Ήταν σχεδόν... ερωτική εξομολόγηση αυτή που έκανε ο απερχόμενος Αμερικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα στην καγκελάριο Μέρκελ την Πέμπτη στο Βερολίνο, όταν σχεδόν την παρακαλούσε να είναι πάλι υποψήφια στις εκλογές του 2017 και να ηγηθεί του δυτικού κόσμου.
Όσο κι αν εμφανώς κολακεύτηκε η Μέρκελ από το εγκώμιο που της έπλεξε ο Ομπάμα, δεν μπήκε στον πειρασμό να ανακοινώσει στο πλάι του την υποψηφιότητά της. Η καγκελάριος κρατάει κλειστά τα χαρτιά της, ίσως μόνο για... θεσμικούς λόγους, καθώς είθισται να αναγγέλλεται η υποψηφιότητα από το βήμα του συνεδρίου του κόμματος -κι αυτό είναι προγραμματισμένο από τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) για τον Δεκέμβριο.
Ίσως, όμως, να ισχύει ακόμη η αμφιθυμία που άφησε να φανεί η Μέρκελ στο τέλος του καλοκαιριού, όταν σε δυο-τρεις συνεντεύξεις της έβγαζε ένα κλίμα του τύπου: παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο.
Βέβαια από το καλοκαίρι μέχρι τώρα έγινε μια... κοσμοϊστορική αλλαγή. Εξελέγη πρόεδρος των ΗΠΑ ο τουλάχιστον απρόβλεπτος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος προκαλεί τεράστια ανησυχία στη Γερμανία - και στην Ευρώπη. Αμέσως μετά την εκλογή του, η οποία κατέλαβε εξ απίνης το πολιτικό σύστημα στο Βερολίνο, εντάθηκαν οι πιέσεις προς τη Μέρκελ να είναι πάλι υποψήφια καγκελάριος, ακόμη και με ασυνήθιστο τρόπο.
Είναι περίπου ανήκουστο να βγαίνει σε αμερικανικό δίκτυο, εν προκειμένω στο CNN, ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της γερμανικής Βουλής και πρώην υπουργός της Μέρκελ Νόρμπερτ Ρέτγκεν και να αναγγέλλει αναρμοδίως ότι η καγκελάριος θα διεκδικήσει μια τέταρτη θητεία. Πάντως, Κυριακή κοντή γιορτή και το αργότερο τον Δεκέμβριο, αν όχι σήμερα στη μάζωξη της κοινοβουλευτικής της ομάδας, η Μέρκελ θα μας... βγάλει από την αγωνία.
Το δίλημμα των Σοσιαλδημοκρατών
Λιγότερο σύντομα αναμένεται να βγάλει από την αγωνία τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) ο πρόεδρός τους Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, ο οποίος δυσκολεύεται πολύ να αποφασίσει εάν θα είναι αυτός ο υποψήφιος καγκελάριος στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Εάν το θέλει, ο δρόμος του είναι ανοιχτός, καθώς κανείς στο κόμμα δεν πρόκειται να αμφισβητήσει το δικαίωμά του να μετρηθεί αυτός με τη Μέρκελ.
Ωστόσο η δημοτικότητά του στο εκλογικό σώμα είναι περιορισμένη και κάποιες εσωτερικές μετρήσεις που -λέγεται ότι- έγιναν από το SPD φέρουν να προηγείται στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων ένας άλλος υποψήφιος, ο νυν πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς. “Με τον Γκάμπριελ παλεύουμε να πιάσουμε πάνω από 20%, με τον Σουλτς μπορεί να αγγίξουμε το 30%” έλεγε στην “Α” στέλεχος του SPD που δεν τρέφει ιδιαίτερη αδυναμία στον νυν μόνιμο κάτοικο Βρυξελλών.
Και βεβαίως μόνο εάν το SPD καταφέρει να αυξήσει το ποσοστό του έχει ελπίδες να δοκιμάσει ένα άλλο κυβερνητικό σχήμα με την Αριστερά και τους Πράσινους, που θα το βγάλει από τη μαύρη τρύπα του μεγάλου συνασπισμού. Στην περίπτωση, λοιπόν, που ο Γκάμπριελ δεν θέσει υποψηφιότητα -όπως άλλωστε έκανε και στις εκλογές του 2013, εκχωρώντας το χρίσμα στον Πέερ Στάινμπρικ- ο Σουλτς θα έχει τον χρόνο να χτίσει περαιτέρω το προφίλ του. Και πιθανώς μια έξτρα ευκαιρία να αυξήσει τη δημοτικότητά του αναλαμβάνοντας από τον Φεβρουάριο το υπουργείο Εξωτερικών.
Η θέση τού -πιο δημοφιλούς στην καρδιά των Γερμανών- χαρτοφυλακίου χηρεύει, καθώς ο νυν κάτοχός του Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ θα εκλεγεί επόμενος πρόεδρος της Δημοκρατίας. Και παραδοσιακά η θέση του υπουργού Εξωτερικών ανήκει στον μικρότερο κυβερνητικό εταίρο, άρα το SPD μπορεί να ορίσει τον διάδοχο του Στάινμαϊερ.
Να σημειωθεί ότι η επιλογή του Στάινμαϊερ για το ύπατο αξίωμα ήταν μια ήττα για την καγκελάριο Μέρκελ, η οποία αναγκάστηκε να υποχωρήσει στη μονομερή ενέργεια του Γκάμπριελ να προτείνει το στέλεχος του SPD. Μια ήττα που μπορεί να την πληρώσουν ακριβά τόσο η ίδια όσο και το SPD στις κάλπες του Σεπτεμβρίου, καθώς, όπως παίχτηκε η όλη κόντρα και τελικά ο συμβιβασμός στο πρόσωπο του Στάινμαϊερ, εντάθηκε η εντύπωση στη Γερμανία ότι το πολιτικό σύστημα αποφεύγει τις ανοιχτές δημοκρατικές συγκρούσεις και προτιμά να βρίσκει λύσεις πίσω από κλειστές πόρτες. Πολλοί πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι αυτή η εντύπωση -όσο θετικός κι αν εκλαμβάνεται ο συμβιβασμός στο πρόσωπο του Στάινμαϊερ- ρίχνει νερό στον μύλο της Εναλλακτικής για τη Γερμανία.
