Με εμφανή τα σημάδια του διχασμού προσήλθαν στη χθεσινή σύνοδο κορυφής οι 28 Ευρωπαίοι ηγέτες, ενώ η μεταναστευτική πολιτική της Ε.Ε. μοιάζει για ακόμα μία φορά με ωρολογιακή βόμβα που απειλεί τα θεμέλια της Ένωσης.
Στις ενδοκυβερνητικές πιέσεις που δέχεται η Ά. Μέρκελ να επιστραφούν οι αιτούντες άσυλο στις χώρες πρώτης υποδοχής και στην άρνηση των χωρών του Βίσεγκραντ να αναλάβουν μέρος της ευθύνης των προσφύγων προστίθεται πλέον και η σκλήρυνση της ιταλικής στάσης. Η νέα ιταλική κυβέρνηση μπλόκαρε τελικά χθες το σύνολο των συμπερασμάτων της πρώτης ημέρας ζητώντας να γίνουν δεκτά τα αιτήματά της, στα οποία περιλαμβάνεται η απόλυτη κατάργηση της ευθύνης των χωρών πρώτης υποδοχής.
Συνομιλίες Κόντε - Μέρκελ
«Περιμένουμε πράξεις. (Ένα βέτο) είναι μια πιθανότητα που δεν θέλω να φανταστώ, αλλά, εάν πρέπει να φθάσουμε εκεί, από την πλευρά μου, δεν θα έχουμε κοινό κείμενο συμπερασμάτων» είχε προειδοποιήσει προσερχόμενος στη σύνοδο ο νέος πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζουζέπε Κόντε.
Στο περιθώριο της συνόδου, ο Τζ. Κόντε είχε χθες κατ’ ιδίαν συνάντηση με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, η οποία από την πλευρά της αναζητά διμερείς συμφωνίες για την καταπολέμηση των «δευτερογενών μετακινήσεων».
Ουσιαστικά, οι Ιταλοί ζητούν το εντελώς αντίθετο, δηλαδή να κατανέμονται εξαρχής στις χώρες της Ε.Ε. όλοι όσοι διασώζονται στη θάλασσα. Το αίτημα αυτό έρχεται σε μια στιγμή που η αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου έχει αναβληθεί επ’ αόριστον και η ευρωπαϊκή ηγεσία καταβάλλει αγωνιώδεις προσπάθειες να επιστρέψει η συζήτηση στην περαιτέρω θωράκιση της Ε.Ε. και την ακόμα αποτελεσματικότερη μείωση των αφίξεων των παράτυπων μεταναστών.
Κέντρα αποβίβασης εκτός Ε.Ε.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι ευρωπαϊκές προτάσεις, που συζητήθηκαν στη χθεσινή συνεδρίαση, περιλαμβάνουν τη δημιουργία «κέντρων αποβίβασης» εκτός Ε.Ε., ένα «κόνσεπτ» που, αν και είναι ακόμα ασαφές, έχει λάβει από πολλούς δριμεία κριτική.
Τουσκ: Υπάρχουν πιο σκληροί
«Κάποιοι νομίζουν πως είμαι πολύ σκληρός στις προτάσεις μου για τη μετανάστευση. Αλλά πιστέψτε με, εάν δεν συμφωνήσουμε σε αυτά, τότε θα δείτε κάποιες πολύ σκληρές προτάσεις από ορισμένους πραγματικά σκληρούς τύπους» προειδοποίησε με δραματικό τρόπο χθες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Η πρόταση αυτή υποστηρίζεται από πολλές χώρες τόσο της ανατολικής Ευρώπης, όσο και άλλες, όπως η Αυστρία.
Κουρτς: Εκτός Ευρώπης
«H ευρωπαϊκή λύση μπορεί μόνο να σημαίνει μια ενισχυμένη προστασία των εξωτερικών συνόρων, μια ενίσχυση της Frontex, πλατφόρμες υποδοχής, κέντρα, ασφαλείς ζώνες προστασίας, ή όπως κανείς θέλει να τα κατονομάσει, εκτός όμως της Ευρώπης» δήλωσε χαρακτηριστικά χθες ο Αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς.
