"Όλο και περισσότερα, όλο και πιο ξεκάθαρα". Έτσι μπορεί να περιγράψει κανείς, δίχως την παραμικρή υπερβολή, τα προειδοποιητικά σημάδια της κλιματικής αλλαγής στον πλανήτη. Η κατάσταση επιδεινώνεται χρόνο με τον χρόνο, όπως δείχνουν τα τελευταία στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Μετεωρολογίας (WMO) που δημοσιοποιήθηκαν χθες.
Οι ιθύνοντες της παγκόσμιας κοινότητας αδυνατούν να βρουν κοινό τόπο για να αντιμετωπίσουν αποφασιστικά την επερχόμενη καταστροφή. Παλινωδίες και αναθεωρήσεις που ακολούθησαν την προπέρσινη ελπιδοφόρα σύνοδο του Παρισιού για το κλίμα, με σημαντικότερη ίσως όλων την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ -ενός, αν όχι αρνητή, σίγουρα αμφισβητία της κλιματικής αλλαγής-, αυξάνουν τις ανησυχίες σε παγκόσμια κλίμακα.
Στην ατμόσφαιρα, στους ωκεανούς, στις περιοχές των πόλων, η κλιματική αλλαγή αποτυπώνεται από λεπτομερείς μετρήσεις με τιμές που έχουν φτάσει σε νέα ανησυχητικά επίπεδα. Από την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας ώς τη συρρίκνωση των πάγων στους πόλους, οι αλλαγές στο παγκόσμιο κλίμα δεν "φανερώνονται" πια με ενδείξεις, αλλά με αποδείξεις. Πρόκειται για τα πιο εμπεριστατωμένα και αξιόπιστα στοιχεία που διαθέτει η επιστημονική κοινότητα, όπως προκύπτουν από τις μελέτες και τις αναλύσεις του WMO.
Τα δεδομένα που δημοσιοποιήθηκαν χθες είναι ακόμα πιο ανησυχητικά: Το 2016 δεν ήταν μόνο η θερμότερη χρονιά που καταγράφηκε ποτέ στη Γη, αλλά και εκείνη με τις υψηλότερες καταγεγραμμένες συγκεντρώσεις διοξείδιου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, ενώ ταυτόχρονα η έκταση των πάγων συρρικνώθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει παρατηρηθεί ποτέ κατά τους χειμερινούς μήνες. Η έκθεση μάλιστα προειδοποιεί πως οι ακραίες και ασυνήθιστες καιρικές συνθήκες συνεχίστηκαν και κατά τους πρώτους μήνες της φετινής χρονιάς.
Πλήρης εικόνα
Η έκθεση του WMO για την κατάσταση του παγκόσμιου κλίματος βασίζεται σε πληροφορίες και δεδομένα από 80 εθνικές μετεωρολογικές υπηρεσίες και ο σκοπός της είναι να παράσχει μια όσο το δυνατόν λεπτομερή και ολοκληρωμένη εικόνα των κλιματικών δεδομένων του έτους.
Με βάση την επεξεργασία των στοιχείων, το 2016 ήταν κατά 0,83 βαθμούς Κελσίου θερμότερο συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου αναφοράς 1961-1990, κατά 1,1 βαθμούς Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο της προβιομηχανικής εποχής και κατά 0,06 βαθμούς Κελσίου θερμότερο σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά, το 2015. Ταυτόχρονα, ο μέσος όρος των θερμακρασιών στην επιφάνεια της θάλασσας ήταν ο υψηλότερος που έχει καταγραφεί, η άνοδος της στάθμης των ωκεανών συνεχίστηκε με επιταχυνόμενο ρυθμό λόγω και του φαινομένου El Nino, ενώ η έκταση του στρώματος πάγου στην επιφάνεια του Αρκτικού Ωκεανού ήταν πολύ κάτω του μέσου όρου για το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου. Τουλάχιστον τρεις φορές στη διάρκεια του φετινού χειμώνα η Αρκτική βίωσε το ισοδύναμο ενός καύσωνα, με ισχυρές καταιγίδες από τον Ατλαντικό να μεταφέρουν ζεστό, υγρό αέρα πάνω από τους πάγους.
Το φαινόμενο El Nino επηρέασε επίσης αυξητικά τις συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, προκαλώντας την ταχύτερη άνοδό τους που έχει καταγραφεί ποτέ -3,4 μέρη ανά εκατομμύριο-, καθώς αποδυνάμωσε τη βύθιση του επιβλαβούς αερίου στους τροπικούς ωκεανούς. Ως αποτέλεσμα, το 2016 ήταν η πρώτη χρονιά στο ιστορικό των μετρήσεων όπου τα επίπεδα του CO2 παρέμειναν σταθερά πάνω από τα 400 μέρη ανά εκατομμύριο καθ' όλη τη διάρκεια του έτους.
Σχολιάζοντας τα στοιχεία της έκθεσης, ο δρ. Φιλ Ουίλιαμσον του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Αγγλίας δήλωσε χαρακτηριστικά: "Η προκαλούμενη από τον άνθρωπο κλιματική αλλαγή αποτελεί πλέον ένα εμπειρικά επαληθεύσιμο γεγονός. Όσοι την αμφισβητούν δεν είναι σκεπτικιστές, είναι αρνητές της επιστήμης".
