Την οπισθοδρόμηση της Ευρώπης στην αντιμετώπιση των μεταναστών, των γυναικών, των εργασιακών σχέσεων και των προσφύγων επισημαίνει η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνα Κούνεβα, μιλώντας στην "Αυγή", ενώ παράλληλα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την παγίδα των "βέλτιστων πρακτικών", όπως προβλέπονται στη συμφωνία με τους θεσμούς για τα εργασιακά, τα οποία θα συζητηθούν στην επόμενη αξιολόγηση.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΦΟΙΒΟ ΚΛΑΥΔΙΑΝΟ
* Ποιο είναι το κλίμα που εισπράττετε στο Ευρωκοινοβούλιο για την έως τώρα αποτυχία της Ευρώπης να αντιμετωπίσει το προσφυγικό; Θα μπορούσαμε να περιμένουμε βελτιωτικές κινήσεις;
Στο Ευρωκοινοβούλιο το κλίμα είναι αρκετά διαφορετικό από αυτό που επικρατεί ανάμεσα στα κράτη μέλη. Υπάρχει μεγαλύτερη ευαισθησία για την εφαρμογή της Συνθήκης του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Γι' αυτό και η συμφωνία Τουρκίας - Ε.Ε. δέχεται έντονη κριτική. Στην Αριστερά, όπως ξέρετε, επικρατεί αρνητική στάση απέναντι στη συμφωνία. Η πρόεδρος της GUE/NGL Γκάμπι Τσίμερ την έχει χαρακτηρίσει παράνομη και απάνθρωπη. Ανάλογη κριτική διατυπώνουν οι Πράσινοι και σε ένα βαθμό οι Φιλελεύθεροι. Υπάρχουν ψηφίσματα, όπως η έκθεση Χάνειμπολ για τις γυναίκες πρόσφυγες, που έχουν εγκριθεί και είναι πολύ προωθημένα σε σχέση με την άθλια εικόνα των κλειστών συνόρων και των επαναπροωθήσεων. Γενικά, στο προσφυγικό το Ευρωκοινοβούλιο θα μπορούσε να παίξει πιο προοδευτικό ρόλο. Όμως, στην πραγματικότητα έχει περιορισμένες δυνατότητες να δεσμεύσει τα κράτη - μέλη με τις αποφάσεις του. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρόεδρός του, ο Σουλτς, μιλάει συχνά το τελευταίο διάστημα για τον κίνδυνο διάλυσης της Ε.Ε.
* Ποια είναι η άποψή σας για τον «Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Πυλώνα» που προωθεί η Κομισιόν;
Έχω μείνει έκπληκτη με την υποκρισία της Κομισιόν. Ο Γιούνκερ μιλούσε εδώ και μήνες για ένα κείμενο που θα κατοχυρώνει βασικά εργατικά και κοινωνικά δικαιώματα, τουλάχιστον στον ίδιο βαθμό με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. Αυτό, όμως, που έχει φέρει για συζήτηση μάς πάει πίσω και από αυτά. Δεν γίνεται η παραμικρή αναφορά στην πλήρη απασχόληση. Η ρύθμιση του χρόνου εργασίας αφήνεται σε συμφωνίες εργοδότη και εργαζόμενου και καταλαβαίνουμε πού οδηγεί αυτό με τόσο υψηλή ανεργία. Ο κατώτατος μισθός δεν καθορίζεται από τις συλλογικές διαπραγματεύσεις εργαζομένων και εργοδοτών. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη αναφορά στο ποια θέματα ρυθμίζουν οι συλλογικές συμβάσεις. Το ασφαλιστικό σύστημα υποτάσσεται στη λογική της δημοσιονομικής λιτότητας, τα όρια ηλικίας είναι ανοιχτά σε διαρκείς αυξήσεις. Ο εργαζόμενος αντιμετωπίζεται σαν λάστιχο, υποχρεωμένος να ακολουθεί τις συνεχείς τεχνολογικές αλλαγές, αλλάζοντας επαγγέλματα και δεξιότητες. Τελικά, νομίζω ότι ο «Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Πυλώνας» της Κομισιόν είναι πολύ κοντά στο εργατικό νομοσχέδιο που έχει ξεσηκώσει τους εργαζόμενους και τη νεολαία της Γαλλίας. Και πρέπει να τον αντιμετωπίσουμε ακριβώς όπως οι Γάλλοι.
* Μπορεί να διαδραματίσει θετικό ρόλο το Ευρωκοινοβούλιο στην επικείμενη συζήτηση για τα εργασιακά στην Ελλάδα, τα οποία θα αποτελούν την μερίδα του λέοντος στη δεύτερη αξιολόγηση;
Την εμπλοκή του Ευρωκοινοβουλίου στην επόμενη αξιολόγηση πρέπει να την αντιμετωπίσουμε σε συνδυασμό με όσα ανέφερα πριν για τον «Κοινωνικό Πυλώνα». Το Ευρωκοινοβούλιο δεν πρέπει να επιτρέψει να δημιουργηθεί μια κατάσταση εξαίρεσης στην Ελλάδα στα εργασιακά δικαιώματα. Θα είναι κακό προηγούμενο για όλη την Ευρωζώνη και για τον «Κοινωνικό Πυλώνα». Η Επιτροπή Απασχόλησης του Ε.Κ. που είχε έρθει στην Ελλάδα είχε δεχτεί την πρόταση του Γ. Κατρούγκαλου να είναι ένα μέλος της πρόεδρος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων που θα διατυπώσει προτάσεις για τα εργασιακά. Δυστυχώς, αυτό αποκλείστηκε. Όμως, το Ευρωκοινοβούλιο και ειδικά η Επιτροπή Απασχόλησης, έχει κάθε λόγο και δικαίωμα να παρακολουθήσει τη διαπραγμάτευση. Πρέπει να προσέξουμε την παγίδα των λεγόμενων «βέλτιστων πρακτικών». Δεν υπάρχει καλύτερη πρακτική από την αληθινή ελευθερία των συλλογικών διαπραγματεύσεων, τα ισχυρά και ελεύθερα συνδικάτα και την προστασία των εργαζομένων από τις μαζικές απολύσεις, ιδιαίτερα σε μια χώρα με ανεργία 25%. Κι αυτά το Ευρωκοινοβούλιο οφείλει να τα υπερασπίσει.
* Τα τελευταία χρόνια φαίνεται να καταγράφεται στασιμότητα στα δικαιώματα των γυναικών και των μεταναστών στην Ευρώπη. Πώς μπορούν να επιταχυνθούν ξανά οι εξελίξεις;
Όχι μόνο στασιμότητα, θα έλεγα και οπισθοδρόμηση. Πάρτε παράδειγμα την άδεια μητρότητας. Επί 7 χρόνια ήταν σε εκκρεμότητα η νέα Οδηγία που θα αύξανε την άδεια τοκετού στις 18-20 εβδομάδες και θα έδινε κι άλλα δικαιώματα στις εργαζόμενες μητέρες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δηλαδή τα κράτη - μέλη, την μπλόκαραν, η Οδηγία αποσύρθηκε. Τώρα, περιμένουμε νέα πρόταση της Κομισιόν, αλλά φοβάμαι ότι θα είναι πολύ πίσω από αυτά που είχαμε εγκρίνει ως Ευρωκοινοβούλιο. Γενικά, η κρίση χρησιμοποιήθηκε σαν πρόσχημα για να κοπούν δικαιώματα και κατακτήσεις. Στο μεταναστευτικό, εκτός από την απαράδεκτη ευρωτουρκική συμφωνία, έχουμε και την απίστευτη απόφαση να δοθεί στη Βρετανία το δικαίωμα να εξαιρεί τους μετανάστες από επιδόματα και δικαιώματα. Νομιμοποιούνται ο ρατσισμός και οι διακρίσεις. Δεν είναι αυτό τεράστια οπισθοδρόμηση; Κι ύστερα λέμε ότι μας ανησυχεί η Ακροδεξιά. Μα τέτοιες αποφάσεις την τροφοδοτούν.
Για να αλλάξει η ροή των πραγμάτων, χρειάζεται κινητοποίηση από τα κάτω. Δυστυχώς, σε επίπεδο κορυφής και θεσμών δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια. Χρειάζεται κάτι ανάλογο με αυτό που γίνεται στη Γαλλία, μια «γαλλική άνοιξη» σε όλη την Ευρώπη. Μόνο έτσι θα αναγκαστούν οι ηγεσίες τουλάχιστον να αποφύγουν ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές.
