Δεκαεπτά χρόνια μετά την επίσκεψη Κλίντον στην Αθήνα και την ηχηρή "συγγνώμη" για τη χούντα, ο 44ος πρόεδρος των ΗΠΑ και 4ος κατά σειρά πρόεδρος που επισκέπτεται τη χώρα μας Μπάρακ Ομπάμα αναμένεται να επισφραγίσει όχι μόνο την αξιοπιστία -οικονομική και γεωπολιτική- της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και να στείλει μηνύματα με πολλαπλούς αποδέκτες για την ανάγκη ελάφρυνσης του χρέους, για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό και για τη διαχείριση του προσφυγικού ως παγκόσμιου προβλήματος.
Τρία είναι τα σημαντικά ζητήματα τα οποία η ελληνική πλευρά επιδιώκει να "προχωρήσουν" με την επίσκεψη Ομπάμα, η οποία εξ ορισμού καταρρίπτει τα περί "αναξιόπιστης κυβέρνησης" και συνιστά, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, “επισφράγιση της επιτυχούς ενεργητικής και πολυδιάστατης πολιτικής”.
Νούμερο ένα ζήτημα, επισημαίνουν κυβερνητικοί κύκλοι, είναι η στήριξη των ΗΠΑ στο ζήτημα της ελάφρυνσης του χρέους. Από το Μαξίμου υπάρχει η προσδοκία να σταλεί σαφές μήνυμα στη Γερμανία πως η Ελλάδα έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις της και είναι καιρός και οι εταίροι να τηρήσουν τις δικές τους προχωρώντας στην αναδιάρθρωση του χρέους πριν από τη δεύτερη αξιολόγηση στο πλαίσιο της υφιστάμενης συμφωνίας από τη μία και ολοκληρώνοντας "χωρίς παιχνίδια" την δεύτερη αξιολόγηση από την άλλη. Με τον συσχετισμό δυνάμεων να αλλάζει υπέρ μιας ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους με την υποστήριξη της Γαλλίας, του Ευρωκοινοβουλίου, της Κομισιόν και του επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, μία πιο ενεργός τοποθέτηση από την πλευρά των ΗΠΑ για το ελληνικό χρέος θα γείρει ακόμη περισσότερο την πλάστιγγα...
Δεύτερον, η επίσκεψη Ομπάμα στην Αθήνα, την ώρα που το Κυπριακό βρίσκεται σε πολύ κρίσιμη φάση, θα μπορούσε να στείλει -επισημαίνουν κυβερνητικοί κύκλοι- μήνυμα στην Τουρκία υπέρ μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού επί τη βάσει του διεθνούς δικαίου και των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Τρίτο αλλά εξίσου σημαντικό ζήτημα είναι το προσφυγικό, που επίσης αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο της ατζέντας των συναντήσεων του Αμερικανού προέδρου. Την ώρα που η προσφυγική κρίση παραμένει ένα φλέγον ζήτημα παγκόσμιας εμβέλειας και πυροδοτεί εξελίξεις με τεράστιο αντίκτυπο στο διεθνές σύστημα και στην Ε.Ε., μία ακόμη "εκ του σύνεγγυς" υποστήριξη και αναγνώριση των προσπαθειών της Ελλάδας για μια ανθρώπινη διαχείριση του προσφυγικού από τις ΗΠΑ θα στείλει ηχηρό μήνυμα σε όλες εκείνες τις δυνάμεις εντός Ευρώπης που τάσσονται υπέρ της "επιλεκτικής αλληλεγγύης", των τειχών στα σύνορα και της απόθεσης των προσφύγων και μεταναστών στις χώρες πρώτης υποδοχής.
Εκτιμάται πως η επίσκεψη Ομπάμα αναμένεται να αποτελέσει άλλο ένα σήμα υποστήριξης των ΗΠΑ στην επιλογή αυτή και στις ελληνικές προσπάθειες.
Από την ατζέντα δεν θα λείπουν οι επενδύσεις και η οικονομική συνεργασία. Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να κινηθεί μια διαδικασία βάσει της οποίας θα προχωρήσουν οι αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα.
Τέλος, ο απερχόμενος πρόεδρος αναμένεται να στείλει από την Ελλάδα μήνυμα δημοκρατίας απέναντι στον ρατσισμό και τη μισαλλοδοξία. Η επιλογή της Ελλάδας να σταλεί ένα τέτοιο μήνυμα αξιολογείται από την ελληνική πλευρά ως ιδιαιτέρως θετική.
Σημειώνεται πως ο Μπάρακ Ομπάμα θα βρεθεί στην Αθήνα στις 15 Νοεμβρίου. Το πρόγραμμα της επίσκεψής του περιλαμβάνει κατ' ιδίαν συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, καθώς και διευρυμένες συνομιλίες μεταξύ των δύο κυβερνητικών αντιπροσωπειών.
