“Εσείς, ρε παιδιά (οι Καναδοί), δεν ήσασταν που μας κάψατε τον Λευκό Οίκο;” Η ατάκα του Τραμπ από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής άφησε κυριολεκτικά άφωνο τον πρωθυπουργό του Καναδά Τζάστιν Τριντό σε μια συνομιλία που είχε μαζί του στις 25 Μαΐου. Μόλις την προηγούμενη στιγμή τον είχε ρωτήσει για ποιο λόγο θεωρεί την επιβολή δασμών στο εμπόριο με τη χώρα του θέμα “εθνικής ασφαλείας” των ΗΠΑ. Κι ο Τραμπ προτίμησε να του “υπενθυμίσει” τι έκαναν οι πρόγονοί του το... 1814.
Ίσως να ήταν ένα ακόμη χοντροκομμένο αστείο του αθυρόστομου, πληθωρικού Προέδρου, αλλά ίσως και να μην ήταν. Το “καρφί” αναφερόταν στην πυρπόληση, το 1814, από τις βρετανικές αποικιοκρατικές δυνάμεις, που εφορμούσαν απ’ την περιοχή του σημερινού Καναδά, της Ουάσιγκτον και της κατοικίας του Αμερικανού Προέδρου στη διάρκεια του Πολέμου του 1812 (ανάμεσα στις μόλις 13 πρώην βρετανικές αποικίες που αποτελούσαν τότε τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο- κατά την άποψη των Βρετανών ιστορικών, έλασσον επεισόδιο των ναπολεόντειων πολέμων στην αμερικανική ήπειρο).
Εννοείται πως ο Καναδάς δεν υπήρχε ακόμη ως χώρα (κήρυξε την ανεξαρτησία του 53 χρόνια αργότερα, το 1867) “λεπτομέρεια” που προκάλεσε μεγάλο “βουητό” στο Twitter: “Χρειάστηκαν 206 χρόνια αλλά επιτέλους έχουμε σήμερα έναν Πρόεδρο που είναι έτοιμος να ζητήσει εξηγήσεις από τους Καναδούς για το κάψιμο του Λευκού Οίκου από τους (αποικιοκράτες) Βρετανούς”, έγραψε ένας χρήστης. Κι ο ανταποκριτής των "New York Times" σχολίασε δηκτικά πως “μερικοί νεαροί Ρεπουμπλικανοί γκουγκλάρουν μανιωδώς τον τελευταίο καιρό για να εξακριβώσουν αν βρετανο-καναδικές μονάδες συμμετείχαν όντως στον πόλεμο του 1812”. Οι ιστορικοί λένε πως η επίθεση των Βρετανών στην Ουάσιγκτον και η πυρπόληση της πόλης στις 24 Αυγούστου 1814 έγινε σε αντίποινα για την επίθεση των Αμερικανών στο Γιορκ του Οντάριο, περιοχή που αργότερα συμπεριλήφθηκε στην επικράτεια του Καναδά.
Κάτω από άλλες συνθήκες, ίσως όλα αυτά να ήταν χαριτωμένα παραπολιτικά ανέκδοτα, όμως σήμερα, υπό από το φορτισμένο κλίμα που διαμορφώνουν οι μονομερείς αμερικανικές αποφάσεις, φαίνεται ότι δεν είναι. Ο Τραμπ καλλιεργεί σκόπιμα συγκρουσιακό κλίμα με τους συμμάχους και στρατηγικούς εταίρους της χώρας του εφαρμόζοντας την εθνολαϊκιστική ατζέντα του “πρώτα η Αμερική” και οι έριδες που προκαλεί αυτή η προσπάθειά του είναι αδύνατον να μην μεταφερθούν και στη σύνοδο κορυφής της G7, των επτά ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη, που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στο Κεμπέκ του Καναδά.