Το προσχέδιο
Ειδικότερα, στο προσχέδιο των συμπερασμάτων που είχε προετοιμάσει ο Τουσκ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητάει να συσταθούν σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες του ΟΗΕ και τον Διεθνή Οργανισμό Προσφύγων «πλατφόρμες αποβίβασης» προσφύγων σε τρίτες χώρες (οι οποίες δεν αναφέρονται ονομαστικά, αλλά για πολλούς εννοούνται η Λιβύη και η Τυνησία). Στόχος, όπως σημειώνεται, είναι να «σπάσει το επιχειρηματικό μοντέλο των διακινητών», ενώ σε αυτά τα κέντρα θα λαμβάνουν χώρα οι διαδικασίες διαχωρισμού των προσφύγων από τους οικονομικούς μετανάστες «με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο».
Αντιπροτάσεις Γαλλίας - Ισπανίας
Γαλλία και Ισπανία, ωστόσο, είχαν εκφράσει στο παρελθόν αμφιβολίες για τη δυνατότητα υλοποίησης αυτού του μέτρου, αντιπροτείνοντας τη δημιουργία επιπλέον hotspots και σε άλλες χώρες της Ε.Ε.
Μακρόν με Βίσεγκραντ
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος τάσσεται υπέρ μιας γενικότερης «ευρωπαϊκής λύσης» είχε χθες συνάντηση και με τους ηγέτες των χωρών του Βίσεγκραντ (Πολωνία, Σλοβακία, Τσεχία και Ουγγαρία), οι οποίοι εμφανίζονται σχετικά ενδυναμωμένοι από το αδιέξοδο στο οποίο έχει φτάσει η συζήτηση για την ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Ματέους Μοραβιέτσκι, ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, δήλωνε χθες «ευτυχής που ο ευρωπαϊκός διάλογος για τη μετανάστευση έχει πάρει την κατεύθυνση που πάντοτε θέλαμε». «Η Πολωνία απορρίπτει την ιδέα των υποχρεωτικών ποσοστώσεων. Η Πολωνία θα ασκήσει πιέσεις για αυστηρότερους ελέγχους των εξωτερικών συνόρων, για να δοθεί βοήθεια στις τρίτες χώρες να κρατήσουν τους μετανάστες» δήλωσε ο ίδιος, ενώ ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βικτόρ Όρμπαν ήταν εξίσου σαφής: «Πρώτα, κανένας μετανάστης εντός και μετά επιστροφή όσων είναι ήδη μέσα».
Η ΑΘΗΝΑ ΔΙΕΚΔΙΚΕΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΟΥΒΛΙΝΟΥ
Ελλάδα: Συλλογική λύση που να συνάδει με το διεθνές δίκαιο
Από την πλευρά της, η Ελλάδα προσήλθε με τις πάγιες θέσεις της, υπερασπιζόμενη μια «συλλογική ευρωπαϊκή λύση που να συνάδει με το διεθνές δίκαιο». Επιπλέον, η Αθήνα διεκδικεί την ολοκλήρωση της αναθεώρησης του Δουβλίνου σε «δίκαιη κατεύθυνση», καθώς και επιπλέον στήριξη στις χώρες πρώτης υποδοχής, με λήψη μέτρων σε περίπτωση κρίσης.
Τέλος, η ελληνική πλευρά στηρίζει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα υποστήριξης χωρών προέλευσης και διέλευσης, ευρωπαϊκό μηχανισμό επιστροφών και την ενίσχυση των διόδων νόμιμης εισόδου προσφυγών στην Ευρώπη από την Αφρική και την Τουρκία.
Αύξηση κονδυλίων
Εξάλλου, στη χθεσινή μαραθώνια συζήτηση για το προσφυγικό, μεταξύ των μέτρων που συζητήθηκαν με σχετική ομοφωνία είναι η ενίσχυση των μέτρων φύλαξης των εξωτερικών συνόρων, μέσω και της αύξησης του αριθμού των συνοριοφυλάκων, αλλά και των υλικών μέσων. Επίσης, συμφωνήθηκε η σημαντική αύξηση των κονδυλίων για τη μετανάστευση στη βάση της πρότασης της Επιτροπής (34 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027, από 13 δισ. ευρώ την περίοδο 2014-2020).
