Ένα ακόμη μήνυμα προς τον νεόκοπο ένοικο του Λευκού Οίκου, που βλέπει υπό "αναθεωρητικό" πρίσμα το στρατηγικό οικοδόμημα του ευρωατλαντισμού έστειλε χθες το Βερολίνο με την ευκαιρία της 53ης Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου (MCS), του μεγαλύτερου διεθνούς φόρουμ στον τομέα της ασφάλειας, το οποίο πραγματοποιείται με την συμμετοχή ηγετών χωρών, οργανισμών, επικεφαλής Κοινοβουλίων, υψηλόβαθμων στρατιωτικών, επιστημόνων, εκπροσώπων επιχειρήσεων και ΜΜΕ. Μεταξύ των συμμετεχόντων στη φετινή σύνοδο είναι η Άνγκελα Μέρκελ και ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Μάικ Πενς, οι οποίοι αναμένεται να έχουν σήμερα κατ' ιδίαν συνάντηση.
Πάντως, άλλη μια φορά οι διαφορετικές απόψεις και οι "παραφωνίες" στην κορυφή του ευρωπαϊκού οικοδομήματος δεν μπόρεσαν να κρυφτούν. Η Άνγκελα Μέρκελ υποσχέθηκε ότι θα αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες της Γερμανίας στο 2% του ΑΕΠ της, όπως απαιτεί η Ουάσιγκτον, αλλά απ' την άλλη ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ προέβλεψε πως αυτό δεν μπορεί να γίνει, διότι διαφορετικά το Βερολίνο θα πρέπει να ξεχάσει τους πλεονασματικούς προϋπολογισμούς. Παραφωνίες μπορεί να διακρίνει κανείς και στο εσωτερικό της γερμανικής κυβέρνησης όσον αφορά το ζήτημα της ιδιαίτερης σχέσης Ευρώπης - ΗΠΑ. Ενώ η καγκελάριος εκθειάζει το ΝΑΤΟ και μιλά για την "αμοιβαία αξία του", την ίδια ώρα ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ζητάει να σταματήσει η "εξάρτηση" της Ε.Ε. από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Πάντως, το μήνυμα του Βερολίνου προς τον Ντόναλντ Τραμπ, όπως διατυπώθηκε από τη Γερμανίδα υπουργό Άμυνας Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν από το βήμα της MCS χθες, ήταν αρκούντως σαφές και "συμφιλιωτικό". "Ο κόσμος χρειάζεται μια παγκοσμίως αφοσιωμένη και υπεύθυνη Αμερική" είπε η υπουργός προσθέτοντας με νόημα: "Οι κρίσεις και οι συγκρούσεις έχουν ανοίξει τα μάτια μας. Όποιος θέλει ασφάλεια πρέπει να στηρίζεται στις δικές του δυνάμεις και ικανότητες, αλλά έχει ανάγκη και από αξιόπιστες συμμαχίες".
Η ίδια κάλεσε τους Αμερικανούς να μην κάνουν δηλώσεις που θα μπορούσαν να απειλήσουν τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, αλλά και να μην αντιμετωπίζουν ισότιμα τη Ρωσία και τους δυτικούς συμμάχους τους. "Οι Αμερικανοί φίλοι μας γνωρίζουν ότι το ύφος τους απέναντι στην Ευρώπη και το ΝΑΤΟ έχει άμεση επίπτωση στη συνοχή της Ευρώπης. Μια σταθερή Ε.Ε. είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ" υπογράμμισε η Ντερ Λάινεν.
Πάντως, το κλίμα στη φετινή σύνοδο είναι φανερά πιο υποτονικό και αντανακλά την περριρέουσα ανησυχία λόγω των διαφόρων αντίξοων εξελίξεων στο παγκόσμιο στερέωμα. "Δυστυχώς φέτος εγείρονται πολύ περισσότερα θέματα από ό,τι πριν από δύο χρόνια" δήλωσε σχετικά ο Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ, ο πρόεδρος της Διάσκεψης. Σύμφωνα με τον ιστοτοπο Politico, "με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο η Ευρώπη προετοιμάζεται να αντιμετωπίσει μία απρόβλεπτη κυβέρνηση, η οποία έχει δώσει δείγματα περιφρόνησης στις πολυεθνικές συμμαχίες. Παράλληλα η άνοδος των ακροδεξιών - λαϊκιστικών και ευρωσκεπτικιστικών κινημάτων καθώς και το Brexit έχουν βυθίσει το ευρωπαϊκό μπλοκ στη χειρότερη κρίση της ιστορίας του".
Γιούνκερ: Όχι στις πιέσεις των Αμερικανών
Στην κόντρα που έχει ανοίξει με την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ έχει υιοθετήσει μια πολύ πιο κριτική και ανεξάρτητη στάση. Κάλεσε την Ευρώπη να μην υποκύψει στις πιέσεις των ΗΠΑ να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες της επισημαίνοντας πως η αναπτυξιακή και ανθρωπιστική βοήθεια που προσφέρει η Ε.Ε. μπορούν επίσης να "μετρήσουν" ως συνεισφορά στην ενίσχυση της ασφάλειας.
"Είμαι πολύ αντίθετος στο να επιτρέψουμε τους εαυτούς μας να πιεστούμε" (για αύξηση των αμυντικών δαπανών) είπε ο Γιούνκερ σε ομιλία του στο περιθώριο της διάσκεψης του Μονάχου. Πρόσθεσε μάλιστα ότι η Γερμανία δεν θα επιτύχει πια πλεονάσματα στον προϋπολογισμό της εάν αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες της στο 2% του ΑΕΠ της, από 1,22% που είναι σήμερα.
"Δεν μου αρέσει το ότι οι Αμερικανοί φίλοι μας περιορίζουν αυτή την ιδέα της ασφάλειας στα στρατιωτικά" είπε ο Γιούνκερ. "Εάν κοιτάξει κανείς τι κάνει η Ευρώπη για την άμυνα, συν τη χρηματοδότηση ανάπτυξης, συν την ανθρωπιστική βοήθεια, η σύγκριση με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα φανεί αρκετά διαφορετική. Η σύγχρονη πολιτική δεν μπορεί να αφορά μόνο την αύξηση των αμυντικών δαπανών" τόνισε ο κορυφαίος Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Στο ίδιο μήκος κύματος ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κάλεσε την Ε.Ε. να επιδείξει ενότητα, να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο στα διεθνή ζητήματα, από την ασφάλεια έως την κλιματική αλλαγή, και να σταματήσει να εξαρτάται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
