Δεν βγαίνει συχνά στο γυαλί της τηλεόρασης, προτιμά το Ίντερνετ και το προσωπικό του blog. Οι σποραδικές εμφανίσεις και δράσεις του έχουν χαρακτηριστικά χάπενινγκ. Ένα από αυτά παίχθηκε την περασμένη Δευτέρα έξω από την έδρα της Κομισιόν στις Βρυξέλλες. Διαδήλωσε με τους οπαδούς του κάτω από δυνατή βροχή κατά... του κινεζικού ντάμπινγκ στον χάλυβα!
Mε την ευκαιρία έδωσε και μια συνέντευξη εφ' όλης της ύλης στο Euronews. Ο Μπέπε Γκρίλο, ο ηγέτης του ιταλικού Κινήματος των Πέντε Αστέρων ξεδίπλωσε την κοσμοθεωρία του για ό,τι συμβαίνει σήμερα στην Ευρώπη και τον κόσμο.
Φυσικά, άρχισε με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην Αμερική. Είναι ένα πρόσωπο που “δεν έχει ιδιαίτερα εξαιρετικές ιδιότητες” και στοχοποιήθηκε άγρια από τα media, είπε. Η νίκη του όμως είναι ένα “πολύ σημαντικό σημείο καμπής”. Μάλιστα, παραλλήλισε την ανάδυση του Ρεπουμπλικανού κτηματομεσίτη στο πολιτικό στερέωμα των ΗΠΑ με τα δικά του “5 Αστέρια”.
“Με τον Τραμπ συνέβη ακριβώς το ίδιο πράγμα που συνέβη μ' εμάς. Τα media αιφνιδιάστηκαν και μας ρωτούν συνεχώς πού ήμασταν πριν. Μαζεύουμε εκατομμύρια ανθρώπους στις πλατείες, γίναμε το μεγαλύτερο κίνημα στην Ιταλία και οι δημοσιογράφοι και οι φιλόσοφοι επιμένουν να λένε ότι κερδίζουμε απ' τη δυσαρέσκεια του κόσμου. Θα γίνουμε κυβέρνηση και θα αναρωτιούνται πώς τα καταφέραμε...
Αυτή είναι η τραγωδία και το έσχατο σημείο της παραδοσιακής πληροφορίας. Η τηλεόραση και ο Τύπος λειτουργούν πάντα καθυστερημένα και βασίζονται στην παλιά πληροφορία. Δεν μπορούν να προβλέψουν τίποτε, το μόνο που αντιλαμβάνονται είναι πως οι ηλίθιοι, οι μειονεκτούντες, οι περιθωριοποιημένοι -και υπάρχουν εκατομμύρια από αυτούς- χρησιμοποιούν εναλλακτικά μέσα ενημέρωσης όπως το Ίντερνετ που δεν τα πιάνει το ραντάρ της τηλεόρασης".
Για τη διαφορά μεταξύ του να βγάζεις λόγους σε συγκεντρώσεις και να κυβερνάς μια χώρα έχει επίσης τη "θεωρία" του:
“Εμείς θέλουμε να κυβερνήσουμε, αλλά δεν θέλουμε απλά να αντικαταστήσουμε την υπάρχουσα εξουσία με τη δική μας εξουσία, θέλουμε να την αλλάξουμε με τον πολιτισμό, με ένα νέο παγκόσμιο όραμα. Μιλάμε για μια άυλη βιομηχανία, για το τέλος της έμμισθης εργασίας, για ένα καθολικό εισόδημα των πολιτών. Τι θα κάνουμε με όλες αυτές τις ροές εκατομμυρίων ανθρώπων; Αν η κοινωνία μας είναι θεμελιωμένη στην εργασία, τι θα συμβεί αν η εργασία εξαφανιστεί; Πρέπει να τα οργανώσουμε και να τα διαχειριστούμε όλα αυτά”...
Η τελευταία αποστροφή του παρέπεμπε σαφώς στο προσφυγικό. Τελευταία όλο και περισσότεροι διαπιστώνουν τη συντηρητική, ξενοφοβική μεταστροφή του. Πέρυσι το καλοκαίρι σε ανάρτησή του στο Twitter καλούσε τον δήμαρχο της Ρώμης να παραιτηθεί "εδώ και τώρα", "πριν η Ρώμη κατακλυστεί από ποντίκια, σκουπίδια και παράνομους μετανάστες". Ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων διέγραψε γρήγορα το επίμαχο "τουίτ" και ανέβασε μια άλλη εκδοχή του διατηρώντας τις λέξεις "ποντίκια" και "σκουπίδια", αλλά γράφοντας αυτή τη φορά για "στρατόπεδα μεταναστών υπό τη διοίκηση της μαφίας".
Δυστυχώς για τον Γκρίλο, το "Ίντερνετ έχει μνήμη" και οι χρήστες των social media δεν ξεγελιούνται εύκολα: "Σε διαβεβαιώνουμε ότι δεν έχουμε χάσει την πρώτη εκδοχή (του μηνύματος), πόσο αηδιαστικό!" έγραψε ένας χρήστης. "Η ζημιά έγινε, αγαπητό γραφείο Τύπου των 5 Αστέρων" έγραψε ένας άλλος και ένας τρίτος σχολίασε δηκτικά για την ανασκευασμένη ανάρτηση: "Η θεραπεία ήταν χειρότερη από την ασθένεια"...
Ζήτω οι ερασιτέχνες!
“Νομίζετε ότι απευθυνόμενος στα συναισθήματα των ανθρώπων μπορείτε να κερδίσετε τις εκλογές; Είναι αυτό πολιτικό σχέδιο;” τον ρωτά η δημοσιογράφος Γκαρντένια Τρετζίνι στη συνέχεια της συνέντευξης. “Αυτή η άποψη δεν σταματά να ανακυκλώνεται” απαντά ο Γκρίλο.
“Δεν έχεις πολιτικό σχέδιο, (άρα) δεν είσαι ικανός, είσαι βλάκας, είσαι ερασιτέχνης κ.λπ. Κι όμως, οι ερασιτέχνες είναι αυτοί που κατακτούν τον κόσμο και το χαίρομαι αυτό, διότι οι επαγγελματίες είναι εκείνοι που τον συρρίκνωσαν στην κατάσταση που είναι σήμερα.
Αν αυτό είναι το θέμα μας, τότε οι εμπειρογνώμονες, οι οικονομολόγοι, οι διανοούμενοι έχουν παρεξηγήσει εντελώς τα πάντα. Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αυτό που έχουμε σήμερα, το ευρωπαϊκό όνειρο είναι τελειωμένο. Το Brexit και ο Τραμπ είναι σημάδια μιας τεράστιας αλλαγής, αν μπορέσουμε να το κατανοήσουμε αυτό θα πρέπει επίσης και να το αντιμετωπίσουμε”.
Και τι γίνεται με τα κινήματα αμφισβήτησης που ξεπήδησαν μέσα από την ευρωκρίση; Ένα τέτοιο είναι και τα Πέντε Αστέρια; Στην Ισπανία οι Podemos έφτασαν έως την εξουσία αλλά μετά αναδιπλώθηκαν. Γιατί; Ποιος μας λέει ότι δεν θα συμβεί κάτι ανάλογο και στην Ιταλία; “Αυτό έγινε διότι υπάρχει ένας παρωχημένος τρόπος σκέψης” ισχυρίζεται ο Γκρίλο.
“Διότι νομίζουν ότι η εξουσία 'μανατζάρεται' σχηματίζοντας συμμαχίες και κάνοντας συμφωνίες με άλλους. Εμείς θέλουμε να δώσουμε τα εργαλεία στους πολίτες. Έχουμε ένα λειτουργικό σύστημα που λέγεται 'Ρουσώ' και στο οποίο μπορεί να εγγραφεί ελεύθερα κάθε Ιταλός πολίτης.
Μέσω αυτού μπορούν να ψηφίζουν σε τοπικές ψηφοφορίες και να ελέγχουν τους βουλευτές των περιφερειών τους. Ο κάθε πολίτης μπορεί να προτείνει νόμους στ' όνομά του, αυτό είναι κάτι που ποτέ μέχρι σήμερα δεν το έχουμε δει να συμβαίνει στη Δημοκρατία. (...) Στο κοινοβούλιο υπάρχουν ομάδες λόμπι και επιτροπές, το κοινοβούλιο αποφασίζει, αλλά την ίδια στιγμή δεν αποφασίζει...”.
Ο Φάρατζ κι εμείς
“Καλά, δεν λυπάστε που συμμαχήσατε με τον Φάρατζ;” συνεχίζει η δημοσιογράφος. “Ήταν μια συμμαχία της διευκόλυνσης” απαντά ο Ιταλός κωμικός. "Μας προσέφερε αρκετή στήριξη για να μπούμε στο Ευρωκοινοβούλιο. Διατηρήσαμε την ιδέα της συνολικής αυτονομίας στη λήψη αποφάσεων, είμαστε όμως ενωμένοι πάνω στην κοινή ιδέα μιας διαφορετικής Ευρώπης, ενός μωσαϊκού αυτονομιών και κυριαρχιών. Η δημοκρατία πηγάζει από τον λαό, αυτό μας έφερε πιο κοντά στον Νάιτζελ Φάρατζ".
Και τι γίνεται με την "υπόθεση Ευρώπη"; Λέτε ότι δεν θέλετε να την καταστρέψετε αλλά να την αλλάξετε. "Δεν είμαι κατά της Ευρώπης, αλλά είμαι εναντίον του ενιαίου νομίσματος (και) αντίθετα είμαι υπέρ της ιδέας ενός κοινού νομίσματος. Προσέξτε, οι λέξεις είναι σημαντικές: 'κοινό' και 'ενιαίο' νόμισμα είναι δύο διαφορετικές έννοιες".
Και δεν σας ενοχλεί που ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντζι αρέσκεται στο να σας κλέβει τη δόξα; Η κριτική κατά των ευρωπαϊκών θεσμών ήταν αποκλειστικό προνόμιό σας, αλλά τώρα είναι εκείνος που δείχνει τα δόντια του στις Βρυξέλλες. "Ο Ρέντζι έπρεπε να το κάνει αυτό" τόνισε ο Μπέπε Γκρίλο. "Αλλά, απλώς αντιγράφοντας εμένα και με αυτόν τον τρόπο, το μόνο που κατορθώνει είναι να δυναμώνει το ορίτζιναλ"...
Διαθέτοντας επικοινωνιακό χάρισμα και "σκηνική παρουσία" ο Γκρίλο έχει την άνεση να παίζει με τις λέξεις, ωστόσο η εποχή της "αθωότητας" μάλλον έχει περάσει ανεπιστρεπτί τόσο για τον ίδιο όσο και για το νεόκοπο κίνημά του. Τελευταία γίνεται στόχος έντονης κριτικής στην Ιταλία και η αιτία δεν είναι μόνον οι ξενοφοβικές και σχεδόν ρατσιστικές θέσεις που έχει εκφράσει επανειλημμένα, αλλά και ο έντονος αντιευρωπαϊσμός του και οι ευθείες ή πλάγιες διακηρύξεις του υπέρ της εθνικής αναδίπλωσης.
Πληροφορίες για την ακροδεξιά πολιτική καταγωγή ορισμένων στενών συνεργατών του έχουν τροφοδοτήσει επίσης έντονη καχυποψία για το κίνημά του. Τον Σεπτέμβριο, σε ανάρτηση στο blog του, ανέβασε μια φωτογραφία του υπουργού Εσωτερικών Αντζελίνο Αλφάνο με "μαυρισμένο" πρόσωπο "καταγγέλλοντας" μ' αυτόν τον χοντροκομμένο τρόπο την πολιτική της κυβέρνησης στο προσφυγικό. Σε άλλη ανάρτησή του είχε παρομοιάσει τον Ματέο Ρέντζι με τον Αντρέας Λούμπιτζ, τον 27χρονο με διαταραγμένη προσωπικότητα συγκυβερνήτη της Germanwings που τον Μάρτιο του 2015 έριξε εσκεμμένα ένα Airbus στις Γαλλικές Άλπεις παρασέρνοντας στον θάνατο 150 ανθρώπους...
