Μέσα στο σαββατοκύριακο εκδόθηκαν εντάλματα σύλληψης εναντίον δύο δημοσιογράφων της αντικυβερνητικής εφημερίδας "Sozcu", της αρμόδιας για την ιστοσελίδα της εφημερίδας Μεντίνα Ολγκούν και του ανταποκριτή στη Σμύρνη Μπεκίρ Γκιοκμέν Ουλού, με την κατηγορία ότι διατηρούν σχέσεις με τον εξόριστο στην Πενσυλβάνια ιεροκήρυκα, Φετουλάχ Γκιουλέν. Αλλά οι δυο τους κρατούνται από μέρες και η κράτησή τους έγινε γνωστή και εκτός τουρκικών συνόρων -κάτι ασυνήθιστο στη χώρα όπου οι συλλήψεις δημοσιογράφων είναι στην ημερήσια διάταξη και όπου ντόρος γίνεται μόνο για τα πολύ γνωστά ονόματα ή για όσους έχουν κι ένα δεύτερο διαβατήριο και δουλεύουν για ξένα μέσα- με μια εξαιρετικά ασυνήθιστη κίνηση.
Στις 19 Μαΐου, την επομένη της επιχείρησης - σκούπα στα σπίτια των δημοσιογράφων και στα γραφεία της "Sozcu", η τρίτη σε κυκλοφορία, μετά τις "Hurriyet" και "Sabah", εφημερίδα της Τουρκίας εμφανίστηκε στα περίπτερα με πρωτοσέλιδο “Ειδική έκδοση για την ελευθερία του Τύπου” και 19 άδειες σελίδες.
Με την κίνησή της αυτή κατάφερε προς στιγμή να ευαισθητοποιήσει και την τουρκική κοινή γνώμη για το άγριο κυνηγητό που υφίστανται οι δημοσιογράφοι στη γείτονα. Και κατάφερε επίσης να ενεργοποιήσει τα ανακλαστικά αλληλεγγύης στον ευρωπαϊκό Τύπο, παρά το γεγονός ότι η "Sozcu" είναι μια εφημερίδα εθνικιστικών απόψεων και με μια τάση προς τον... κιτρινισμό. Ταυτόχρονα, υπερασπιζόταν τον κοσμικό χαρακτήρα του τουρκικού κράτους και ασκούσε σκληρή κριτική τόσο στο ισλαμικό ΑΚΡ και το πρόσωπο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όσο και στο Τζεμαάτ, το κίνημα του Γκιουλέν.
Επιτυχημένη κραυγή
Πάντως, ο αρχισυντάκτης της ευρωπαϊκής έκδοσης της εφημερίδας -η οποία τυπώνεται και στη Φρανκφούρτη και κυκλοφορεί στις χώρες της Ευρώπης με μεγάλο πληθυσμό μεταναστών τουρκικής καταγωγής, όπως και άλλες τουρκικές εφημερίδες- είχε υποστηρίξει τότε ότι το φύλλο με τις λευκές σελίδες δεν κυκλοφόρησε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις συγκεκριμένες συλλήψεις, αλλά ως κραυγή υπέρ της ελευθεροτυπίας. Μάλιστα, η κίνηση αποδείχθηκε και εμπορικά επιτυχημένη, αφού στις 19 Μαΐου πούλησε 40% περισσότερα αντίτυπα στο περίπτερο.
Για τον δημοσιογραφικό κόσμο της Τουρκίας, πάντως, η επιχείρηση- σκούπα σε βάρος της "Sozcu" ερμηνεύεται ως προοίμιο για το... τελικό χτύπημα στο μιντιακό προπύργιο του κεμαλισμού, την εφημερίδα "Hurriyet". Παρά τις πιέσεις στην ιδιοκτησία της, που είχαν σαν αποτέλεσμα να απολυθούν αρχισυντάκτες και σημαντικοί σχολιαστές της, ο Ερντογάν δεν έχει καταφέρει ακόμη να τσακίσει τη δύναμη της "Hurriyet", η οποία παραμένει το νούμερο ένα στην Τουρκία και σε επιρροή και σε κυκλοφορία.
Ακτιβισμός στο Στρασβούργο
Την ίδια στιγμή, οι κινήσεις αλληλεγγύης προς τους -στο μεταξύ πάνω από 150 συλληφθέντες- Τούρκους δημοσιογράφους συνεχίζονται εκτός συνόρων. Χθες τη σκυτάλη πήραν ο Γάλλος καλλιτέχνης του γκράφιτι C215 -alias Κριστιάν Γκεμί- και ακτιβιστές των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα στο Στρασβούργο, κοντά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ). Ζωγράφισαν με λευκό σπρέι δέκα πορτρέτα συλληφθέντων, μεταξύ των οποίων οι Μουσά Καρτ, Ναζίλ Ιλιτζάκ, Καντρί Γκιουρσέλ, Αχμέτ Σικ, Σαχίν Αλπάι και Αχμέτ Αλτάν (στη φωτο), και τη φράση #SaveTurkishJournalists καλώντας το Δικαστήριο να επέμβει.
«Ήρθα όχι ως καλλιτέχνης, αλλά ως πολίτης, για να κάνω μια έκκληση και να δείξω τα πρόσωπα Τούρκων δημοσιογράφων που βρίσκονται φυλακισμένοι αυτή τη στιγμή», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Γκεμί, «ανήσυχος για τις απολυταρχικές παρεκκλίσεις στην Ευρώπη και στις πύλες της Ευρώπης. Γιατί όταν υπάρχει μια απολυταρχική παρέκκλιση, κάθε φορά είναι οι δημοσιογράφοι που φιμώνονται».
Όσο για τους Δημοσιογράφους χωρίς Σύνορα, το ΕΔΑΔ «είναι το τελευταίο καταφύγιο των φυλακισμένων δημοσιογράφων στην Τουρκία», ορισμένοι από τους οποίους κρατούνται εδώ και δέκα μήνες. Και αναμένουν μια «απόφαση-πιλότο του ΕΔΑΔ» με την οποία ενδεχομένως θα απαιτείται η απελευθέρωση τουλάχιστον εκείνων των δημοσιογράφων που έχουν προσφύγει στο Στρασβούργο.
Ημερολόγιο φιμώματος
Μετά την επιβολή κατάστασης έκτακτης ανάγκης στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2016, έχουν κλείσει περισσότερα από 140 μέσα ενημέρωσης, έχουν ακυρωθεί περισσότερες από 700 δημοσιογραφικές ταυτότητες και έχουν φυλακιστεί περισσότεροι από 150 δημοσιογράφοι.
