Τίποτε και κανείς (κατά τα φαινόμενα και τουλάχιστον για την ώρα) δεν πτοεί το σύστημα εξουσίας στην Άγκυρα στα δύο νέα μέτωπα που έχει ανοίξει τα τελευταία 24ωρα εκτός και εντός συνόρων. Το πρώτο δοκιμάζει τις αντοχές της τουρκικής μιλιταριστικής μηχανής στη βόρεια Συρία με τη μεγάλης κλίμακας στρατιωτική επιχείρησή της κατά των καλά εξπλισμένων και ετοιμοπόλεμων Κούρδων της Συρίας γύρω από τον θύλακο του Αφρίν. Το δεύτερο, εναντίον του "εσωτερικού εχθρού" και όσων τολμούν να επικρίνουν τις μιλιταριστικές επιλογές της πανίσχυρης ισλαμοεθνικιστικής ηγεσίας, δοκιμάζει εκ των πραγμάτων το βαθμό ανοχής εκείνων εκ των διεθνών εταίρων της που συχνα-πυκνά εγκαλούν την Άγκυρα για τις χείριστες επιδόσεις της στα ζητήματα της ελευθερίας της έκφρασης και των πολιτικών ελευθεριών.
Ωστόσο, για την ώρα το ουσιαστικό ζήτημα είναι άλλο: Κατά πόσο η νέα τουρκική εισβολή στη Συρία θα δημιουργήσει ακόμη ένα κεφάλαιο τετελεσμένων στην πολύπλοκη συριακή σύγκρουση και θα αλλάξει τα δεδομένα μιας μελλοντικής διευθέτησής της. Οι Τούρκοι "παίζουν" με το μπλοκ των Σύρων ανταρτών συνάπτοντας ακόμη μία συγκυριακή συμμαχία σ' αυτή την τελευταία στρατιωτική περιπέτειά τους. Όμως, ο αμερικανικός παράγοντας έχει ποντάρει στρατιωτικά στους Κούρδους της Συρίας, προβάλλοντάς τους ως "αξιόπιστους σύμμαχους" στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους, κυρίως, όμως, θεωρώντας τους κρίσιμης σημασίας μοχλό της αμερικανικής επιρροής στην περιοχή. Οι ΗΠΑ ελπίζουν να εκμεταλλευτούν τον ντε φάκτο έλεγχο που ασκούν οι YPG, οι κουρδικές Μονάδες Προστασίας του Λαού στη βόρεια Συρία για να έχουν λόγο στη διαπραγματευτική διαδικασία για το συριακό. Όμως, η Άγκυρα έχει εξοργιστεί από την αμερικανική στήριξη προς στις YPG, οργάνωση την οποία θεωρεί "προέκταση" του PKK και απώτερη απειλή για την εδαφικής ακεραιότητά της. Μετά την επιδεικτική αγνόηση των αμερικανικών προειδοποιήσεων, υψηλόβαθμη αμερικανική αντιπροσωπεία υπό τον αναπληρωτή βοηθό υπουργό Εξωτερικών, αρμόδιο για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας Τζόναθαν Κοέν έφτασε χθες στην Άγκυρα για συνομιλίες με μέλη της τουρκικής ηγεσίας.
Μέχρι τέλους
Έπειτα από σύσκεψη στο υπουργείο Άμυνας, παρουσία του Ερντογάν, χθες -τέταρτη ημέρα της επιχείρησης "Κλάδος Ελαίας" κατά της κουρδικής πολιτοφυλακής στο Αφρίν-, η κυβέρνηση της Άγκυρας διεμήνυσε ότι "οι επιχειρήσεις των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων στη Συρία θα συνεχιστούν μέχρι να εξαλειφθούν εντελώς όλοι οι τρομοκράτες και περίπου 3,5 εκατομμύρια Σύροι πρόσφυγες μπορέσουν να επιστρέψουν στα σπίτια τους".
Η εισβολή των τουρκικών δυνάμεων στον κουρδικό θύλακο εκδηλώνεται με μια κυκλωτική κίνηση με αφετηρία τρία σημεία κατά μήκος της τουρκοσυριακής μεθορίου, ενώ ανατολικά και νότια σπεύδουν προς ενίσχυση τουρκικές δυνάμεις από τη γειτονική επαρχία του Αζάζ. Οι Κούρδοι μάχονται με αποφασιστικότητα, εμποδίζοντας Τούρκους στρατιώτες και Σύρους αντάρτες να προωθηθούν στην περιοχή. Μάλιστα, οι τοπικές κουρδικές αρχές κήρυξαν χθες γενική επιστράτευση. "Καλούμε όλα τα παιδιά του λαού μας να υπερασπιστούν το Αφρίν" αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση. Το καντόνι του Αφρίν είναι ένα από τα τρία της "ομοσπονδιακής περιφέρειας" του συριακού Κουρδιστάν που δημιουργήθηκε το 2016 στα εδάφη που ελέγχουν οι YPG και το Κόμμα Δημοκρατικής Ενότητας (PYD) στο βόρειο τμήμα της Συρίας.