Θα μπορούσε να πει κανείς πως ουσιαστικά πρόκειται για μια σύνοδο των 6+1 αφού οι έξι της ομάδας έχουν σχηματίσει κοινό μέτωπο απέναντι στην Ουάσιγκτον. Το Παρίσι διαβεβαίωσε μάλιστα πως “δεν υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των έξι (...) υπάρχει πραγματική ενότητα”, συμπεριλαμβανομένου του πολύ στενού συμμάχου των ΗΠΑ στην Ασία, της Ιαπωνίας. Η Γερμανίδα καγκελάριος είναι επίσης βέβαιη πως θα ξεσπάσουν “αντιδικίες και αντιπαραθέσεις” εξαιτίας της κόντρας της Ουάσιγκτον με τους εταίρους της, η οποία οξύνθηκε μετά την ανάληψη της προεδρίας από τον Τραμπ. “Έχουμε σοβαρό πρόβλημα με τις πολυμερείς συμφωνίες και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο θα έλθουμε αντιμέτωποι με αντιπαραθέσεις ιδίως σε ό,τι αφορά το διεθνές εμπόριο, την προστασία του περιβάλλοντος και τις πολιτικές υπέρ της ανάπτυξης”, υπογράμμισε η επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης απαριθμώντας τις “πολυάριθμες διαφορές” που χωρίζουν πλέον Ευρωπαίους και Αμερικανούς.
Γαλλο-καναδικό μέτωπο
Πιο ξεκάθαροι οι ηγέτες της Γαλλίας και του Καναδά, Εμανουέλ Μακρόν και Τζάστιν Τριντό, προειδοποίησαν τον Τραμπ πως “δεν πρόκειται να δεχθούν τα πάντα” προκειμένου να υπάρξει κοινό ανακοινωθέν στην σύνοδο και ως εκ τούτου εξετάζουν εναλλακτικά σενάρια για το ενδεχόμενο ναυαγίου. “Το ερώτημα είναι μέχρι πού θα υποχωρήσουμε για να έχουμε κοινή διακήρυξη” ανακοίνωσε σχετικά η γαλλική προεδρία κάνοντας αναφορά στη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα -από την οποία, ως γνωστόν, έχουν αποχωρήσει οι ΗΠΑ- και την οποία θέλουν οπωσδήποτε να συμπεριλάβουν στο κείμενο του τελικού ανακοινωθέντος οι υπόλοιποι.
Άλλο σοβαρό θέμα τριβής είναι το Ιράν. Οι “6” διαμηνύουν ότι “δεν θα δεχθούν ποτέ” ένα ανακοινωθέν που θα καταδικάζει τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα ή που θα αναφέρει ότι είναι άκυρη ή ότι το Ιράν δεν τηρεί τις υποχρεώσεις του. Πάντως, Παρίσι και Οτάβα έχουν επίγνωση ότι θα είναι δύσκολο να κάμψουν τον αρνητισμό του Αμερικανού Προέδρου είτε για τη συμφωνία με το Ιράν είτε για το θέμα των δασμών. Το Παρίσι επιθυμεί διακαώς στο τελικό ανακοινωθέν της συνόδου να υπάρχει αναφορά στην αρχή του σεβασμού των κοινών κανόνων καθώς και μια ατζέντα για τη μεταρρύθμιση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (WTO).
Υπενθυμίζεται ότι σε αυτόν τον οργανισμό έχει προσφύγει η Ε.Ε. μετά την επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την κυβέρνηση Τραμπ. Ωστόσο, για το κατά πόσον ο νυν ένοικος του Λευκού Οίκου θεωρεί αποδεκτή τη δικαιοδοσία του, ανώτερος οικονομικός σύμβουλος του Προέδρου σε προχθεσινές δηλώσεις του δεν άφησε να πλανώνται αμφιβολίες. Χαρακτήρισε τον WTO "αναποτελεσματικό" καθώς, όπως είπε, "σημαντικά κράτη δεν συμμορφώνονται με τις αποφάσεις του". Το αν υπονοούσε και τις ΗΠΑ παραμένει αδιευκρίνιστο...
