Στα γρανάζια του δαιδαλώδους... "πλυντηρίου αυτοκινήτων" που ευθύνεται για τρανταχτά σκάνδαλα, γενικευμένη διαφθορά και βαθιά πολιτική παρακμή, ούτε έναν χρόνο αφότου πήρε τη σκυτάλη της εξουσίας από την καθαιρεθείσα Πρόεδρο Ντίλμα Ρούσεφ -με "σημαία" της μάλιστα την πάταξη της διαφθοράς- είναι ήδη μπλεγμένη άσχημα η κυβέρνηση της Βραζιλίας και προσωπικά ο Πρόεδρος της Μισέλ Τέμερ.
Η χώρα κυριολεκτικά βράζει μετά τις τελευταίες δημοσιογραφικές αποκαλύψεις, προχθές, για το δίκτυο των πολιτικών δωροδοκιών που είχε στηθεί ανάμεσα στο πολιτικό και επιχειρηματικό κατεστημένο αλλά και εν όψει της ψήφισης από το βραζιλιάνικο κογκρέσο της κυβερνητικής "μεταρρύθμισης" ασφαλιστικού και συνταξιοδοτικού, που ουσιαστικά καταργεί τις μεγάλες αναμορφώσεις στις οποίες είχαν προχωρήσει οι φιλολαϊκές κυβερνήσεις του Κόμματος Εργατών, των Προέδρων Λούλα, Ρούσεφ. Η ατμόσφαιρα στην Μπραζίλια είναι ηλεκτρισμένη και η στρατιωτική αστυνομία ενίσχυσε τον κλοιό ασφαλείας γύρω από το προεδρικό μέγαρο, ενώ δικαστικός, μέλος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απηύθηνε έκκληση στον λαό για ηρεμία. Στο Σάο Πάολο, ο κόσμος βγήκε στους δρόμους φωνάζοντας "Κάτω ο Τέμερ" και χτυπώντας ρυθμικά κατσαρόλες και τηγάνια.
Μέλη του κογκρέσου ζήτησαν την παραίτηση του Τέμερ μετά τις αποκαλύψεις της εφημερίδας "O' Globo" για ηχογραφημένες συνομιλίες του Προέδρου με μεγιστάνα επιχειρηματία από τον οποίο ζητούσε 640.000 δολάρια για να εξαγοράσει -ή πιθανώς να εξαγοράσουν- τη "σιωπή" του φυλακισμένου για διαφθορά του πρώην πρόεδρου της κάτω βουλής Εδουάρδο Κούνια. Πρόκειται για το τελευταίο και άκρως "θεαματικό" επεισόδιο της πολύκροτης υπόθεσης Carwash (πλυντήριο αυτοκινήτων), μια εκτεταμένη δικαστική έρευνα για τα δίκτυα διαφθοράς που είχαν στηθεί στη χώρα την τελευταία δεκαπενταετία και που μέχρι στιγμής έχει εμπλέξει πολλά προβεβλημένα μέλη της επιχειρηματικής και πολιτικής ελίτ της Βραζιλίας, συμπεριλαμβανομένων και πολλών από το κόμμα του προέδρου.
Κανείς δεν ξέρει η "σιωπή" του Κούνια -ενός μάρτυρα - κλειδί στη μεγαλύτερη υπόθεση διαφθοράς στην ιστορία της Βραζιλίας-, την οποία παζάρευε ο Τέμερ, τι ακριβώς αφορούσε. Σύμφωνα πάντως με το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της "O' Globo", ο Κούνια ήταν το πρόσωπο που έπαιξε κομβικό ρόλο στη διαδικασία καθαίρεσης της Προέδρου Ρούσεφ.
Ήδη βουλευτές πέντε κομμάτων της αντιπολίτευσης ζήτησαν την παραίτηση του Τέμερ, ενώ τουλάχιστον ένας κατέθεσε επίσημο αίτημα για την έναρξη της κοινοβουλευτικής διαδικασίας καθαίρεσης του Προέδρου. Κάτι τέτοιο πάντως φαντάζει δύσκολο για την ώρα, καθώς ο πρόεδρος της κάτω Βουλής Ροντρίγο Μάια, ο οποίος πρέπει να προσυπογράψει το σχετικό αίτημα, είναι στενός πολιτικός σύμμαχος του Τέμερ.