Παρά την υποστήριξη των επιτιθέμενων από πυροβολικό και αεροπορία, τα εδαφικά κέρδη τους είναι ακόμα εξαιρετικά περιορισμένα. Παράλληλα, αυξάνονται οι απώλειές τους, με ακόμη έναν νεκρό Τούρκο στρατιώτη χθες, σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις που μετέδωσε το τουρκικό πρακτορείο Anadolu. Την ίδια ώρα, χιλιάδες άμαχοι εγκαταλείπουν τα σπίτια τους και κατευθύνονται προς το Χαλέπι, περίπου 50 χιλιόμετρα νότια, το οποίο ελέγχεται από τις συριακές κυβερνητικές δυνάμεις και θεωρείται ασφαλής περιοχή. Ωστόσο, ο συριακός στρατός φέρεται να εμποδίζει την πρόσβασή τους στις κουρδικές περιοχές της πόλης.
Ουάσιγκτον και Παρίσι καλούν την Άγκυρα να επιδείξει "αυτοσυγκράτηση", ενώ οι Αμερικανοί επαναλαμβάνουν ότι η τουρική επιθετικότητα στη βόρεια Συρία απειλεί να διαταράξει τη μάχη κατά των τζιχαντιστών. "Η βία στο Αφρίν αναστατώνει μια ζώνη που μέχρι τώρα ήταν σχετικά ήρεμη" τόνισε ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Τζον Μάτις από την Τζακάρτα της Ινδονησίας όπου πραγματοποίησε επίσκεψη, υπογραμμίζοντας πως οι τουρκικές επιχειρήσεις αποσπούν την προσοχή από τις προσπάθειες να εξασφαλιστεί η ήττα του ΙSIS. Στο Παρίσι, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λεντριάν εξέφρασε την ανησυχία του για την τουρκική στρατιωτική επίθεση και κάλεσε με τη σειρά του την Άγκυρα να επιδείξει "αυτοσυγκράτηση". "Αν και κατανοούμε τις ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια των συνόρων της, δεν μπορούμε παρά να την καλέσουμε να επιδείξει το υψηλότερο επίπεδο αυτοσυγκράτησης" τόνισε ο αρχηγός της γαλλικής διπλωματίας.
Στην Άγκυρα, η ισλαμοεθνικιστική κυβέρνηση επιμένει στην αφήγησή της περί "τρομοκρατών" που απειλούν την Τουρκία και συνέχισε να εκτοξεύει απειλές. "Στόχος μας δεν είναι να συγκρουστούμε με τους Ρώσους, το συριακό καθεστώς ή τις ΗΠΑ. Είναι να πολεμήσουμε την τρομοκρατική οργάνωση (...) πρέπει να λάβουμε όποια μέτρα χρειάζεται. σε διαφορετική περίπτωση το μέλλον μας ως χώρας θα τεθεί αύριο σε κίνδυνο. Δεν φοβόμαστε κανέναν, είμαστε αποφασισμένοι (...) Δεν θα ζήσουμε με φόβο και απειλές" δήλωσε χαρακτηριστικά ο Τούρκος υπουργός Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Στο μεταξύ, για άλλη μια φορά αποδεικνύεται ΌΤΙ η διεκδίκηση του αυτονόητου, στη συγκεκριμένη περίπτωση η ελευθερία της έκφρασης, παραμένει κάτι εξαιρετικά παρακινδυνευμένο στη σημερινή Τουρκία. Συνολικά 91 άνθρωποι έχουν συλληφθεί από προχθές ως ύποπτοι για "τρομοκρατική προπαγάνδα" μόνο και μόνο επειδή εξέφρασαν την κριτική τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την τουρκική εισβολή στη βόρεια Συρία. Οι διωκτικές αρχές έχουν εξαπολύσει σαρωτική επιχείρηση σε όλη τη χώρα εναντίον χρηστών του Ίντερνετ που θεωρείται πως διανέμουν περιεχόμενο ευνοϊκό προς τους Κούρδους μαχητές.
Θύμα του διχαστικού κλίματος και της προσπάθειας κατάπνιξης των φωνών αμφισβήτησης έπεσε και η τουρκοκυπριακή εφημερίδα "Αφρίκ" της οποίας τα γραφεία στο κατεχόμενο τμήμα της Λευκωσίας πολιόρκησαν προχθές Τουρκοκύπριοι εθνικιστές και έποικοι από την Τουρκία, λιθοβολώντας τα σε ένδειξη "διαμαρτυρίας" για τη στάση της στην τουρκική εισβολή. Το έναυσμα έδωσαν δηλώσεις του ίδιου του Ταγίπ Ερντογάν με αφορμή τον προχθεσινό τίτλο της εφημερίδας "Άλλη μια επιχείρηση κατοχής από την Τουρκία». Ο Τούρκος Πρόεδρος χαρακτήρισε την εφημερίδα "χυδαία" και κάλεσε τους "αδελφούς" του στην κατεχόμενη Κύπρο να αντιδράσουν.
Στην ίδια την Τουρκία, η αστυνομία εμπόδισε την Κυριακή την πραγματοποίηση δύο διαδηλώσεων κατά της επιχείρησης στη βόρεια Συρία, τη μία στην Κωνσταντινούπολη, όπου συνελήφθησαν επτά άτομα, και την άλλη στο Ντιγιάρμπακιρ. Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF) εξέφρασαν την ανησυχία τους για την παρουσία τουλάχιστον πέντε δημοσιογράφων μεταξύ των προσώπων που έχουν συλληφθεί τα τελευταία 24ωρα. "Η εντατικοποίηση του κυνηγιού των επικριτικών φωνών και η απουσία διαλόγου για τη στρατιωτική επιχείρηση καταδεικνύουν τον βαθμό της κατάλυσης του πλουραλισμού στην Τουρκία" τόνισε ο Γιόχαν Μπιρ, υπεύθυνος του γραφείου Ανατολικής Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας των RSF.
