ΤΟΥ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ
«Το Σοσιαλιστικό Κόμμα παίζει θέατρο», τόνισε ο Πάμπλο Ιγκλέσιας πιέζοντας τους Σοσιαλιστές να στηρίξουν μια βαθιά προοδευτική αλλαγή στην Ισπανία, που να κλείνει τις μαύρες σελίδες της δικτατορίας και της μεταπολιτευτικής περιόδου που χαρακτηρίστηκε από ένα σύνταγμα και ένα πολίτευμα που αποτέλεσαν τον καρπό ενός μεγάλου εκβιασμού. Για τον ηγέτη του Podemos, οποιαδήποτε προοπτική αλλαγών στην Ισπανία περνά από την αναγνώριση των δικαιωμάτων των λαών της σε θεσμικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της αυτοδιάθεσής τους, παρ' όλο που το Podemos έχει τοποθετηθεί αρνητικά στην προοπτική ανεξαρτησίας της Καταλωνίας. Η δημοκρατική συνταγματική μεταρρύθμιση που επικαλούνται ο Ιγκλέσιας και η Αριστερά αμφισβητεί στην πράξη και τον ρόλο της μοναρχίας.
Μέχρι σήμερα πάντως το Podemos έχει καταθέσει τη μόνη ρεαλιστική πρόταση ψήφισης ενός υπερκομματικού και ανεξάρτητου πρωθυπουργού, που θα εγγυηθεί τι απαραίτητες δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και το τέλος της λιτότητας, καταγγέλλοντας παράλληλα συζήτηση σχηματισμού «οικουμενικής κυβέρνησης» Λαϊκού και Σοσιαλιστικού Κόμματος και «Πολιτών»,
Την ίδια στιγμή, το Podemos προσπαθεί να δημιουργήσει τέσσερις κοινοβουλευτικές ομάδες, με βάση τα ενωτικά ψηφοδέλτια της Καταλωνίας, της Γαλικίας και της Βαλένθια, συναντώντας τον πανικό του Λαϊκού Κόμματος και των «Πολιτών», γιατί το Podemos θα μπορεί μεταξύ άλλων να έχει μεγαλύτερη προβολή στο Κοινοβούλιο, τα μέσα ενημέρωσης και τη κοινωνία.
Ε.Α. - Podemos - Venceremos
Η Ενωμένη Αριστερά, από τη πλευρά της, δεν αποκλείει πλέον την κοινή κάθοδο με το Podemos στην περίπτωση πρόωρων εκλογών, στα πρότυπα των εμπειριών της Καταλωνίας και της Γαλικίας, όπου τα αποτελέσματα «φωτίζουν το μονοπάτι που πρέπει να πάρει η Αριστερά στο μέλλον», σύμφωνα με τις δηλώσεις του Αλμπέρτο Γκαρθόν και τη συζήτηση που διεξήχθη στην τελευταία συνεδρίαση της Ομόσπονδης Προεδρίας της ΕΑ. Η πρώτη επίσημη συζήτηση για το επίμαχο θέμα θα πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Ομόσπονδης Πολιτικής Επιτροπής (της αντίστοιχης Κεντρικής Επιτροπής), που θα συνεδριάσει στις 9 Ιανουαρίου.
Η Ε.Α. κατάφερε να πάρει περίπου 1 εκατομμύριο ψήφους στις εκλογές, ενώ είναι πλέον σαφές ότι οι δυνάμεις της Αριστεράς θα είχαν 13 βουλευτές περισσότερους από τους Σοσιαλιστές εάν ήταν ενωμένες στις πρόσφατες εκλογές και θα είχαν με τους Σοσιαλιστές την πλειοψηφία στη Βουλή. Η Ε.Α. διαπραγματεύεται επίσης τον σχηματισμό κοινοβουλευτικής ομάδας με τη Δημοκρατική - Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Καταλωνίας ERC και το αριστερό Bildu της Χώρας των Βάσκων.
Η συνάντηση του Γκαρθόν με τον επικεφαλής των Σοσιαλιστών στη Βουλή κατέληξε σε μια πρώτη διαπίστωση ότι υπάρχει προοδευτική και αριστερή πλειοψηφία για να ξηλώσει τα χειρότερα νομοθετήματα της κυβέρνησης Ραχόι, όπως τον νόμο - φίμωτρο εναντίον των δημοκρατικών και πολιτικών ελευθεριών, την αντιμεταρρύθμιση των εργασιακών, τον νόμο διάλυσης της δημόσιας Παιδείας κ.ά., ενώ οι Σοσιαλιστές εμφανίστηκαν ιδιαίτερα θετικοί στη πρόθεση της Ε.Α. να δημιουργήσει με άλλα κόμματα κοινοβουλευτική ομάδα.
Podemos ή πασοκοποίηση για Σοσιαλιστές
Οι Σοσιαλιστές αποτελούν αυτή τη στιγμή τον αδύνατο κρίκο του πολιτικού συστήματος, γιατί τα σχετικά αδιέξοδα για τον σχηματισμό κυβέρνησης μετατράπηκαν σε γόρδιο δεσμό που πυροδότησε όλες τις δυνατές αντιθέσεις στο εσωτερικό του.
Το μόνο σίγουρο μέχρι στιγμής είναι ότι οι Σοσιαλιστές δεν θα ψηφίσουν τον Ραχόι ή κάποιον άλλο δεξιό για πρωθυπουργό και ότι δεν δέχονται συνεργασία με την Αριστερά εάν το Podemos και οι άλλες αριστερές και λιγότερο αριστερές δυνάμεις δεν απορρίψουν τη δυνατότητα διεξαγωγής δημοψηφίσματος στην Καταλωνία.
ΟΙ τοπικοί βαρόνοι του Σοσιαλιστικού Κόμματος, οι περισσότεροι από τους οποίους αντιδρούν σφοδρά στην προοπτική συνεργασίας με το Podemos και υποστηρίζουν τη συνεργασία με το Λαϊκό Κόμμα και τον σχηματισμό «οικουμενικής κυβέρνησης» με τον Ραχόι και τον Ριβέρα των «Πολιτών», αμφισβητούν και την ηγεσία του Σάντσεθ και ζητούν την άμεση διεξαγωγή συνεδρίου τον Φεβρουάριο.
Από την πλευρά του, ο Σάντσεθ παρουσίασε οχτώ σημεία που θα μπορούσαν να αποτελέσουν κάτω από μια προοδευτική ερμηνεία τους τη βάση της συνεργασίας για μια προοδευτική και αριστερή κυβέρνηση, γιατί αφορούν μια δίκαιη οικονομική ανάπτυξη, την Παιδεία, την ανοικοδόμηση του κοινωνικού κράτους, την επιστροφή των εργασιακών σχέσεων στα προ κρίσης επίπεδα, την καταπολέμηση της βίας εναντίον των γυναικών, την αναγέννηση της πολιτικής ζωής, τη συνταγματική μεταρρύθμιση και μια συμφωνία για την Ισπανία.
Η μικρή αριστερή πτέρυγα του Σοσιαλιστικού Κόμματος εκτιμά ότι το κόμμα τους βρίσκεται όμηρος του ισπανικού εθνικισμού και του φόβου των εκλογών, γιατί οι Σοσιαλιστές εκτιμούν πως σε περίπτωση πρόωρων εκλογών μπορεί να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο της Πασοκοποίησης, όπως την αποκάλεσε πριν από ένα περίπου χρόνο ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, την πλήρη δηλαδή διαρροή των προοδευτικών ψηφοφόρων τους προς το Podemos εξαιτίας της αδυναμίας του κόμματος να ακολουθήσει συνεπή πολιτική εναντίον της νεοφιλελεύθερης λιτότητας. Τα παραδείγματα της αλλαγής κυβερνήσεων στην Ελλάδα και την Πορτογαλία αυξάνουν τις πιέσεις στην εκλογική βάση των Σοσιαλιστών, που στις πρόσφατες εκλογές κατέγραψαν τα χειρότερα αποτελέσματα της ιστορίας τους.
Ο οργανωτικός γραμματέας και δεύτερος στην ιεραρχία του Σοσιαλιστικού Κόμματος Θέσαρ Λουένα υπογράμμισε ότι η Ομοσπονδιακή Επιτροπή του κόμματος «σχεδόν ομόφωνα» τάχθηκε εναντίον της στήριξης ή ανοχής σε κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος και ότι οι Σοσιαλιστές περιμένουν τη στιγμή για να προσπαθήσουν να αναζητήσουν «μεγάλες συμφωνίες και μεγάλες μετασχηματισμούς» με στόχο «τη μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή και ισότητα, που είναι κάθετα αντίθετα με αυτό που θέλει ή αντιπροσωπεύει το Λαϊκό Κόμμα», υποσχόμενος παράλληλα τη σύγκλιση της Ομόσπονδης Επιτροπής σε μερικές εβδομάδες και τη σύγκλιση συνεδρίου σε μερικούς μήνες.
«Μονιμότητα» και προεκλογικά δώρα από Ραχόι
Ο Ραχόι, από τη πλευρά του, απαιτεί να είναι ο υποψήφιος πρωθυπουργός του Λαϊκού Κόμματος στην περίπτωση προώρων εκλογών, επιμένοντας επίσης ότι το κόμμα του δεν πρόκειται να συζητήσει άλλη υποψηφιότητα για τον σχηματισμό κυβέρνησης «πλατιάς συνεργασίας» ή «οικουμενικής» με την ψήφο ή την ανοχή των «Πολιτών» και των Σοσιαλιστών.
Ο Ραχόι έδωσε και συνοπτικά μαθήματα ιστορίας απαιτώντας τον απίθανο έλεγχο της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου. «Στη δημοκρατική μας ιστορία την προεδρία της κυβέρνησης και της Βουλής την είχε το κόμμα που είχε πάρει τις περισσότερες ψήφους», τόνισε ο Ραχόι, απαιτώντας στην πράξη την πρωθυπουργία και την προεδρία της Βουλής, δεδομένου ότι έχει εξασφαλίσει αυτή της Γερουσίας, όπου το Λαϊκό Κόμμα διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, για να διασφαλίσει «την υπεράσπιση της ενότητας της Ισπανίας, την εθνική κυριαρχία, την υπεράσπιση ίσων δικαιωμάτων για τους Ισπανούς, την Ευρώπη και την ανάπτυξη».
Ο Ραχόι έχει κάθε λόγο να θέλει να είναι υποψήφιος πρωθυπουργός εκτιμώντας ότι οδήγησε την ανάπτυξη στο 3,2% για το 2015, δημιούργησε 600.000 θέσεις εργασίας και θα αυξήσει από 1ης Ιανουαρίου κατά 1% ή κατά 6,6 ευρώ στα 655,08 ευρώ τον κατώτερο μισθό και κατά 0,25% τις συντάξεις, σε σχέση με την αύξηση του κατώτερου μισθού κατά 0,5% για το 2015.
Οι αριστερές Εργατικές Επιτροπές CC.οο. και η Σοσιαλιστική UGT, τα δύο μεγαλύτερα ισπανικά συνδικάτα, κατάγγειλαν ότι ο Ραχόι έδωσε «μίζερες αυξήσεις, που δεν αντανακλούν τις ανάγκες των εργαζομένων και δεν πρόκειται να στηρίξουν την εσωτερική ζήτηση και την οικονομία». Οι Εργατικές Επιτροπές απαιτούν την αύξηση του κατώτερου μισθού κατά 11% στα 720 ευρώ για το 2016 και έως τα 800 ευρώ για το 2017. Τα συνδικάτα απαιτούν επίσης την υιοθέτηση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, που ζητεί την υιοθέτηση του ελάχιστου μισθού στο 60% του μέσου ευρωπαϊκού καθαρού ευρωπαϊκού μισθού, που είναι κατά 34% σε υψηλότερα επίπεδα από αυτόν που ισχύει σήμερα στην Ισπανία. Ο σύλλογος βιομηχάνων και επιχειρηματικών CEOE θεωρεί δίκαιη την άνοδο του κατώτερου μισθού κατά 1% για το 2016 και κατά 1,5% για το 2017.
Η βασιλεία στο... εδώλιο
Τα μετεκλογικά αδιέξοδα σε συνδυασμό με τα εθνικιστικά προβλήματα της Ισπανίας εξανάγκασαν τον νέο βασιλιά Φίλιππο 6ο να προσπαθήσει να βελτιώσει με κάθε τρόπο την ταλαιπωρημένη εικόνα της μοναρχίας, που ενδεχομένως να αποτελέσει σε βάθος χρόνου το μεγάλο «θύμα» της πολιτικής και εθνικιστικής κρίσης.
Ο ισπανικός εθνικισμός που έχει αιχμή του τη μοναρχία βρίσκεται στην άμυνα και χωρίς σταθερή πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, ενώ στις 11 Ιανουαρίου ξεκινά η δίκη για το σκάνδαλο της βασιλικής οικογένειας με πρωταγωνιστές τον γαμπρό του βασιλιά και της αδελφής του πριγκίπισσας Κριστίνα. Η πρώτη δικάσιμη θα πραγματοποιηθεί δύο ημέρες πριν την έναρξη της θητείας της νέας Βουλής και η δεύτερη στις 9 Φεβρουαρίου, τέσσερις ημέρες πριν ο βασιλιάς ξεκινήσει τις διαδικασίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