Πολιτικός σεισμός
Ο ίδιος ο Πρόεδρος απέρριψε τις εκκλήσεις να παραιτηθεί και διέψευσε κατηγορηματικά το ρεπορτάζ της "O' Globo". Ο Πρόεδρος δεν ζήτησε ποτέ "πληρωμές με αντάλλαγμα τη σιωπή ανθρώπων" αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του γραφείου Τύπου της προεδρίας. Ο Τέμερ, ένας από τους πολιτικούς "δεινόσαυρους" της Βραζιλίας με καριέρα που διαρκεί ήδη μισό αιώνα, ζήτησε να διεξαχθεί "ευρεία και εις βάθος έρευνα" για το δημοσίευμα, ενώ στενός συνεργάτης του έσπευσε να προσθέσει: "Ο Πρόεδρος είναι απολύτως πεπεισμένος ότι δεν διέπραξε κανένα έγκλημα". Μιλώντας αργότερα σε συζήτηση στο Κογκρέσο, ο Τέμερ υποστήριξε πως είναι "θύμα συνωμοσίας". Πάντως, τρία πρόσωπα τα οποία είναι ενήμερα για την πορεία των ερευνών δήλωσαν ότι το δημοσίευμα της "O' Globo" είναι καθ' όλα ακριβές.
Οι νέες αποκαλύψεις και ο πολιτικός σεισμός που προκάλεσαν εγείρουν σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσον ο Πρόεδρος θα μπορέσει να εφαρμόσει τα μέτρα λιτότητας που η κυβέρνησή του προωθεί στο Κογκρέσο. Οι εξελίξεις προκάλεσαν μίνι κραχ στο Χρηματιστήριο του Σάο Πάολο, ο γενικός δείκτης του οποίου βυθίστηκε χθες κατά 10%, οδηγώντας ταυτόχρονα τη συναλλαγματική ισοτιμία του βραζιλιάνικου ρεάλ σε πτώση 5,46% έναντι του δολαρίου.
Ο Τέμερ διέψευσε ότι είπε σε κοινοβουλευτικούς συμμάχους του πως δεν θα επιτρέψει ποτέ να τον απομακρύνουν από την εξουσία, ωστόσο ακύρωσε χθες όλες τις προγραμματισμένες συναντήσεις και υποχρεώσεις του προκειμένου να εστιάσει την προσοχή του στην αντιμετώπιση της κρίσης. Επρόκειτο μάλιστα να απευθύνει και τηλεοπτικό διάγγελμα.
Κατά το ρεπορτάζ της "O' Globo", ο Τέμερ συναντήθηκε τον Μάρτιο με τον Ζοέζλεϊ Μπατίστα, τον πρόεδρο της μεγαλύτερης εταιρείας τυποποίησης και εμπορίας κρεάτος της Βραζιλίας, της JBS, η οποία αναπτύχθηκε ραγδαία κατά τα 13 χρόνια των κυβερνήσεων του Κόμματος Εργατών χάρη κυρίως στα χαμηλότοκα δάνεια της Εθνικής Αναπτυξιακής Τράπεζα της Βραζιλίας, και του ζήτησε περίπου 640.000 δολάρια.
"Συνέχισέ το"...
Ο Μπατίστα ηχογράφησε τη συνομιλία, κατά την οποία ο Τέμερ και ο ίδιος συζήτησαν τη δωροδοκία του φυλακισμένου πρώην προέδρου της Βουλής Εδουάρδο Κούνια προκειμένου να κρατήσει το στόμα του κλειστό. Δεν είναι σαφές για ποιο ακριβώς πράγμα θα πληρωνόταν για να παραμείνει σιωπηλός ο Κούνια, ο οποίος προέρχεται από το κόμμα του Δημοκρατικού Κινήματος (PMDB) του Τέμερ. Στις ηχογραφήσεις ακούγεται ο Μπατίστα να λέει στον Τέμερ ότι πληρώνει για να μένει σιωπηλός ο Κούνια και ο Πρόεδρος του απαντάει: "Πρέπει να το συνεχίσεις αυτό, εντάξει;"
Σύμφωνα με την εφημερίδα, η αστυνομία διαθέτει ηχητικά και οπτικά αποδεικτικά στοιχεία από την προσπάθεια στενού συνεργάτη του Τέμερ, του βουλευτή Χοντρίγκου Ρόσα Λούρες, να διαπραγματευτεί μίζες 160.000 δολαρίων την εβδομάδα για είκοσι χρόνια (!) από την JBS ως αντάλλαγμα για την επίλυση μιας διένεξη της εταιρείας με την κρατική υπηρεσία ανταγωνισμού.
Στο μεταξύ, η αστυνομία συνεχίζει τις έρευνές της για το σκάνδαλο διαφθοράς που επικεντρώνεται στη δημόσια επιχείρηση πετρελαίου Πετρομπράς, στοχοθετώντας συμμάχους του Τέμερ. Αστυνομικοί στην Κουριτσίμπα διεξήγαγαν έρευνα στο σπίτι του Λούρες, επίσης στέλεχος του PMDB. Πηγή προσκείμενη στην αστυνομία ανέφερε ότι ερευνήθηκε επίσης ένα διαμέρισμα που ανήκει στον γερουσιαστή Αέσιου Νέβες, καθώς και σπίτια άλλων πολιτικών. Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι ο Νέβες θα πρέπει να αποπεμφθεί από τη Γερουσία λόγω των κατηγοριών σε βάρος του.
