Live τώρα    
17°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
13.4°C18.7°C
3 BF 63%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
12.0°C16.9°C
1 BF 66%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
14.3°C16.6°C
2 BF 61%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
13.8°C18.0°C
2 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
10 °C
9.9°C14.6°C
2 BF 76%
Εφαλτήριο για τη διεκδίκηση των επανορθώσεων για τα εγκλήματα των ναζί
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Εφαλτήριο για τη διεκδίκηση των επανορθώσεων για τα εγκλήματα των ναζί

Την Τετάρτη 17 Απριλίου θα συζητηθεί στην Ολομέλεια της Βουλής το πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής για τις Γερμανικές Οφειλές, συζήτηση που αναμένεται να αποτελέσει το εφαλτήριο για τη διεκδίκηση των επανορθώσεων που οφείλει στη χώρα μας η Γερμανία για τα εγκλήματα των ναζιστικών δυνάμεων κατοχής. Μετά τη συζήτηση θα παρθεί απόφαση για την οργάνωση της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών με βάση πρόταση που θα καταθέσει ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης.

Με βάση αυτήν την πρόταση, η κυβέρνηση θα εντέλλεται από τη Βουλή να προχωρήσει στη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών. Η πρόταση του Ν. Βούτση θα περιγράφει τα βήματα της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών, όχι όμως και τα ακριβή ποσά των οφειλών, αν και το πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής περιλαμβάνει δύο διαφορετικές εκτιμήσεις για το ύψος του διεκδικούμενου ποσού με βάση υπολογισμούς του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

Μιλώντας στους κοινοβουλευτικούς συντάκτες, ο Ν. Βούτσης τόνισε ότι η προσέγγιση της περιγραφής των βημάτων της διεκδίκησης είναι ορθότερη, παρατηρώντας ότι «θα ήταν λάθος να πούμε ότι τα ποσά και τους δρόμους διεκδίκησης τα γράφουμε σε ένα χαρτί που θα δεσμεύει τον τρόπο που θα γίνει η διεκδίκηση».

Ο Ν. Βούτσης δεν απέφυγε να σχολιάσει και τους ισχυρισμούς ότι το ζήτημα της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών ανακινείται για προεκλογικούς λόγους θυμίζοντας ότι όσοι τα λένε αυτά επί εβδομήντα χρόνια δεν έκαναν τίποτα για τη διεκδίκηση των οφειλών, αν και «επί δεκαετίες πήγαιναν σε αυτούς τους ανθρώπους και τους ζητούσαν ψήφους».

Η Ν.Δ. είχε καταψηφίσει το πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής για τις Γερμανικές Οφειλές

Μετά από δύο ανασυστάσεις λόγω των πρόωρων εκλογών του 2015, η Διακομματική Επιτροπή για τη διεκδίκηση των Γερμανικών Οφειλών ολοκλήρωσε το δύσκολο έργο της τον Ιούλιο του 2016, με τη Ν.Δ. να καταψηφίζει εν μέσω κριτικής από τα άλλα κόμματα. Η Ν.Δ., μέσω του εισηγητή της Δημήτρη Κυριαζίδη, είχε επικαλεστεί, μάλλον προσχηματικά, ότι διαφωνούσε με την υιοθέτηση των αιτημάτων των ιδιωτών και των παραδικαστικών διεκδικήσεων. ΚΚΕ και Χρυσή Αυγή είχαν ψηφίσει "παρών".

Προκρίνεται ο διπλωματικός δρόμος διεκδίκησης παράλληλα με καμπάνια ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης

Το πόρισμα της διακομματικής επιτροπής της Βουλής, στην οποία προέδρευσε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, αποτελεί ταυτόχρονα ένα σημαντικό ιστορικό ντοκουμέντο για τις οφειλές της Γερμανίας για τα εγκλήματα των ναζί κατά του ελληνικού λαού, αλλά και ένα αναλυτικό και χρήσιμο νομικό κείμενο. Το πόρισμα προτείνει κατ’ αρχάς τον διπλωματικό δρόμο για τη διεκδίκηση των Γερμανικών οφειλών μέσω διαπραγματεύσεων με τη γερμανική κυβέρνηση. Παράλληλα όμως, περιλαμβάνει εκτενέστατες νομικές αναφορές που μπορούν να αξιοποιηθούν εφόσον επιλεχθεί ο δικαστικός δρόμος διεκδίκησης.

Σύμφωνα με τις προτάσεις της Διακομματικής Επιτροπής για μια εθνική στρατηγική για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών, οι διακρατικές διαπραγματεύσεις με τη Γερμανία θα πρέπει να συνοδευτούν από μια «εντατική καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της διεθνούς αλλά και της ελληνικής κοινής γνώμης», καθώς και «προώθηση συνεργειών με τις ομάδες Γερμανών νομικών, ιστορικών, συνταγματολόγων και γερμανικών οργανώσεων ευαίσθητων στα θέματα απόδοσης δικαιοσύνης».