Από τον Άικ στον Ομπάμα
Το 1959, το 1991, το 1999 ήταν οι χρονιές που επισκέφθηκαν επίσημα την ελληνική πρωτεύουσα αμερικανοί πρόεδροι. Η 15η Νοεμβρίου 2016 θα είναι τέταρτη φορά που πατά το πόδι του σε ελληνικό έδαφος Αμερικανός πρόεδρος. Αυτή τη φορά ο πρώτος μαύρος πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Μπάρακ Ομπάμα, στη δύση της θητείας του, επιλέγει τη χώρα μας για να πραγματοποιήσει την τελευταία του περιοδεία, ενώ αμέσως μετά θα βρεθεί και στο Βερολίνο καθιστώντας την επίσκεψή του ιδιαίτερα σημαντική σε επίπεδο συμβολισμών...
Η είδηση της άφιξής του επιβεβαιώθηκε το απόγευμα της Τρίτης, ενώ την Τετάρτη ο Λευκός Οίκος έκανε λόγο για μια "ιστορικής" σημασίας επίσκεψη.
Με αφορμή την επίσκεψη Ομπάμα θα ρίξουμε μια γρήγορη ματιά στις τρεις προηγούμενες επισκέψεις Αμερικανών προέδρων:
Στις 14 Σεπτεμβρίου 1959 στην Αθήνα καταφθάνει ο πρόεδρος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ με τη σύζυγο του και τους υποδέχεται ο βασιλιάς Παύλος. Με νωπές τις πληγές του Εμφυλίου και τον Ψυχρό Πόλεμο να κρατάει γερά, η "περιοδεία ειρήνης στον κόσμο" του "Άικ" έγινε δεκτή με πλήθος κόσμου στους δρόμους να επευφημεί τον Αμερικανό πρόεδρο που επέβαινε σε ένα κάμπριο. Ο Αϊζενχάουερ μιλάει σε πανηγυρική συνεδρίαση της Βουλής με κύρια αναφορά στην πολιτική του «ειρήνη εν ελευθερία». Στην ατζέντα ήταν και η "εκ Βορρά κομμουνιστική απειλή κατά της Ελλάδος"...
Τριάντα δύο χρόνια αργότερα, στις 18 Ιουλίου 1991, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής υποδέχεται στο αεροδρόμιο Αθηνών τον Αμερικανό πρόεδρο Τζορτζ Μπους τον πρεσβύτερο. Ο 41oς πρόεδρος των ΗΠΑ μιλάει στο κοινοβούλιο και επισκέπτεται τη βάση της Σούδας. Θα επιστρέψει στην Ελλάδα αρκετές φορές για παραθερισμό λόγω των στενών φιλικών σχέσεων με την οικογένεια Μητσοτάκη. Κατά την επίσκεψη του ρεπουμπλικανού προέδρου που βομβάρδισε το Ιράκ, οι διαδηλώσεις ήταν τόσο μαζικές ώστε "κάηκε" η Πανεπιστημίου...
Οκτώ χρόνια αργότερα, το 1999, δύο ημέρες μετά την επέτειο του Πολυτεχνείου, στις 19 Νοεμβρίου φτάνει στην Αθήνα ο Μπιλ Κλίντον μαζί με την πρώτη κυρία και νυν υποψήφια για την προεδρία Χίλαρι Κλίντον. Το προεδρικό ζεύγος υποδέχεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωστής Στεφανόπουλος. Στην ομιλία του στο προεδρικό μέγαρο ο Κλίντον ζητάει συγγνώμη από την Ελλάδα για τον ρόλο των ΗΠΑ στο πραξικόπημα των συνταγματαρχών σε μία πρώτη παραδοχή -αν και ελαφριά- των ευθυνών της υπερδύναμης για τη χούντα. Είπε και ένα "Είμαστε όλοι Έλληνες"...
Ωστόσο ο "νεωτερισμός" της απαγόρευσης των διαδηλώσεων ξεκινά με την επίσκεψη Κλίντον και τη διαδήλωση της 19ης Νοεμβρίου. Ο μόνος δρόμος που μένει ανοιχτός είναι η Ακαδημίας με τους διαδηλωτές να πνίγονται από τα δακρυγόνα και τα επεισόδια στο Κολωνάκι και τους γύρω δρόμους να αναμεταδίδονται από τα ΜΜΕ για μέρες... Στις 22 Νοεμβρίου ο σημερινός πρωθυπουργός, τότε γραμματέας της Νεολαίας Συνασπισμού, μαζί με άλλους επικεφαλής πολιτικών νεολαιών -συμπεριλαμβανομένης της ΚΝΕ- δίνουν κοινή συνέντευξη Τύπου ενάντια στην άγρια καταστολή της πορείας.
Εν αναμονή της επίσκεψης Ομπάμα μπορούμε να συμπεράνουμε πως ο έντονος αντιαμερικανισμός του παρελθόντος έχει υποχωρήσει και τη θέση του φαίνεται πως έχει πάρει ο αντιγερμανισμός σε μία πιο σοφτ εκδοχή, που όμως σχετίζεται άμεσα με την προσωποποίηση της λιτότητας στο πρόσωπο του Γερμανού τσάρου της οικονομίας, που συστήνει "λιτότητα" διά πάσαν νόσον στο πλαίσιο ενός τιμωρητικού νεοφιλελεύθερου προτεσταντισμού που δεν λαμβάνει υπόψη τα όρια των κοινωνιών... Επόμενος σταθμός του Μπάρακ Ομπάμα μετά την Αθήνα, το Βερολίνο... Από τον Δαυίδ στον Γολιάθ...
