Live τώρα    
16°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
13.4°C17.6°C
3 BF 66%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
10.9°C15.9°C
1 BF 64%
ΠΑΤΡΑ
Σποραδικές νεφώσεις
15 °C
9.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C14.7°C
2 BF 77%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
13.0°C14.5°C
1 BF 75%
Ουκρανία / Ουκρανία: Ανάμεσα στο αδιέξοδο και τον εμφύλιο
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ουκρανία / Ουκρανία: Ανάμεσα στο αδιέξοδο και τον εμφύλιο

«Δεν ταιριάζουν οι νεκροί στην Ουκρανία» έλεγε το βράδυ της Τετάρτης η Άνια Γέλινεκ, επί χρόνια ανταποκρίτρια δυτικών μέσων ενημέρωσης στο Κίεβο. Πράγματι, από την εποχή ακόμη της "πορτοκαλί επανάστασης", πάντοτε οι διαδηλώσεις στην Ουκρανία ήταν μαχητικές αλλά ειρηνικές, ενώ και οι ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας μπορεί να είχαν εύκολο το ξύλο και τα χημικά, αλλά δίσταζαν να τραβήξουν τη σκανδάλη.

Το ίδιο συνέβαινε μέχρι προχθές και με το νέο κύμα διαμαρτυρίας, που ξεκίνησε τον Νοέμβριο. Επί δύο μήνες δεκάδες χιλιάδες άτομα ξημεροβραδιάζονταν στην πλατεία Μαϊντάν στο κέντρο του Κιέβου, στην αρχή ζητώντας από τον πρόεδρο Βίκτορ Γιανουκόβιτς να προσδέσει την Ουκρανία στο άρμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πολύ σύντομα απαιτώντας να πέσει η κυβέρνηση Γιανουκόβιτς. Οι διαδηλώσεις ήταν καθημερινές και μαζικές παρά το δριμύ ψύχος, ο Γιανουκόβιτς κατάφερε μάλιστα να στήσει και μερικές μαζικές αντιδιαδηλώσεις. Η αστυνομία έδειχνε τα δόντια της, αλλά, πέρα από μερικές σπρωξιές, ρουθούνι δεν άνοιγε...

Όλα αυτά μέχρι την περασμένη Τετάρτη, οπότε έπεσαν νεκροί τουλάχιστον πέντε άνθρωποι. Ποιος τους πυροβόλησε; Η αντιπολίτευση κατηγορεί τις ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας. Η κυβέρνηση κατηγορεί τους "χούλιγκανς", κυρίως της Δυναμό Κιέβου, που έχουν συνταχθεί με τους διαδηλωτές.

Πάντως, οι εικόνες από το χιονισμένο Κίεβο θυμίζουν αυτές τις μέρες Μέση Ανατολή. Από τη μια πλευρά είναι στημένοι αστυνομικοί οπλισμένοι σαν αστακοί, που μοιάζουν περισσότερο με φαντάρους σε στρατιωτική αποστολή. Από την άλλη ορθώνονται παντού τα οδοφράγματα των διαδηλωτών, με σπασμένα γυαλιά και λάστιχα που καίγονται κοκκινίζοντας τις παγωμένες νύχτες της ουκρανικής πρωτεύουσας.

Διχασμός και ολιγάρχες

Η ατμόσφαιρα μυρίζει μπαρούτι -περισσότερο μεταφορικά- και το ερώτημα που τίθεται εντός και εκτός της Ουκρανίας είναι μήπως η χώρα οδεύει σε εμφύλιο πόλεμο. Ούτως ή άλλως είναι μια χώρα βαθύτατα διχασμένη πολιτικά, πολιτισμικά, ακόμη και γλωσσικά -λες και μια αόρατη γραμμή χωρίζει την Ανατολή από τη Δύση. Το δυτικό της κομμάτι ήταν πάντοτε στραμμένο προς την Ευρώπη, το ανατολικό στραμμένο προς τη Ρωσία. Το δυτικό ήταν πάντοτε κυρίως αγροτικό, στο ανατολικό βρισκόταν η "έδρα" της βαριάς βιομηχανίας.

Η νυν κυβέρνηση έχει τα μεγάλα ερείσματά της στην Ανατολή, η νυν αντιπολίτευση στη Δύση. Το κοινό Ανατολής - Δύσης είναι ότι παντού κάνουν κουμάντο οι Ουκρανοί ολιγάρχες, σε αγαστή συνεργασία με την εκάστοτε κυβέρνηση. Και παραδόξως, εάν κάποιοι καταφέρουν να σταματήσουν την πορεία της χώρας σ' αυτή την κρίσιμη φάση προς τον εμφύλιο, θα είναι ακριβώς αυτοί οι ολιγάρχες, καθώς για την ώρα φρενάρουν τον αγαπημένο τους Γιανουκόβιτς και τον εμποδίζουν να διατάξει «πυρ».

Η... ειρηνική τους διάθεση έχει την εξήγησή της. Όπως οι περισσότεροι ολιγάρχες στις επιγόνους της Σοβιετικής Ένωσης, έχουν τα λεφτά τους, τα παλάτια τους και τα κότερά τους στη Δύση και δεν θέλουν αίφνης να δουν τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους να παγώνουν, εάν βεβαίως η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίσει να πάρει σαφή θέση σ' αυτή την ενδο-ουκρανική κόντρα.

Επιβίωση ελέω Πούτιν

Για την ώρα, πάντως, η Ε.Ε. παρακολουθεί αμήχανη τις εξελίξεις στην Ουκρανία και προσπαθεί να χωνέψει την ήττα της από τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος φρόντισε εγκαίρως να ξεκαθαρίσει στον Γιανουκόβιτς πού βρίσκεται το μέλλον του -παρέχοντάς του φθηνό φυσικό αέριο και τις απαραίτητες πιστώσεις για να χρηματοδοτήσει τα απαραίτητα του κρατικού προϋπολογισμού. Πρακτικά, αντιπροσφορά δεν υπήρξε, οπότε, ακόμη κι αν ο Γιανουκόβιτς δεν ήταν τόσο ρωσόφιλος, πάλι θα έμπαινε στον πειρασμό να χωθεί στην αγκαλιά της μητερούλας Ρωσίας. Άλλωστε ο Γιανουκόβιτς στηρίζει στη Μόσχα και την πολιτική του επιβίωση, πέρα από την επιβίωση της Ουκρανίας αυτόν τον χειμώνα...

Από την άλλη πλευρά, το μόνο που κρατά ακόμη ενωμένη την αντιπολίτευση στην Ουκρανία είναι η αντίστασή της στον Γιανουκόβιτς -και στην αυταρχική στροφή του με τον νόμο που επέβαλε για τον περιορισμό του δικαιώματος στις διαδηλώσεις. Το αρχικό κίνημα των "ευρωπαϊστών" που κατέλαβαν την πλατεία Μαϊντάν στο Κίεβο δεν ήθελε πολλές παρτίδες με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ούτε με τους περίπου... χριστιανοδημοκράτες του πρώην παγκόσμιου πρωταθλητή του μποξ Βιτάλι Κλίτσκο, ούτε με τους φιλελεύθερους της φυλακισμένης πρώην πρωθυπουργού Γιούλια Τιμοσένκο, πόσο μάλλον με τους εθνικιστές του κινήματος Σβόμποντα. Η αντίσταση στον Γιανουκόβιτς τούς ένωσε προς στιγμήν, αλλά δεν έχουν κοινούς στόχους. Πρακτικά βρίσκονται σε αδιέξοδο.

Οι ετοιμοπόλεμοι ακροδεξιοί

Παράλληλα, πρώτη φορά μετά την ανεξαρτητοποίηση της Ουκρανίας, παίρνει στον δρόμο το πάνω χέρι ο περιβόητος «δεξιός βραχίονας». Πολλές μικρές ακροδεξιές ομάδες, οι οποίες από τη μια πλευρά είναι έτοιμες για ένοπλη σύγκρουση με τις δυνάμεις ασφαλείας, από την άλλη συντονίζονται στα... ρώσικα. Οι ομάδες αυτές αφενός αρνούνται κάθε διαπραγμάτευση με την κυβέρνηση Γιανουκόβιτς -σε αντίθεση με τους ηγέτες της αντιπολίτευσης-, αφετέρου δεν θέλουν καμία σχέση με την Ε.Ε. Το σύνθημά τους είναι «εθνική επανάσταση» και είναι από χρόνια οργανωμένοι σε ομάδες πολεμικών τεχνών. Ταυτόχρονα συνεργάζονται αρμονικά με τους «Ultras» του ποδοσφαίρου. Οι χούλιγκανς της Δυναμό Κιέβου, της Μέταλιστ Χαρκόφ και της Ντνιεπρ, που πλακώνονται μεταξύ τους σε κάθε αγώνα, αίφνης έχουν γίνει μια γροθιά πρωτίστως ενάντια στην αστυνομία του Γιανουκόβιτς, αλλά και ενάντια στην αντιπολίτευση, την οποία κατηγορούν ότι χρηματοδοτείται από τους Αμερικανούς και τους Γερμανούς.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL