Μέτρα κατά της Τουρκίας λόγω των παράνομων γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ θα εξετάσει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε συνέχεια των εκκλήσεων που απηύθυναν η Κύπρος και η Ελλάδα.
Όπως ανέφερε χθες μετά το πέρας του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, που συνεδρίασε στο Λουξεμβούργο, ο επίτροπος για τη Διεύρυνση Γιοχάνες Χαν, οι υπουργοί της Ε.Ε. ζήτησαν από την Επιτροπή να επανέλθει με προτάσεις για “κατάλληλα μέτρα” εις βάρος της Τουρκίας, ενώ ταυτόχρονα αποφάσισαν να “παγώσουν”, πέρα από τις ενταξιακές συνομιλίες, και τις εργασίες για την Τελωνειακή Ένωση.
“Το Συμβούλιο σημειώνει ότι η Τουρκία εξακολουθεί να απομακρύνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματά του της 26ης Ιουνίου 2018, το Συμβούλιο σημειώνει ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας έχουν ουσιαστικά σταματήσει και ότι δεν μπορούν να ανοίξουν ή να ολοκληρωθούν περαιτέρω κεφάλαια και δεν προβλέπεται περαιτέρω εργασία για την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε. - Τουρκίας” αναφέρουν τα συμπεράσματα.
Επιπλέον "το Συμβούλιο εξακολουθεί να αναμένει από την Τουρκία να δεσμευτεί κατηγορηματικά για σχέσεις καλής γειτονίας, διεθνείς συμφωνίες και για την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών, προσφεύγοντας, ενδεχομένως, στο Διεθνές Δικαστήριο". Το Συμβούλιο "υπενθυμίζει και επιβεβαιώνει τα προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2018, που καταδικάζουν έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος". "Το Συμβούλιο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις τρέχουσες παράνομες δραστηριότητες γεωτρήσεων της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη απαντήσει στις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να σταματήσει τέτοιες δραστηριότητες" τονίζουν οι 28.
"H Τουρκία να αποφύγει τις απειλές"
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα η Τουρκία "πρέπει να αποφύγει απειλές και ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας, πρέπει να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία και να σέβεται την κυριαρχία όλων των κρατών - μελών της Ε.Ε. στα χωρικά τους ύδατα και τον εναέριο χώρο, καθώς και όλα τα κυριαρχικά τους δικαιώματα, μεταξύ άλλων και να εκμεταλλεύονται τους φυσικούς πόρους, σύμφωνα με το δίκαιο της Ε.Ε. και το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της UNCLOS".
Σημειώνεται ότι "η Ε.Ε. παραμένει πλήρως προσηλωμένη σε μια συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος". Εν προκειμένω το Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι "εξακολουθεί να είναι ζωτικής σημασίας η Τουρκία να δεσμεύεται και να συμβάλλει σε μια τέτοια διευθέτηση, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών πτυχών της, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η Ε.Ε. και το ευρωπαϊκό κεκτημένο".
Κυπριακή ικανοποίηση
Την ικανοποίησή της για το αποτέλεσμα του χθεσινού Συμβουλίου εξέφρασε η κυπριακή πλευρά, καθώς “για πρώτη φορά στην περίπτωση της Τουρκίας” οι υπουργοί καλούν την Επιτροπή να υποβάλει χωρίς καθυστέρηση συγκεκριμένες εισηγήσεις για λήψη κατάλληλων μέτρων. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, θα υποβληθούν προτάσεις για μέτρα πολιτικής και οικονομικής φύσης, συμπεριλαμβανομένων της προενταξιακής βοήθειας που η Τουρκία λαμβάνει, αλλά και της διεξαγωγής διαλόγων υψηλού επιπέδου. Η συζήτηση επί των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας θα συνεχιστεί στη σύνοδο κορυφής που πραγματοποιείται αύριο και μεθαύριο στις Βρυξέλλες, καθώς το θέμα περιλαμβάνεται στην ημερήσια διάταξη.
Αναβολή για Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία
Εξάλλου, σε ό,τι αφορά την πρόταση της Επιτροπής για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και τη Β. Μακεδονία, οι υπουργοί της Ε.Ε. αποφάσισαν χθες να παραπέμψουν τη λήψη αποφάσεων στη συνεδρίαση του Οκτωβρίου του 2019. “Λόγω του περιορισμένου διαθέσιμου χρόνου και της σημασίας του θέματος, το Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα αυτό με στόχο την επίτευξη σαφούς και ουσιαστικής απόφασης το συντομότερο δυνατόν και όχι αργότερα από τον Οκτώβριο του 2019” αναφέρουν σχετικά τα συμπεράσματα της συνεδρίασης.
Ειδικότερα ο επίτροπος Χαν εξήγησε ότι η καθυστέρηση οφείλεται σε “θεσμικά προβλήματα” που αντιμετωπίζουν κάποιες χώρες και συγκεκριμένα ανέφερε πως ο Γερμανός υπουργός επικαλέστηκε έλλειψη χρόνου που δεν επέτρεψε στη γερμανική Βουλή να συζητήσει το ζήτημα.
Επιφυλάξεις για την όποια διεύρυνση έχουν εκφράσει επίσης η Ολλανδία, η Γαλλία και η Δανία ζητώντας περισσότερες μεταρρυθμίσεις, αν και ο βασικός λόγος είναι οι εσωτερικές πολιτικές πιέσεις που υφίστανται οι κυβερνήσεις.
Ζωντανή η ευρωπαϊκή προοπτική
Σε κάθε περίπτωση ο επίτροπος Χαν δήλωσε “εξαιρετικά αισιόδοξος” ότι τον Οκτώβριο τα κράτη - μέλη θα είναι σε θέση να ανάψουν το πράσινο φως. Τόσο ο επίτροπος όσο και ο Ρουμάνος υπουργός για ευρωπαϊκά θέματα Τζορτζ Τσιάμπα, που ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου για το τρέχον εξάμηνο, τόνισαν τη σημασία της διατήρησης του “μομέντουμ” της Συμφωνίας των Πρεσπών και εξέφρασαν ικανοποίηση για το γεγονός ότι οι υπουργοί κρατάνε ζωντανή, έστω και με αυτήν την καθυστέρηση, την ευρωπαϊκή προοπτική για τις δύο χώρες.
Το ζήτημα πάντως αναμένεται να προκαλέσει απογοήτευση στα Σκόπια, όπου υπήρχε έντονη επιθυμία να μην ληφθεί απόφαση - πακέτο και για τις δύο χώρες, καθώς θεωρείται πως οι όποιες επιφυλάξεις αφορούν κυρίως την Αλβανία. Ο ίδιος ο επίτροπος Χαν, κατά τη χθεσινή συνέντευξη Τύπο, αν και σημείωσε ότι και οι δύο χώρες έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους, δέχθηκε ότι η εσωτερική κατάσταση στην Αλβανία έπαιξε ρόλο στη στάση κάποιων κρατών - μελών και δήλωσε πως θα πρέπει να αποτελέσει προειδοποίηση τόσο για την κυβέρνηση όσο και για την αντιπολίτευση.
Ευάγγελος Αποστολάκης για τα ΜΟΕ με την Τουρκία: Σημαντική η διατήρηση των διαύλων επικοινωνίας
Στο διπλωματικό επίπεδο Ελλάδα και Κύπρος προσπαθούν να διασφαλίσουν τη στήριξη της Ε.Ε. και των ΗΠΑ έναντι της τουρκικής προκλητικότητας στην ανατολική Μεσόγειο. Την ίδια ώρα η Αθήνα κρατά ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας με την Άγκυρα συνεχίζοντας τις προγραμματισμένες συζητήσεις τεχνικού επιπέδου για τον προσδιορισμό δραστηριοτήτων και ενεργειών υλοποίησης των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Για τον υπουργό Εθνικής Άμυνας το ζητούμενο είναι να μειωθεί η ένταση, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, ο Ευάγγελος Αποστολάκης, όμως, ξέρει ότι χρειάζεται συνεχής προσπάθεια. Ερωτηθείς χθες στο Στεφανοβίκειο για τα ΜΟΕ, ο Αποστολάκης απάντησε:
“Η βασική μας προσπάθεια αυτή τη στιγμή είναι να εφαρμοστούν τα ήδη συμφωνηθέντα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, αυτό το πακέτο Παπούλια - Γιλμάζ, το οποίο, εάν εφαρμοστεί σε ένα μεγάλο ποσοστό, χαμηλώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό την ένταση. Αλλά θεωρώ ότι η διατήρηση του διαύλου επικοινωνίας είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό στοιχείο για να μπορέσουμε να κρατάμε σε μια ασφαλή σχέση όλες αυτές τις παραβιάσεις που γίνονται στον χώρο μας”.
