Live τώρα    
19°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
16.2°C20.7°C
2 BF 53%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
17 °C
15.2°C17.7°C
1 BF 74%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.8°C16.6°C
3 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
17 °C
16.0°C18.0°C
2 BF 59%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
15.9°C15.9°C
0 BF 55%
Η προέλαση των εκατομμυριούχων
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η προέλαση των εκατομμυριούχων

Η χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 μπορεί να έσπειρε τη φτώχεια και την απόγνωση, να κατέστρεψε αμέτρητες θέσεις εργασίας και να συνέτριψε τις δημόσιες υπηρεσίες σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά άφησε και κάτι πίσω της: πολλούς εκατομμυριούχους. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της τράπεζας Credit Suisse για τον παγκόσμιο πλούτο, ο αριθμός τους είναι σήμερα τριπλάσιος απ' Ό,τι στις αρχές της χιλιετίας.

Η έρευνα καταλήγει σε ένα συμπέρασμα λίγο πολύ γνωστό: το χάσμα των κοινωνικών ανιστοτήτων συνεχώς διευρύνεται και ο πλούτος συγκεντρώνεται σε όλο και λιγότερα χέρια. Το ενδιαφέρον βρίσκεται στο πόσο λίγα είναι. Το 1% στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας κατέχει πλέον το μισό του παγκόσμιου πλούτου. Μέσα στη δεκαετία της κρίσης δηλαδή, η οικονομική ελίτ κατόρθωσε να αυξήσει το ποσοστό κατοχής της από το 42,5% στο 50,1%, ποσοστό που αντιστοιχεί στο ιλιγγιώδες ποσό των 140 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.

"Το μερίδιο του κορυφαίου 1% βρίσκεται σε ανοδική πορεία μετά την κρίση. Πέρασε το επίπεδο του 2000 το 2013 και από τότε φτάνει σε νέα ύψη κάθε χρόνο" σημειώνει η έκθεση της τράπεζας, αναγνωρίζοντας ότι οι κοινωνικές ανισότητες σε παγκόσμιο επίπεδο διευρύνονται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια.

Μόνο τον τελευταίο χρόνο προέκυψαν άλλα 2,3 εκατομμύρια... εκατομμυριούχων, με αποτέλεσμα ο αριθμός τους σε παγκόσμιο επίπεδο να ισοδυναμεί πια με τον πληθυσμό μιας χώρας όπως ο Καναδάς - 36 εκατομμύρια άτομα. "Ο αριθμός των εκατομμυριούχων, ο οποίος μειώθηκε το 2008, ανέκαμψε γρήγορα μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση και είναι σήμερα τριπλάσιος από εκείνον του 2000" σημειώνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση της Credit Suisse.

Στο άλλο άκρο του φάσματος, ή στον πάτο της πυραμίδας, τα 3,4 δισεκατομμύρια των φτωχώτερων κατοίκων του πλανήτη διαθέτουν ο καθένας ξεχωριστά περιουσιακά στοιχεία που δεν ξεπερνούν σε αξία τα 10.000 δολάρια. Όλοι αυτοί μαζί -το 70% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού- κατέχουν μόλις το 2,7% του παγκόσμιου πλούτου.

Οι ανισότητες στην υφήλιο

Οι απόκληροι κατοικούν εκεί που θα περίμενε κανείς: Στην Ινδία και την Αφρική, περιοχές όπου το 90% του συνολικού πληθυσμού είναι βυθισμένο στη φτώχεια. "Για πολλούς από τους κατοίκους χωρών χαμηλών εισοδημάτων, η ισόβια συμμετοχή στο χαμηλότερο κοινωνικό στρώμα αποτελεί τον κανόνα αντί για την εξαίρεση" συμπεραίνει ψυχρά η τράπεζα. Πού ζουν όμως οι πλούσιοι; Τέσσερις στους δέκα από αυτούς κατοικούν στις ΗΠΑ. Ακολουθούν η Ιαπωνία με 7% και η Βρετανία με 6%.

Ακόμη ένα εντυπωσιακό συμπέρασμα της έκθεσης είναι ότι οι υπερπλούσιοι -άτομα που διαθέτουν περισσότερα από 50 εκατομμύρια δολάρια ο καθένας- αυξάνονται με ακόμη ταχύτερο ρυθμό από ό,τι οι... κοινοί εκατομμυριούχοι. Σύμφωνα με την έκθεση της Credit Suisse, οι εκατομμυριούχοι αυξάνονται με ρυθμό 170% μετά το 2000, ενώ οι σύγχρονοι κροίσοι με ρυθμό 500%. Κι ενώ οι περισσότεροι υπερπλούσιοι κατοικούν και πάλι στις ΗΠΑ, το 22% από αυτούς βρίσκονται σε αναπτυσόμενες χώρες, ιδίως την Κίνα.

Αλίμονο στους νέους...

Θα έλεγε κανείς ότι παρόμοιες εκθέσεις που αναπαράγουν το συμπέρασμα ότι οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι απλώς έχουν στόχο, από ένα σημείο και μετά, να εξοικειώσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη με το "αναπόφευκτο". Οι μεγάλοι χαμένοι της νέας οικονομίας, μας πληροφορεί η Credit Suisse, είναι οι νέοι, που θα πρέπει να καταπιούν μια και καλή ότι θα κερδίζουν πολύ λιγότερα από ό,τι οι γονείς τους. "Οι άνθρωποι με χαμηλό εισόδημα εκπροσωπούνται δυσανάλογα στις νέες ηλικίες" σημειώνει ο πρόεδρος της τράπεζας Ουρς Ρόνερ.

Ο Ρόνερ, που και ο ίδιος αποτελεί μέρος του προβλήματος που υποτίθεται ότι περιγράφει αντικειμενικά -αμείβεται με 4 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα τον χρόνο-, υποστηρίζει πως η τράπεζά του περιμένει πως "μόνο μια μειοψηφία" ξεχωριστών ανθρώπων και όσων διαθέτουν τις απαραίτητες γνώσεις που θα τους επιτρέψουν να εργαστούν σε τομείς υψηλής ζήτησης, όπως οι νέες τεχνολογίες και ο χρηματοπιστωτικός τομέας, θα μπορέσουν να υπερβούν το "μειονέκτημα" του να έχεις γεννηθεί μετά το 2000.

Για την Oxfam, πάντως, τη βρετανική ΜΚΟ που αγωνίζεται κατά της φτώχειας, η τελευταία έκθεση της Credit Suisse αποτελεί ακόμη μια απόδειξη ότι οι πολιτικοί οφείλουν να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στη μείωση του διαρκώς διευρυνόμενου χάσματος.

"Οι πρόσφατες αποκαλύψεις των Paradise Papers ξεγύμνωσαν έναν από τους βασικούς μοχλούς της ανισότητας - τη φοροαποφυγή από τους πλούσιους και τις πολυεθνικές. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να λάβουν μέτρα για να αντιμετωπίσουν την ακραία ανισότητα που υπονομεύει τις οικονομίες σε ολόκληρο τον κόσμο, διχάζει τις κοινωνίες και καθιστά ακόμη πιο δύσκολο για τους φτωχότερους να βελτιώσουν τις ζωές τους" σημειώνει η οργάνωση.

Από το λεωφορείο στο ταξί

Μόλις πριν από τρεις μήνες, η Oxfam έδινε άλλωστε στη δημοσιότητα τα δικά της συμπεράσματα για την πρωτοφανή έκταση που έχουν λάβει οι κοινωνικές ανισότητες. Πριν από τρία χρόνια, οι κροίσοι που κατέχουν τον μισό πλούτο του πλανήτη θα μπορούσαν να στριμωχτούν σε ένα λεωφορείο (80 άτομα). Σήμερα θα τους αρκούσαν δύο ταξι...

Και δεν χρειάζεται να μιλά πια κανείς για 1% ή την κορυφή της πυραμίδας, αφού υπάρχουν πλέον ονόματα και διευθύνσεις. Οι οκτώ άνθρωποι που "αξίζουν" σήμερα όσο 3,5 δισεκατομμύρια συνάνθρωποί τους είναι ο πρόεδρος της Microsoft Μπιλ Γκέιτς, ο ιδρυτής της βιομηχανίας ρούχων Inditex Αμάνθιο Ορτέγκα, ο επενδυτής Ουόρεν Μπάφετ, ο κολοσσός των τηλεπικοινωνιών Κάρλος Σλιμ, ο διευθυντής της Amazon Τζεφ Μπέζος, ο διευθυντής του Facebook Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ο συνιδρυτής της Oracle Λάρι Έλισον και ο πρώην δήμαρχος της Νέας Υόρκης Μάικλ Μπλούμπεργκ. Αρκετοί δηλαδή εκπρόσωποι του Ιντερνετ και των νέων τεχνολογιών, αλλά ούτε ένας τραπεζίτης. Γεγονός που ίσως να εξηγεί και τη δυσαρέσκεια της Credit Suisse...

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL