Η ιστορία στόλισε το κάδρο τους με φύλλα δάφνης. Ήταν οι ήρωες ενός "ριάλιτι" επιστημονικής φαντασίας. Η συγκυρία και οι στρατηγικές επιδιώξεις μιας μεγάλης και ισχυρής χώρας έκαναν τη φαντασία των διαστημικών ταξιδιών πραγματικότητα. Οι "πορθητές της Σελήνης", όπως τους είχε βαφτίσει τότε ο Τύπος, ήταν οι αδάμαστοι πρωταγωνιστές του σημαντικότερου και εντυπωσιακότερου τεχνολογικού έπους της σύγχρονης εποχής, μίας κοσμοϊστορικής ειρηνικής κατάκτησης.
Οι 24 αστροναύτες του προγράμματος "Απόλλων" της NASA, που έσπασε τον ομφάλιο λώρο του ανθρώπου με την γήινη βαρύτητα στέλνοντάς τον να πατήσει το πόδι του σε ένα άλλο ουράνιο σώμα του Σύμπαντος, πέρασαν εδώ και πολύ καιρό στη σφαίρα του μύθου. Από τους 24 εκείνους "πορθητές", οι 12 είχαν την τύχη να περπατήσουν στην επιφάνεια της Σελήνης το διάστημα απ' το 1969 έως το 1972, στο αποκορύφωμα δηλαδή των επανδρωμένων διαστημικών αποστολών και του ιδεολογικο-πολιτικού ανταγωνισμού ΗΠΑ - ΕΣΣΔ.
Από την εξερεύνηση στην αναψυχή
Έκτοτε το ζωντανό απολιθώμα της συμπαντικής κοσμογονίας που η ισχυρότερη βαρυτική έλξη της Γης το καταδίκασε σε αιώνια περιφορά γύρω της, ξεχάστηκε, ξεμάκρυνε στη μνήμη και η επιθυμία να υπάρξει ένα νέο κεφάλαιο εξερεύνησής του ατόνησε. Από τότε έχει περάσει σχεδόν μισός αιώνας. Συνθήκες και καταστάσεις στον κόσμο άλλαξαν δραματικά και μαζί τους ο ίδιος ο κόσμος.
Νέοι συσχετισμοί και παγκόσμιοι παίκτες προέκυψαν και νέες διαστημικές δυνάμεις αναδύθηκαν στο προσκήνιο, η Κίνα και η Ινδία. Ο ιδεολογικός και στρατιωτικός διπολισμός εξαερώθηκε για να επανακάμψει σήμερα δριμύτερος, η οικονομία έγινε παγκόσμια και το εμπόριο ηλεκτρονικό μέσα απ' το Διαδίκτυο. Το χρήμα και ο ιδιωτικός πλούτος αυξήθηκαν, γιγαντώθηκαν και μετουσιώθηκαν σε άυλη, πλην ισχυρότατη, παγκόσμια αξία και οντότητα, σε παράγοντα καθοριστικό για τη ροή των πραγμάτων στην ιδιωτική και δημόσια σφαίρα.
Πάνω, λοιπόν, σ' αυτή τη σύγχρονη πραγματικότητα της όλο και μεγαλύτερης συσσώρευσης ιδιωτικού πλούτου, των εκατομμυρίων που μπορούν να εξαγοράσουν κάθε μικρή ή μεγάλη προσωπική επιθυμία -και απωθημένο- έρχεται να συνεχίσει την εξέλιξή του ένα μέρος των διαστημικών προγραμμάτων και της τεχνολογίας που συνδέεται μ' αυτά. Μόνον που οι στόχοι έχουν πια αλλάξει. Οι επιδιώξεις έχουν προσδιοριστεί στη βάση μιας προσδοκίας ζήτησης, στα δεδομένα μιας απειροελάχιστης δυνητικής αγοράς.
Το ζητούμενο τώρα δεν είναι η εξερεύνηση του κόσμου, αλλά η αναψυχή, ο σκοπός δεν βρίσκεται στη διεύρυνση των οριζόντων της γνώσης, αλλά στην εμπορική αξιοποίηση. Μια νέα τουριστική βιομηχανία δημιουργείται και απευθύνεται αποκλειστικά στους υπερπλούσιους του πλανήτη. Ίσως αργότερα προκύψουν και κάποιες low cost ιδιωτικές διαστημικές υπηρεσίες, κάτι ανάλογο δηλαδή με ό,τι συνέβη στον τομέα των αερομεταφορών...
