«Το δικό μας Πάσχα θα έρθει με καθυστέρηση. Όταν θα συγκεντρώσουμε από τα σούπερ μάρκετ τα σοκολατένια αυγά και τα παραδοσιακά γλυκά περιστέρια, που θα τα μοιράσουμε στους ανθρώπους που πλήττονται από την κρίση» τόνισε στην «Αυγή» ο Αντρέα Βιάνι, ο πρόεδρος της Ομάδας Αλληλέγγυων Αγορών GAP του Λόντι, της μικρής πόλης των σαράντα πέντε χιλιάδων κατοίκων καμιά εικοσαριά χιλιόμετρα έξω από το Μιλάνο.
Η κρίση οδήγησε στη φτωχοποίηση ενός μεγάλου τμήματος της πρώην πλούσιας πόλης της Λομβαρδίας. Σήμερα καθολικοί, κομμουνιστές και ανέντακτοι αριστεροί, μετανάστες, νέοι και συνταξιούχοι δίνουν τον προσωπικό τους πόλεμο εναντίον της λιτότητας με όπλο τους την αλληλεγγύη.
Στο Λόντι βρέθηκα δύο φορές το τελευταίο διάστημα για να μιλήσουμε για την αλληλεγγύη στην Ελλάδα, την «Αλληλεγγύη του Πειραιά», τις εμπειρίες των κινημάτων τροφίμων και την κοινωνική πολιτική της ελληνικής αριστερής κυβέρνησης.
Όταν όμως η πρώην αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής και υποψήφια δήμαρχος του ψηφοδελτίου «Λόντι - Δήμος Αλληλεγγύης» Σιλβάνα Τσεζάνι, ο συντονιστής διαχείρισης της αποθήκης Λέλε Τζιούντα και ο συντονιστής συγκέντρωσης τροφίμων Λορέντζο Μουσιμπέλι άρχισαν να μου περιγράφουν τις δραστηριότητές τους έγινε κατανοητό ότι δεν αποτελούμε «ούνα φάτσα, ούνα ράτσα», αλλά κομμάτι του λαού της Ευρώπης που δίνει την κοινή μάχη για να βγούμε από την κρίση με τις κοινωνίες μας όρθιες.
Στο εγχείρημα της μικρής πόλης στα περίχωρα του Μιλάνο συμμετέχουν δύο βασικοί θεσμοί, ο Δήμος του Λόντι και η επαρχία, πριν καταργηθεί, η καθολική Κάριτας, ο σύλλογος «Σχέδιο Μαζί», η κοινότητα «Πελαργός», ο σύλλογος που διαχειρίζεται τα δύο δημοτικά καταλύματα για τους άστεγους και το συσσίτιο του δήμου και ο κοινωνικός συνεταιρισμός «Νέα Οικογένεια», που έχει και δομές υποδοχής ανήλικων και ασυνόδευτων προσφυγόπουλων.
«Εδώ και τρία χρόνια συναντιόμαστε όλοι μαζί την πρώτη Τρίτη του μήνα για να συντονίσουμε τη δουλειά του μήνα. Συγκεντρώνουμε και αγοράζουμε φρέσκα τρόφιμα από τις μεγάλες αλυσίδες διανομής και από αγροτικές επιχειρήσεις της περιοχής. Κάθε μέρα πηγαίνουμε σε τέσσερα μεγάλα σούπερ μάρκετ για να συγκεντρώσουμε τρόφιμα που είναι κοντά στην ημερομηνία λήξης.
Συγκεντρώνουμε περίπου 500 κιλά τρόφιμα την ημέρα. Άλλα τρία σούπερ μάρκετ προσφέρουν προϊόντα φούρνου, κυρίως ψωμί. Μια άλλη εταιρεία προσφέρει τυρί. Χθες για παράδειγμα πήραμε 180 κιλά τυρί. Η περιφέρεια της Μπολόνια στέλνει από 7 έως 9 τόνους φρούτα την εβδομάδα από τα περισσεύματα των παραγωγών, που έχουν αυξηθεί εξαιτίας του εμπάργκο προς τη Ρωσία» τόνισε ο Αντρέα Βιάνι.
«Διαθέτουμε τέσσερα φορτηγάκια, εκ των οποίων τα δύο με κατάψυξη. Τρεις φορές την εβδομάδα έρχονται οικογένειες που τους μοιράζουμε φρέσκα τρόφιμα. Τις οικογένειες αυτές μας τις στέλνουν οι κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου και οι υπηρεσίες της Κάριτας. Τους δίνουμε μια κάρτα με την οποία μπορούν να παραλαμβάνουν τα φρέσκα τρόφιμα. Κάθε εβδομάδα εξυπηρετούμε από 350 έως 360 οικογένειες. Όσα τρόφιμα περισσεύουν διανέμονται στα τρία καταλύματα αστέγων που υπάρχουν. Το 2016 καταφέραμε να διανέμουμε 1.000 τόνους φρέσκα τρόφιμα» υπογράμμισε η Σιλβάνα Τσεζάνι.
«Επίσης αγοράζουμε δέκα είδη τροφίμων μακράς λήξης, όπως ζυμαρικά, ρύζι, λάδι, γάλα, που τα διανέμουμε μια φορά τοΝ μήνα στις Κάριτας της επαρχίας του Λόντι, που από την πλευρά τους τα διανέμουν στις οικογένειες. Το 2016 αγοράσαμε περίπου 200 τόνους και συγκεντρώσαμε από τα σούπερ μάρκετ άλλους 37 τόννους. Διανέμουμε τρόφιμα σε 1.860 οικογένειες. Τους δίνουμε 14 κιλά τρόφιμα μακράς διάρκειας την εβδομάδα. Από φέτος παίρνουμε και τα τρόφιμα που μας επιτρέπει να διανέμουμε και η Ευρωπαϊκή Ένωση» τόνισε ο Λ. Μουσιμπέλι.
«Μας χρειάζονται περίπου 10.000 ευρώ τοΝ μήνα για τις αγορές τροφίμων. Απευθυνθήκαμε στα ιδρύματα των τραπεζών της περιοχής, που ενεργοποιούνται σε κοινωνικά προγράμματα, τον Δήμο, την επαρχία, όσο υπήρχε, την Κάριτας, τις προσφορές και φυσικά την υποστήριξη του κόσμου. Δύο τράπεζες θα μας δίνουν από 25.000 ευρώ το χρόνο, 15.000 ευρώ θα μας δίνει ο σύλλογος των δήμων της περιοχής και ο Δήμος του Λόντι άλλες 5.000.
Στη δομή αλληλεγγύης εργάζονται πλέον κανονικά 6 άτομα, 35 μόνιμοι εθελοντές και άλλοι 100 εθελοντές που εναλλάσσονται. Προσφέρουν κοινωνική εργασία άτομα που έχουν καταδίκες, παιδιά που τα στέλνουν τα σχολεία για να προσφέρουν κοινωνική εργασία. Συστεγαζόμαστε με τις ομάδες αλληλέγγυων αγορών, τα Gap και τα Gas συγκεντρώνοντας όλες τις δραστηριότητες των κινημάτων και τραπεζών τροφίμων της περιοχής.
Επίσης έχουμε το «κοινωνικό αγρόκτημα», όπου άνεργοι, εξαρτημένα άτομα και άτομα με μικρές καταδίκες προσφέρουν κοινωνική εργασία στον αγρό μας. Αρχίσαμε να παράγουμε αυγά και σε λίγο θα παράγουμε μαρμελάδες. Προσπαθούμε να εντάξουμε τα άτομα στις δραστηριότητές μας» συμπλήρωσε η Τζεσάνι.
Η υποψήφια δήμαρχος, που βγήκε μέσα από αυτή την κινηματική εμπειρία, έχει πολύ ξεκάθαρες αντιλήψεις.
«Για εμάς όλοι οι σύλλογοι και οι οργανώσεις αλληλοβοήθειας αποτελούν το νέο μοντέλο του κοινωνικού κράτους που θα πρέπει να έχει ο δήμος μας. Τον καιρό της κρίσης πρέπει να προσαρμόσουμε τις κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου για να δώσουμε λύσεις στους πολίτες. Η αυτοοργάνωση των πολιτών πρέπει να υποστηρίζεται από τη δημοτική αρχή και να αποτελεί τμήμα της πολιτικής της. Ο δήμος πρέπει να στέκεται ισότιμα χωρίς να βάζει το καπέλο του. Δημιουργήσαμε μάλιστα την παράταξη Λόντι - Αλληλέγγυος Δήμος και θα ζητήσουμε την ψήφο των πολιτών».
«Τη μεγαλύτερη αλληλεγγύη την δείχνουν αυτοί που περνούν άσχημα, όχι αυτοί που τα έχουν όλα. Ξεκινήσαμε επαφές με τα συνδικάτα για να ευαισθητοποιήσουμε και τους εργαζομένους και τις οργανώσεις τους. Πρέπει να δώσουν και αυτοί τη μάχη τους. Ζητήσαμε από μαθητές σχολείων να φέρουν τρόφιμα και μαζέψαμε 2 τόνους. Πρέπει να καταλάβουν όλοι ότι η κοινωνία θα σταθεί στα πόδια της με την κοινή μας προσπάθεια. Πρέπει να καταπολεμήσουμε τον ρατσισμό και την ξενοφοβία και να αποτρέψουμε έναν πόλεμο ανάμεσα στους φτωχούς.
Ο Σύλλογος των Αλπινιστών του στρατού συγκεντρώνει τρόφιμα, αλλά δεν τα διανέμει σε... μουσουλμάνους, δηλαδή στους ξένους» είπε ο Λ. Τζιούντα.
Η επαρχία του Λόντι έχει περίπου 200.000 κατοίκους.
«Εγγυόμαστε τη διατροφή 6.000 ατόμων. Αυτά είναι τα αποτελέσματα της κρίσης, των πολιτικών της λιτότητας και της ανεργίας. Όταν ξεκινήσαμε, οι μισοί άνθρωποι που βοηθούσαμε ήταν μετανάστες και οι μισοί Ιταλοί, ενώ σήμερα η μεγάλη πλειονότητα είναι Ιταλοί. Έχει αυξηθεί ο αριθμός των ατόμων πάνω από 70 χρόνων που έρχονται με την τσάντα τους για τρόφιμα. Ο κοινωνικός ιστός κατακερματίζεται. Ηλικιωμένοι και συνταξιούχοι έφθασαν να πεινάνε. Μέχρι το 2008 - 2009 μόλις το 2% του πληθυσμού ζητούσε τη στήριξη των κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων, σήμερα φθάνουν στο 25%.
Η κρίση είναι τεράστια και οι δήμοι δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους. Η φτωχοποίηση έπληξε τη μεσαία τάξη. Πάρα πολλές οικογένειες δεν μπορούν να διασφαλίσουν τη σίτισή τους, κυρίως τις τελευταίες ημέρες του μήνα. Ξέρουμε ότι τα τρόφιμα που δίνουμε είναι λίγα και πως οι οικογένειες που τα παίρνουν δεν σιτίζονται κανονικά. Όταν ο κόσμος κάνει ουρά για μια και δύο ώρες για να πάρει τα τρόφιμα το κάνει γιατί έχει πραγματικά ανάγκη» τόνισε ο Τζιούντα.
«Το 35% των ατόμων έρχονται έξω από το Λόντι» συμπλήρωσε ο Βιάνι υπογραμμίζοντας ότι «έρχονται με τα λεωφορεία και τα τρένα για να πάρουν έξι κιλά ζυμαρικά, έξι κιλά ρύζι και άλλα τρόφιμα. Έρχονται μανάδες με τα μικρά παιδιά τους. Μόλις τελειώσει η σχολική χρονιά, οπότε σταματούν τα δρομολόγια που είναι για τους μαθητές εκτός Λόντι, σταματούν να έρχονται πολλά άτομα. Δεν έχουν καν το αυτοκίνητο. Δεν μπορούν να κάνουν ούτε μια διαδρομή λίγων χιλιομέτρων. Αν δεν επιστρέψαμε σε έναν σύγχρονο μεσαίωνα, πού ακριβώς βρισκόμαστε;».
