Σχεδόν τέσσερα χρόνια, με την κοινωνία και τους εργαζόμενους να δοκιμάζονται από τα διαδοχικά μνημονιακά μέτρα που συσσώρευσαν πρωτόγνωρη ανεργία και οδήγησαν σε κατάρρευση του εργατικού δικαίου, των συλλογικών συμβάσεων και γενικότερα των εργασιακών δικαιωμάτων, ένα από τα ερωτήματα που παρέμεναν αναπάντητα αφορούσε την εκλογική αντοχή των ηγεσιών του συνδικαλιστικού κινήματος.
Αντοχή εντελώς παράδοξη, καθώς, ειδικά τα πρώτα χρόνια του Μνημονίου, οι εργαζόμενοι διαδήλωναν σχεδόν καθημερινά στους δρόμους και τις πλατείες, απέχοντας ή και αποδοκιμάζοντας τις ευκαιριακές και εκτονωτικές εκδηλώσεις των συνδικάτων, που σε αρκετές περιπτώσεις (π.χ. ΓΣΕΕ) κράτησαν μια παθητική στάση απέναντι στις μνημονιακές κυβερνήσεις και την τρόικα.
Για τους μη παροικούντες στη συνδικαλιστική Ιερουσαλήμ, έμοιαζε και συνεχίζει να είναι ακατανόητο πώς διατηρούνται κραταιές οι συνδικαλιστικές εκφράσεις του καταρρέοντος δικομματισμού, που ειδικά στην περίπτωση του ΠΑΣΟΚ αγγίζει πλέον τα όρια της ιστορικής συρρίκνωσης. Και αυτό γιατί δεν μπορούσαν να γίνουν αντιληπτές σε βάθος οι χρόνιες βαρονίες, οι δεσμεύσεις και το βόλεμα σε μια πραγματικότητα που συνεχιζόταν σχεδόν 40 χρόνια. Κυρίως όμως γιατί αυτό το καθεστώς σε έναν βαθμό απέτυχε να "σπάσει" η συνδικαλιστική Αριστερά, πολυκερματισμένη και ανταγωνιστική μεταξύ της.
Τέλος εποχής...
Ωστόσο, η νέα πραγματικότητα των Μνημονίων οδήγησε σταδιακά σε νέα δεδομένα. Στο 35ο συνέδριο της ΓΣΕΕ, που πραγματοποιήθηκε πέρυσι στην Αλεξανδρούπολη, η ΠΑΣΚΕ, παρά τη σαφή υποχώρηση των δυνάμεών της (λόγω και της αποχώρησης στελεχών που προχώρησαν στη συγκρότηση ξεχωριστής παράταξης), παρέμεινε πρώτη δύναμη. Στο ίδιο συνέδριο είχαμε για πρώτη φορά εμφανή άνοδο της Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Μεσολάβησε την περασμένη άνοιξη το συνέδριο του μεγαλύτερου Εργατικού Κέντρου της χώρας (ΕΚΑ), όπου σημειώθηκε η πρώτη σημαντική μείωση των κυρίαρχων τα τελευταία χρόνια παρατάξεων ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ, με αποτέλεσμα την απώλεια της πλειοψηφίας, λόγω κυρίως της σημαντικής ανόδου (100%) των δυνάμεων της συνδικαλιστικής Ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Πολλοί σημείωναν, και σωστά όπως φαίνεται, ότι ήρθε "το τέλος εποχής" του κυβερνητικού συνδικαλισμού. Αυτό επιβεβαιώθηκε και πριν έναν μήνα περίπου στο 35ο Συνέδριο της ΑΔΕΔΥ, αν και η διαδρομή της ηγεσίας της τριτοβάθμιας οργάνωσης του Δημοσίου δεν μπορεί να χαρακτηριστεί φιλομνημονιακή.