Εκδρομή στη Σελήνη
Αν όλα πάνε καλά και με βάση το πλάνο του Έλον Μασκ, του 46χρονου νοτιοαφρικανικής καταγωγής Καναδο-αμερικανού δισεκατομμυριούχου μεγιστάνα, μηχανικού και εφευρέτη, του ανθρώπου πίσω από το ιδιωτικό διαστημικό πρότζεκτ SpaceX -αλλά και πολλών άλλων, ανάμεσά τους το PayPal και τα ηλεκτρικά οχήματα Tesla- δύο άνθρωποι θα "ξαναπετάξουν" γύρω από τη Σελήνη έως το τέλος του επόμενου χρόνου σ' ένα ταξίδι που φιλοδοξεί να φέρει την ιδιωτική πρωτοβουλία στον "κλειστό" χώρο των διαστημικών αποστολών.
Θα μπορούσε μάλιστα η αποστολή του SpaceX να συμπέσει με την 50ή επέτειο της πρώτης επανδρωμένης αποστολής της NASA στη Σελήνη, τον Ιούλιο του 1969, με το διαστημόπλοιο Απόλλων 8. Άλλωστε και οι δοκιμές του διαστημοπλοίου της SpaceX γίνονται από την ίδια εξέδρα εκτόξευσης του διαστημικού κέντρου Κένεντι.
Οι δύο ιδιώτες αστροναύτες θα κάνουν μια μεγάλη περιφορά γύρω από τον γήινο δορυφόρο διαγράφοντας μια ελλειπτική τροχιά που θα τους φέρει ξυστά από τη σεληνιακή επιφάνεια απομακρύνοντάς τους στην συνέχεια πολύ πιο πέρα, στο απώτερο Διάστημα, σε απόσταση σχεδόν 483.000 χλμ., δηλαδή σχεδόν 100.000 χλμ. μακρύτερα από όσο απέχει η ίδια η Σελήνη από τη Γη!
Ποιοι άραγε είναι οι δύο αυτοί τολμηροί που, εκτός του ότι θα αψηφήσουν όλα τα πιθανά ρίσκα μιας τέτοιας αποστολής, θα πρέπει και να τη χρηματοδοτήσουν; Για την ώρα κανείς δεν έχει ιδέα. Ο Μασκ δεν αποκάλυψε την ταυτότητά τους, ούτε καν αν είναι άνδρες ή γυναίκες ή αν προέρχονται από τον χώρο της αεροδιαστημικής, αν είναι πιλότοι δοκιμών κ.λπ.
Είπε μόνον ότι πρόκειται για δύο άτομα που γνωρίζονται μεταξύ τους, που πλησίασαν την εταιρεία του και εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους για ένα πιθανό ταξίδι στη Σελήνη διάρκειας μιας εβδομάδας και που ήδη πλήρωσαν ένα “σημαντικό ποσό” γι’ αυτό! “Δεν είναι αφελείς, έχουν επίγνωση του κινδύνου που εμπεριέχει ένα τέτοιο εγχείρημα, εμείς θα κάνουμε τα πάντα για να τον ελαχιστοποιήσουμε, αλλά δεν θα είναι μηδενικός, και φυσικά θα εκπαιδευτούν εντατικά πριν από την αποστολή” είπε ο Μασκ.
Σημειωτέον ότι ο Ντένις Τίτο, ο πρώτος τουρίστας του διαστήματος που το 2001 ταξίδεψε με το ρωσικό διαστημόπλοιο "Σογιούζ" στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) μ' ένα εισιτήριο αξίας (τότε) 20 εκατομμυρίων δολαρίων και πέρασε εκεί οκτώ ημέρες, χρειάστηκε να εκπαιδευτεί σκληρά επί 8 μήνες στη Ρωσία. Ένας άλλος διαστημικός τουρίστας, ο ουγγρικής καταγωγής Αμερικανός προγραμματιστής και κορυφαίο στέλεχος της Microsoft Τσάρλς Σιμονί, που "πέταξε" επίσης στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό το 2007, πέρασε κι αυτός από εξαντλητική εκπαίδευση στη Ρωσία, που περιλάμβανε μεταξύ άλλων την επιβίωσή του για ένα 48ωρο στο δάσος χωρίς καμιά βοήθεια!
Τροχιακά γιώτ!
Ο Μασκ δεν κρύβει τον απώτερο στόχο του, που είναι να αποκτήσει, συν τω χρόνω, η εταιρεία του κι άλλους πελάτες - τουρίστες του διαστήματος. Η SpaceX με έδρα την Καλιφόρνια έχει ήδη στο ενεργητικό της μια σημαντική λίστα από πρωτιές. Ήταν η πρώτη που έστειλε ιδιωτικό διαστημικό σκάφος σε τροχιά γύρω από τη Γη και το επανέφερε με ασφάλεια πίσω, το 2010, και η πρώτη που πραγματοποίησε εμπορική αποστολή εφοδίων στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό δύο χρόνια αργότερα. Φιλοδοξεί επίσης να είναι η πρώτη που θα αρχίσει μη επανδρωμένες αποστολές στον Άρη έως το 2020.
Η SpaceX δεν είναι βέβαια το μοναδικό "γραφείο" διαστημικού τουρισμού στην Αμερική ούτε και η πρώτη απόπειρα στον τομέα αυτό. Η Space Adventures, μια άλλη ιδιωτική διαστημική εταιρεία με έδρα τη Βιρτζίνια, οργανώνει εδώ και 15 χρόνια "εκδρομές" στον ISS με ρωσικά διαστημόπλοια "Σογιούζ" και τιμές που κυμαίνονται μεταξύ 20 και 30 εκατομμυρίων δολαρίων.
Τα τελευταία οκτώ χρόνια έχει στείλει τουλάχιστον επτά τουρίστες στον ISS. Το 2014 είχε ανακοινώσει τα σχέδιά της για ταξίδια γύρω από τη Σελήνη. Δύο επίδοξοι διαστημικοί τουρίστες είχαν μάλιστα προκαταβάλει 150 εκατομμύρια δολάρια για να "πετάξουν" πρώτοι. Ωστόσο η διαστημική κάψουλα των "Σογιούζ" που σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει θα πρέπει να υποστεί εκτεταμένες τροποποιήσεις, οπότε το σχέδιο έμεινε πίσω.
Στον εμπορικό διαστημικό τουρισμό, με στόχο μάλιστα να διευρύνει την αγορά μειώνοντας τις τιμές, δραστηριοποιείται και η Galactic Ventures του γνωστού Βρετανού δισεκατομμυριούχου "γκουρού" της επιχειρηματικής πρωτοπορίας Ρίτσαρντ Μπράνσον. Παρουσιάζοντας τη νέα εταιρεία του ομίλου, τη Virgin Orbit, που θα αναλάβει την εκτόξευση μικρών εμπορικών δορυφόρων χαμηλής τροχιάς, ο Μπράνσον έδωσε το μελλοντικό στίγμα των επιδιώξεών του: "Ας κάνουμε χώρο για πολύ περισσότερες αποστολές μειώνοντας δραματικά την τιμή της κάθε πτήσης".
Ένα think tank που αποσκοπεί στην ανάπτυξη της σχετικής βιομηχανίας, η Εταιρεία Διαστημικού Τουρισμού (STS), μετρά ήδη 21 χρόνια ζωής και διατείνεται πως "ο διαστημικός τουρισμός αποτελεί την πιο λογική προσπάθεια για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις να επιδιώξουν την επίτευξη του στόχου της ανθρώπινης επέκτασης στο Διάστημα".
Ένα από τα προγράμματα μακρόπνοης έρευνας και σχεδιασμού της εν λόγω εταιρείας είναι η δημιουργία μιας "κοινότητας τροχιακών σούπερ γιωτ", που, κατά τα πρότυπα εκείνης που δραστηριοποιείται στις θάλασσες, θα μπορεί "να μεταφέρει μερικό από τον τεράστιο πλούτο και το κύρος της στην τροχιακή αναψυχή και ενδεχομένως και σε τροχιακούς αγώνες γύρω από τη Σελήνη"...