Οι απαράγραπτες ελληνικές διεκδικήσεις και οι νομικές δυνατότητες

Σημαντικό τμήμα του πορίσματος της Διακομματικής Επιτροπής αφιερώνεται στη στοιχειοθέτηση του απαράγραπτου των ελληνικών διεκδικήσεων, βασικό επιχείρημα της γερμανικής πλευράς. Αναλυτική αναφορά γίνεται και σε δικαστικά προηγούμενα σε σχέση με την καταβολή πολεμικών αποζημιώσεων και κυρίως στο ζήτημα της ετεροδικίας, του προνομίου των κυρίαρχων κρατών να μην υπάγονται στη δικαιοδοσία των δικαστικών αρχών τρίτου κράτους. Η ετεροδικία αναμένεται να αποτελέσει βασικό όπλο στη «φαρέτρα» της Γερμανίας αν η υπόθεση των διεκδικήσεων πάρει τον δικαστικό δρόμο.

Από τις αρχές του 2014, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους έχει συντάξει απόρρητο πόρισμα για τις υφιστάμενες δυνατότητες δικαστικής διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών. Ενδεχόμενη προσφυγή της Ελλάδας στο Διαιτητικό Δικαστήριο της Συμφωνίας του Λονδίνου του 1953 προϋποθέτει προηγούμενη αποτυχία των δύο πλευρών να λύσουν το ζήτημα με διαπραγματεύσεις. Αντίθετα, μια προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για παραβίαση του δημόσιου διεθνούς δικαίου από τη Γερμανία θα έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορεί να γίνει επίκληση της Συμφωνίας του Λονδίνου.

Το πόρισμα κάνει επίσης μια εκτενή ιστορική αναδρομή για την πορεία της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών, οι οποίες «παραπέμφθηκαν στις καλένδες» το 1953 με το Σύμφωνο του Λονδίνου, που προϋπόθετε την ενοποίηση της Γερμανίας για την καταβολή τους. Δεν παραλείπεται κριτική και στη στάση των προηγούμενων κυβερνήσεων μετά την ενοποίηση της Γερμανίας και των περιορισμένων πρωτοβουλιών τους για να επιλυθεί η ιστορική αυτή εκκρεμότητα.

Οι υπολογισμοί του ΓΛΚ για το ύψος των γερμανικών οφειλών προς την Ελλάδα

Το ΓΛΚ έχει καταθέσει δύο διαφορετικές προσεγγίσεις για το ακριβές ύψος των γερμανικών οφειλών. Η πρώτη βασίζεται στη Συνδιάσκεψη των Παρισίων και προσδιορίζει τις απαιτήσεις της Ελλάδας σε 6.741.070.692 δολάρια ΗΠΑ του 1938, δηλαδή 309.498.827.179,51 ευρώ. Η δεύτερη προσέγγιση του ΓΛΚ βασίζεται στο αρχειακό υλικό και προσδιορίζει τις απαιτήσεις της Ελλάδας στα 171.442.057.838 ευρώ με την προσθήκη του κατοχικού δανείου (10.344.859.092 ευρώ), της απαίτησης για αποθετικές ζημίες (33.873.928.462 ευρώ) και της απαίτησης από μείωση παραγόμενου προϊόντος (53.886.160.462 ευρώ), ανεβάζοντας το συνολικό ύψος των απαιτήσεων στα 269.547.005.854 ευρώ.

Εκτός και των δύο αυτών προσεγγίσεων βρίσκονται οι απαιτήσεις από απώλεια ανθρωπίνων ζωών ή αναπηριών, όπου και πάλι το ΓΛΚ κατέθεσε δύο εναλλακτικές προτάσεις. Η πρώτη προσέγγιση υπολογίζει τις αξιώσεις σε 22.120.000.000 ευρώ χωρίς τους τόκους, ενώ η δεύτερη τις προσεγγίζει σε 107.268.000.000 ευρώ, καθώς περιλαμβάνει στις αξιώσεις και τους θανάτους από λιμό και ασθένειες, βασικές υπεύθυνες για τους οποίους ήταν οι ναζιστικές κατοχικές δυνάμεις.

Μεγάλο κενό στις εκτιμήσεις για τις απαιτήσεις της Ελλάδας εντοπίζεται σχετικά με το ζήτημα της λεηλασίας των αρχαιολογικών θησαυρών, όπου συχνά υπάρχει έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων κλοπής. Με βάση την αρχαιολογική τεκμηρίωση, όμως, υπάρχουν τουλάχιστον 1.208 αγνοούμενα αντικείμενα. Σημαντικό είναι να υπενθυμιστεί ότι μεταξύ των πολεμικών επανορθώσεων περιλαμβάνονται απαιτήσεις της Ελλάδας από τη Γερμανία και από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς από το επανορθωτικό ποσό των 485.975.000 χρυσών μάρκων έχουν εισπραχθεί μόνο 7.275.380 χρυσά μάρκα. Το ΓΛΚ υπολόγισε το υπολειπόμενο ποσό σε 9.189.270.837 ευρώ.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL