Δύο 24ωρα αφότου ο Τραμπ ανακοίνωσε την απόσυρση των ΗΠΑ από την πολυμερή διεθνή συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν, το σκηνικό στον συριακό πόλεμο "δι' αντιπροσώπων" παίρνει φωτιά.
Η εμπρηστική ρητορική ανάμεσα στους δύο θανάσιμους αντίπαλους της Μέσης Ανατολής, το Ισραήλ και το Ιράν, κλιμακώνεται και οδηγεί σε ανοιχτή σύγκρουση. Κι ενώ οι δύο πλευρές επιδίδονται εδώ και μήνες σε σκιώδεις πολεμικές δραστηριότητες στο συριακό έδαφος υπό την κάλυψη του εμφυλίου, προχθές τη νύχτα ήρθαν για πρώτη φορά σε ευθεία στρατιωτική αντιπαράθεση μεταξύ τους. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου τόνισε πως η Ισλαμική Δημοκρατία "παραβίασε την κόκκινη γραμμή" και διεμήνυσε ότι η χώρα του δεν θα επιτρέψει ποτέ στο Ιράν να εδραιωθεί στρατιωτικά στη Συρία.
Στη διάρκεια της προχθεσινής νύχτας, οι ιρανικές δυνάμεις φέρεται να έπληξαν με περίπου 20 πυραύλους τα κατεχόμενα από το Ισραήλ -από την εποχή του αραβο-ισραηλινού πολέμου του 1967- υψίπεδα του Γκολάν στοχεύοντας σε πλήγματα κατά προκεχωρημένων θέσεων του ισραηλινού στρατού. Ισραηλινός στρατιωτικός εκπρόσωπος ισχυρίστηκε πως τέσσερις πύραυλοι αναχαιτίστηκαν από τον "Σιδηρούν Θόλο", το ισραηλινό αντιπυραυλικό σύστημα, ενώ οι υπόλοιποι 16 αστόχησαν.
Σημειωτέον πως αν και το Ισραήλ έχει πλήξει επανειλημμένα το τελευταίο διάστημα τις ιρανικές δυνάμεις στη Συρία από αέρος, η Τεχεράνη είχε αποφύγει να απαντήσει στρατιωτικά μέχρι τώρα. Η νυχτερινή επίθεση της με πυραύλους εναντίον του Γκολάν φαίνεται πως ήταν η απάντησή της στα ισραηλινά χτυπήματα στη νότια Συρία που είχαν σημειωθεί νωρίτερα την Τετάρτη. Μερικές ώρες αργότερα, το Ισραήλ απάντησε με αεροπορικούς βομβαρδισμούς και, σύμφωνα με τον υπουργό Άμυνας Άβιντγκορ Λίμπερμαν, τα ισραλινά μαχητικά κατέστρεψαν "σχεδόν όλες" τις στρατιωτικές υποδομές του Ιράν στη Συρία, ανάμεσά τους εκείνες τις συλλογής πληροφοριών, αποθήκες υλικού και πυρομαχικών καθώς κι ένα στρατόπεδο στη Δαμασκό.
"Έτοιμοι για κάθε σενάριο"
Συνολικά 23 μαχητές, 5 Σύροι στρατιώτες και 18 μέλη των συμμαχικών δυνάμεων που μάχονται στο πλευρό του συριακού στρατού έχασαν τη ζωή τους από τα ισραηλινά πλήγματα, σύμφωνα με πληροφορίες του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που εδρεύει στο Λονδίνο. Ο συριακός στρατός, αντίθετα, υποστήριξε πως οι απώλειές του περιορίζονται σε μόλις τρεις νεκρούς. Κατά το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, οι Ισραηλινοί χρησιμοποίησαν 28 μαχητικά κατά τη νυχτερινή επιδρομή τους, τα οποία έπληξαν με 70 πυραύλους τις ιρανικές στρατιωτικές υποδομές στο συριακό έδαφος. Υποστήριξε ωστόσο πως οι μισοί από τους ισραηλινούς πυραύλους καταστράφηκαν από τη συριακή αντιαεροπορική άμυνα.
Κατά την πάγια τακτική της, η ισραηλινή πολιτική ηγεσία επιβεβαίωσε την επιθετική ενέργεια στο συριακό έδαφος, "διαβεβαίωσε" όμως πως δεν "έχει κανένα συμφέρον από μια κλιμάκωση" της αντιπαράθεσης, ενώ προειδοποίησε πως το εβραϊκό κράτος είναι "προετοιμασμένο για οποιοδήποτε σενάριο". "Δεν πρέπει να ξεχνούν το ρητό που λέει πως αν πέσει βροχή πάνω μας, πάνω σας θα ξεσπάσει καταιγίδα", τόνισε χαρακτηριστικά ο Λίμπερμαν εκφράζοντας την πεποίθηση πως "όλοι πήραν το μήνυμά" τους από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς. Το πολιτικό και στρατιωτικό κατεστημένο του Ισραήλ είναι ενωμένο και αποφασισμένο να ματαιώσει με κάθε κόστος τις προσπάθειες του Ιράν να ενισχύσει τη στρατιωτική παρουσία του στα βόρεια σύνορα της χώρας και να δημιουργήσει αυτό που Ισραηλινοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι αποκαλούν "χερσαίο διάδρομο" προς τον Λίβανο μέσω Ιράκ και Συρίας.
Όσον αφορά στις διεθνείς αντιδράσεις, για μια ακόμη φορά διατυπώθηκαν σε διαφορετικό μήκος κύματος. ΗΠΑ και Βρετανία έσπευσαν να καταδικάσουν τις "προκλητικές επιθέσεις" του Ιράν και αναγνώρισαν το δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται, ενώ κάπως πιο αποστασιοποιημένος, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ζήτησε απλώς "αποκλιμάκωση των εντάσεων στη Μέση Ανατολή". Αργότερα και η Γαλλία "απαίτησε" από το Ιράν να αποφύγει κάθε "στρατιωτική πρόκληση" κατά του Ισραήλ αλλά και να μην τρέφει ελπίδες για περιφερειακή ηγεμονία. Σχετικά ουδέτερη ήταν και η στάση της Μόσχας, η οποία κάλεσε τις δύο πλευρές να επιδείξουν "αυτοσυγκράτηση" εκφράζοντας παράλληλα την ανησυχία της.
Στο κόκκινο
Το θερμόμετρο της ιρανο-ισραηλινής αντιπαράθεσης δείχνει κόκκινο τα τελευταία 24ωρα, μετά την απόφαση Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν. Την ίδια κιόλας ημέρα, το Ισραήλ έθεσε τις δυνάμεις του σε κατάσταση ύψιστης επιφυλακής, κάλεσε εφέδρους στην ενεργό υπηρεσία, ανέπτυξε νέες αντιπυραυλικές συστοιχίες του "Σιδηρού Θόλου" και έδωσε εντολή στις αρχές των Υψιπέδων του Γκολάν να προετοιμάσουν τα δημόσια καταφύγια καθώς ανίχνευσαν, όπως ανέφεραν, "ασυνήθιστη" δραστηριότητα από τις ιρανικές δυνάμεις.
Τα προχθεσινά πλήγματα του Ισραήλ στη Συρία ήταν μια από τις μεγαλύτερες αεροπορικές επιχειρήσεις του εδώ και δεκαετίες και μακράν η ευρύτερη άμεση επίθεσή του εναντίον ιρανικών στόχων. "Ήταν μια επιχείρηση για την οποία είχαμε προετοιμαστεί και δεν μας εξέπληξε", παραδέχθηκε ο ταξίαρχος Τζόναθαν Κόρνικους, εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού. Ο ίδιος αποκάλυψε πως το Ισραήλ ενημέρωσε προηγουμένως τη Ρωσία, ενώ κατηγόρησε τον Ιρανό στρατηγό Κασέμ Σολεϊμανί, επικεφαλής των δυνάμεων των Φρουρών της Επανάστασης που επιχειρούν στο εξωτερικό, ότι ενορχήστρωσε την επίθεση στα Υψίπεδα του Γκολάν.
Το Ισραήλ προσάρτησε το 1981 στην επικράτειά του τα 1.200 τετραγωνικά χιλιόμετρα του Γκολάν που είχε καταλάβει το 1967 από τη Συρία κατά τον αραβο-ισραηλινό πόλεμο των Έξι Ημερών. Η προσάρτηση δεν αναγνωρίζεται από τη διεθνή κοινότητα, που θεωρεί πάντα τμήμα της Συρίας την περιοχή αυτή. Περίπου 510 τετραγωνικά χιλιόμετρα παραμένουν υπό συριακό έλεγχο.