ΠΑΣΚΕ εναντίον ΠΑΣΚΕ
Ωστόσο, ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ έχασαν την πλειοψηφία σε Γενικό Συμβούλιο και Εκτελεστική Επιτροπή για πρώτη φορά στην ιστορία της ανώτατης διοίκησης των δημοσίων υπαλλήλων, κυρίως λόγω της σημαντικής αύξησης των ψήφων (70%) της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, αλλά και της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς που διπλασίασε τις δυνάμεις της. Ταυτόχρονα, τα εσωτερικά προβλήματα σε ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ που οδηγούν σε νέες αποστασιοποιήσεις και διασπάσεις μειώνουν δραματικά τις πιθανότητες να αναπαραχθούν στην ηγεσία της τριτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης του Δημοσίου. Ειδικότερα στην ΠΑΣΚΕ, διεκδικούν και μετά το συνέδριο την πρωτοκαθεδρία ο απερχόμενος πρόεδρος Οδυσσέας Ντριβαλάς, που διατηρεί μία έδρα από τις συνολικά τέσσερις της παράταξης σε επίπεδο Ε.Ε., αλλά διατείνεται ότι συσπειρώνει το μεγαλύτερο μέρος της παράταξης, και ο Σταύρος Κουτσιουμπέλης, που συσπειρώνει τις δυνάμεις κυρίως από δύο μεγάλες ομοσπονδίες (ΠΟΕΔΗΝ και ΔΟΕ).
Αριστερό προεδρείο;
Η νέα κατάσταση, όπως διαμορφώνεται στην ΑΔΕΔΥ, παρουσιάζει για πρώτη φορά τη δυνατότητα να συγκροτηθεί προεδρείο αγωνιστικής και πολιτικά αριστερής κατεύθυνσης, καθώς κανένα δυνατό σενάριο συγκρότησης του προεδρείου δεν μπορεί να αγνοήσει την παράταξη της Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Η Αυτόνομη Αγωνιστική Ριζοσπαστική Συνεργασία με τρεις έδρες στην Εκτελεστική Επιτροπή, διεκδικεί τη θέση του προέδρου και φαίνεται να έχει τη στήριξη της Δημοσιοϋπαλληλικής Ανατροπής (δύο έδρες) και των Παρεμβάσεων (δύο έδρες). Αν η αποχή του ΠΑΜΕ από τις θέσεις του προεδρείου θεωρείται αναμενόμενη ως πάγια θέση του Περισσού, η μη συμμετοχή (όπως έχει επίσημα εκφραστεί) των Παρεμβάσεων στο προεδρείο προβληματίζει, ακόμα και στο εσωτερικό της παράταξης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας για τη Δημιουργία Πανελλαδικής Ανεξάρτητης Ταξικής Κίνησης σημειώνεται χαρακτηριστικά ότι "το προεδρείο της ΑΔΕΔΥ πρέπει να συγκροτηθεί από τις δυνάμεις εκείνες που θα συμφωνήσουν σε μια προγραμματική αγωνιστική κατεύθυνση. Η κάθε δύναμη που συμμετέχει στο προεδρείο, διατηρώντας τη δική της συνδικαλιστική πολιτική και φυσιογνωμία, οφείλει με την ψήφο και τη συμμετοχή της σε αυτό να συμβάλλει να αναδειχθεί ένα τέτοιο προεδρείο".
Στην ίδια ανακοίνωση γίνεται ένα βήμα παραπάνω, δείγμα των διεργασιών που συντελούνται στην παράταξη: "Πρακτικές αναχωρητισμού και μη συμμετοχής σε ένα αγωνιστικό προεδρείο ή πολύ περισσότερο αποχής από τις ψηφοφορίες (ΠΑΜΕ) αντικειμενικά διευκολύνουν την επανεκλογή των ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ στην ΑΔΕΔΥ, γεγονός πολιτικά και συνδικαλιστικά απαράδεκτο. Χρειάζεται λοιπόν να εκλεγεί προεδρείο με βάση τη δύναμη που αναλογεί σε κάθε μία από αυτές τις δυνάμεις που έδωσαν δείγματα γραφής στον αγώνα για την ανατροπή αυτής της πολιτικής".
Ρεπορτάζ: Ανδρέας Πετρόπουλος
