Στάση αναμονής διατηρούν οι Βρυξέλλες σε ό,τι αφορά την κατάσταση στην Ιταλία συνιστώντας... ψυχραιμία μετά το αποτέλεσμα των εκλογών της περασμένης Κυριακής.
Προεκλογικά η Ε.Ε. είχε ξεκάθαρα ποντάρει στην «ανάσταση» του Σίλβιο Μπερλουσκόνι προκειμένου να ξορκίσει την άνοδο της ακροδεξιάς Λέγκας του Βορρά, ωστόσο το στοίχημα αυτό δεν το κέρδισε.
Όπως, μάλιστα, εξηγεί καλά πληροφορημένη πηγή, το σχέδιο αυτό πήγαζε κυρίως από τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι, ο οποίος βέβαια προσέβλεπε στον πρωθυπουργικό θώκο. Παρ’ όλα αυτά οι Βρυξέλλες δεν θεωρούν ότι το αποτέλεσμα της κάλπης επηρεάστηκε από τη στάση αυτή, ερμηνεύοντας την ψήφο των Ιταλών ως αίτημα «ανανέωσης» και «κάθαρσης».
Κι αν σε αυτό το πλαίσιο οι αρμόδιοι αξιωματούχοι της Ε.Ε. αρνούνται να αποκαλύψουν πώς σκοπεύουν αντιδράσουν στον ορατό κίνδυνο ένα από τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα, το Κίνημα των Πέντε Αστέρων ή η Λέγκα του Βορρά, να ηγηθεί της νέας κυβέρνησης, η πραγματικότητα είναι ότι μεταξύ Ρώμης και Βρυξελλών τα ανοιχτά μέτωπα είναι πολλά και σημαντικά.
Πρώτα απ’ όλα, η τρίτη οικονομία της Ευρωζώνης χαρακτηρίζεται από σοβαρές ανισορροπίες λόγω του υψηλού της χρέους, ενώ ήδη κατά την προηγούμενη διακυβέρνηση δεν υπήρχε ιδιαίτερη όρεξη για τη λήψη των απαραίτητων διορθωτικών μέτρων. Επομένως οι ελπίδες αυτό να αλλάξει προς την κατεύθυνση που επιθυμούν οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο είναι σαφώς μειωμένες. Προς το παρόν, βέβαια, η Ε.Ε. έχει επιλέξει να μην εκφράσει κάποια ανησυχία, τη στιγμή μάλιστα που οι αγορές δεν έχουν αντιδράσει επιθετικά.
Επιπλέον, όπως σημείωνε Ευρωπαίος αξιωματούχος στην «Α», υπάρχει η πεποίθηση ότι τελικά θα επικρατήσει κάποια «σταθεροποιητική» λύση. Το σενάριο αυτό δεν είναι άλλο από τον σχηματισμό κυβέρνησης μεταξύ του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και του Δημοκρατικού Κόμματος. Σε αυτή την περίπτωση εκτιμάται ότι το Δ.Κ. θα αναλάβει το υπουργείο Οικονομικών, κάτι που θα λειτουργήσει εξισορροπητικά για τις Βρυξέλλες, ειδικά μετά την αποχώρηση του Ματέο Ρέντζι.
«Η καινούργια κυβέρνηση θα περιλαμβάνει σίγουρα ένα από τα δύο κόμματα και επομένως θα είναι πιο επικριτική απέναντι στην Ε.Ε. Δεν ξέρουμε μόνο πόσο πιο δύσκολα θα είναι τα πράγματα σε σχέση με το παρελθόν» σημειώνει ο Γιάννης Εμμανουηλίδης, διευθυντής ερευνών στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής, το think tank που έχει έδρα στις Βρυξέλλες.
Ο ίδιος εκτιμά ότι ακόμα και η συμπεριφορά των αγορών μπορεί να επιδεινωθεί εάν η κατάσταση στην Ιταλία αποσταθεροποιηθεί περαιτέρω. Έναν επιπλέον «πονοκέφαλο» προκαλεί στην Ευρώπη το κατά πόσον το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών θα επηρεάσει τις σχεδιαζόμενες αλλαγές στην αρχιτεκτονική της Ευρωζώνης.
Μπορεί στη Γερμανία ο σχηματισμός κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού -με καθυστέρηση πεντέμισι μηνών- να άνοιξε τελικά τον δρόμο για να προχωρήσουν Μακρόν και Μέρκελ στην υλοποίηση των κοινών τους σχεδίων για περαιτέρω εμβάθυνση, ωστόσο υπάρχουν φόβοι ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει εάν η αβεβαιότητα έχει απλά μετακομίσει σε ένα άλλο κράτος - μέλος.
Τέλος, ιδιαίτερη σημασία έχει και η στάση που θα κρατήσει η νέα κυβέρνηση της Ιταλίας στο μεταναστευτικό. Η Ιταλία είναι μαζί με την Ελλάδα από τις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από το προσφυγικό και, όπως έδειξαν οι κάλπες, οι πολίτες της δεν θεωρούν ότι το ζήτημα βρίσκεται υπό έλεγχο. Ο στόχος της Ε.Ε. είναι τον ερχόμενο Ιούνιο να επιτευχθεί συμφωνία για την αναθεώρηση του κανονισμού του Δουβλίνου, επομένως η πιθανότητα να ανέβουν περισσότερο οι τόνοι από την ιταλική πλευρά δεν εκτιμάται ότι θα βοηθήσει.
Σε κάθε περίπτωση η άνοδος των ευρωσκεπτιστικών κομμάτων στην Ιταλία, όσο ανησυχητική κι αν είναι για τις Βρυξέλλες, δεν πρέπει να επηρεάσει την ευρωπαϊκή ατζέντα.
