Σκάνδαλο πρώτου μεγέθους έβαλε χθες "βόμβα" και "ανατίναξε" την εύθραυστη κυβέρνηση Ενωτικών (φιλοβρετανών) - Ρεπουμπλικανών (Ιρλανδών) στη Βόρεια Ιρλανδία προετοιμάζοντας το έδαφος για πρόωρες εκλογές και δημιουργώντας θεωρητικά την πιθανότητα εκτός από το Εδιμβούργο, να φράξει και το Μπέλφαστ τον δρόμο του Λονδίνου προς το Brexit.
Ωστόσο, για την ώρα υπάρχουν μόνο εικασίες και ακόμη ένας μεγάλος πονοκέφαλος για την Τερέζα Μέι δεδομένου ότι το Λονδίνο παραμένει "εγγυητής" της τήρησης της ειρηνευτικής Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής του 1998. Η ιστορική συμφωνία έβαλε τέλος στην 30χρονη αιματηρή εθνοτική σύγκρουση καθολικών - προτεσταντών στην ταραγμένη επαρχία (του Ηνωμένου Βασιλείου), η οποία διεκδικεί την ένωσή της με την υπόλοιπη Ιρλανδία και την εθνική ολοκλήρωση της χώρας.
Η χθεσινή αιφνίδια παραίτηση του πρώτου αντιπροέδρου της τοπικής κυβέρνησης Μάρτιν ΜακΓκίνες -του Σιν Φέιν-, αν και έμοιαζε, δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Εδώ και μήνες σοβούσε κρίση στην κυβέρνηση με αφορμή τους χειρισμούς της πρωθυπουργού (των Ενωτικών) Αρλέν Φόστερ σε σχέση με την εφαρμογή προγράμματος "ενεργειακής αναβάθμισης" για την προώθηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών, όπως το πέλετ, για τη θέρμανση των επιχειρήσεων.
Το επίμαχο πρόγραμμα ξεκίνησε πιλοτικά το 2012, όταν η Φόστερ ήταν υπουργός Επιχειρηματικότητας. Σταδιακά οι επιχειρήσεις άρχισαν να παίρνουν περισσότερα λεφτά από την κυβέρνηση για να χρησιμοποιούν πέλετ απ' όσο πραγματικά τους κόστιζε το ίδιο το καύσιμο, ενώ συχνά το έκαιγαν άσκοπα προκειμένου να μη χάσουν την επιδότηση. Έτσι, το σκάνδαλο έγινε γνωστό ως "μετρητά έναντι στάχτης"...
Το Σιν Φέιν, στο οποίο ανήκει ο ΜακΓκίνες και το οποίο συγκυβερνά με το Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμματος (DUP) των φιλοβρετανών, είχε καλέσει τη Φόστερ να εγκαταλείψει το "μετρητά έναντι στάχτης" -το οποίο αναμένεται να κοστίσει στους φορολογούμενους ως και 400 εκατομμύρια λίρες!- καθώς πληροφοριοδότες είχαν προειδοποιήσει ότι το σύστημα των επιδοτήσεων είναι "ανοιχτό" σε καταχρήσεις.
Με βάση τη Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής που προβλέπει διαμοίραση της εξουσίας μεταξύ Ενωτικών και Ρεπουμπλικανών, η Φόστερ χάνει αυτομάτως τον ρόλο της με την αποχώρηση του ΜακΓκίνες, οπότε, αν δεν υπάρξει πολιτική συμφωνία ανάμεσα στις δύο πλευρές, ανοίγει ο δρόμος των εκλογών.
"Η πρωθυπουργός αρνήθηκε να αλλάξει στάση και, κατά συνέπεια, με βαθιά μου λύπη υποβάλλω την παραίτησή μου. Το Σιν Φέιν δεν θα ανεχθεί την αλαζονεία της Αρλίν Φόστερ και του DUP. Χρειαζόμαστε εκλογές για να επιτραπεί στον λαό να πάρει τη δική του απόφαση» δήλωσε ο ΜακΓκίνες.
Στην προσπάθειά της να διασωθεί πολιτικά, η Φόστερ δήλωσε χθες πρόθυμη για συνομιλίες με το Σιν Φέιν και ανήγγειλε την έναρξη επίσης έρευνας ώς το τέλος της εβδομάδας για το σκάνδαλο "μετρητά έναντι στάχτης". Προειδοποίησε πάντως εμμέσως το Λονδίνο ότι αν τελικά γίνουν εκλογές στη Βόρεια Ιρλανδία, αυτές θα είναι "άγριες". "Δεν έχω καμιά αμφιβολία πως αν πάμε σε εκλογές, θα είναι άγριες, θα είναι μια πολύ δύσκολη αναμέτρηση" είπε η απερχόμενη πρωθυπουργός σε συνέντευξή της στο Μπέλφαστ.
