την ενδιάμεση αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής ζητώντας μεταξύ άλλων τη στήριξη της αιγοπροβατοτροφίας, τη λήψη των απαραίτητων μέτρων για τη προστασία των ΠΟΠ - Γ.Ε., τη λύση του προβλήματος των νέων γεωργών που έκαναν έναρξη δραστηριότητας το 2009, οι οποίοι εξαιρούνται από τις ευεργετικές διατάξεις του κανονισμού 1307/2013, καθώς και την αύξηση του προϋπολογισμού ενίσχυσης των μικρών νησιών του Αιγαίου που ανταποκρίνονται στις συνθήκες της προσφυγικής κρίσης.
Ταυτόχρονα ζητήσαμε και την ορθολογικοποίηση των κατανομών των συνδεδεμένων ενισχύσεων του 2017 στοχεύοντας στην καλύτερη απορροφητικότητα παράλληλα με την υπηρέτηση των στρατηγικών μας επιλογών.
