Ο Αλέξης Τσίπρας έγινε ο πρώτος Έλληνας πρωθυπουργός που επισκέφθηκε την ΠΓΔΜ. Η χθεσινή ημέρα ήταν ιστορική. Για την Ελλάδα, τη βόρεια γείτονα χώρα και την Ευρώπη. Τα θεμέλια για μια νέα εποχή περιφερειακής σταθερότητας, ευημερίας και ασφάλειας στην περιοχή της Βαλκανικής μπήκαν με την υπογραφή της συμφωνίας για το ονοματολογικό, σημείωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Αυτή η νέα σελίδα γύρισε με τον πιο συμβολικό τρόπο με τα μηνύματα που έστειλαν ο Αλέξης Τσίπρας και ο Ζόραν Ζάεφ, οι δύο ΥΠΕΞ, ο Μάθιου Νίμιτς και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που έδωσαν το «παρών» στο γράψιμο της Ιστορίας, με την τελετή υπογραφής της συμφωνίας στο παραλίμνιο χωριό Ψαράδες, στη Μεγάλη Πρέσπα, και στη συνέχεια με το γεύμα στο Οτέσοβο, στην άλλη όχθη, στην πλευρά της ΠΓΔΜ, μέσα σε ένα κλίμα σχεδόν πανηγυρικό. «Εδώ στις Πρέσπες, με φόντο το τριεθνές, στο δικό μας ραντεβού με την Ιστορία», όπως είπε ο Αλ. Τσίπρας στον χαιρετισμό του. Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ -που έφτασε με σκάφος στους Ψαράδες, μαζί με τον Ν. Ντιμιτρόφ- τόνισε ότι η συμφωνία δημιουργεί μια «νέα πραγματικότητα» στέλνοντας με την ομιλία του μηνύματα προς το εσωτερικό των Σκοπίων ενόψει της έναρξης της υλοποίησης των βημάτων που προβλέπει η συμφωνία.
Ιδιαίτερης αξίας το γεγονός ότι ξεκίνησε τον χαιρετισμό του με αποφθέγματα του «Έλληνα φιλοσόφου Αριστοτέλη». Στιγμιότυπο που επιβεβαιώνει την πλήρη αλλαγή στις σχέσεις των δυο χωρών, όταν ο Ζ. Ζάεφ προσέφερε τη γραβάτα που φορούσε ως δώρο στον Αλ. Τσίπρα.
Ο 78χρονος από χθες Μ. Νίμιτς εξήρε τους δύο ηγέτες για το επίτευγμά τους. «Είναι μια πάρα πολύ καλή ημέρα και για τις δύο χώρες, την Ε.Ε. και τα Βαλκάνια" δήλωσε η αντιπρόεδρος της Κομισιόν και ύπατη εκπρόσωπος της Ε.Ε. Φ. Μογκερίνι από το Οτέσοβο. Εκεί μετέβησαν με λιμενικό σκάφος, όπως οι δύο πρωθυπουργοί, και οι δύο ΥΠΕΞ, ο ειδικός απεσταλμένος του γ.γ. του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, η Φ. Μογκερίνι, ο επίτροπος της ΕΕ αρμόδιος για τη Διεύρυνση Γ. Χαν και η εκπρόσωπος του Αντ. Γκουτέρες Ροζμαρί Ντι Κάρλο, αναπληρώτρια γ.γ. του ΟΗΕ για Πολιτικές Υποθέσεις.
Αλ. Τσίπρας: «Διαψεύδονται οι πατριδοκάπηλοι στις δυο πλευρές»
«Αν η ψυχή κάθε λαού είναι η ιστορία του, τότε στη συμφωνία μας καθρεφτίζονται οι ψυχές και των δύο λαών» τόνισε ο Αλ. Τσίπρας, για να σημειώσει ότι «αυτό την κάνει μια πατριωτική συμφωνία και για τους δύο λαούς». Είναι μια συμφωνία, είπε, «που σε κάθε άρθρο της διαψεύδει πατριδοκάπηλες και μισαλλόδοξες δυνάμεις και στις δύο χώρες, που επιχειρούν να εκμεταλλευτούν τις εύλογες και απολύτως σεβαστές ευαισθησίες των πολιτών μας». Μια «αμοιβαία επωφελής συμφωνία», «που σέβεται πλήρως τις θεμελιώδεις αρχές και αξίες των δύο πλευρών, που μας επιτρέπει σήμερα να απευθυνθούμε στους πολίτες των χωρών μας, να τους κοιτάξουμε στα μάτια και να τους καλέσουμε να τη διαβάσουν χωρίς προκαταλήψεις». Είπε ότι οι ευαισθησίες των πολιτών υπήρξαν και οδηγός στις διαπραγματεύσεις και την υπογραφή αυτής της συμφωνίας και ότι θα παραμείνουν «στην κοινή μας προσπάθεια να καταστεί αυτή η συμφωνία βιώσιμη».
Τόνισε ότι είναι κοινό ιστορικό χρέος να μην μείνει μετέωρο αυτό το βήμα, για να υπογραμμίσει ότι οι δύο λαοί «θα αποτελέσουν παράδειγμα συναδέλφωσης σε μια ιστορική περίοδο γενικευμένης αποσταθεροποίησης και γεωπολιτικών συγκρούσεων». Επισήμανε ότι είναι αλληλένδετη η μοίρα των λαών και των χωρών των Βαλκανίων, όπως και της Ευρώπης. Ο μοναδικός δρόμος, είπε, για την επιτυχή αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων είναι μια στρατηγική εξωστρέφειας και ευρωπαϊκής πορείας των Βαλκανίων, που θα ακυρώσει αποφασιστικά τις δυνάμεις γεωπολιτικής αστάθειας και θα κλείσει μια για πάντα το οδυνηρό κεφάλαιο της αλλαγής των συνόρων».
Ξορκίζοντας το «δηλητήριο του εθνικιστικού μίσους και της πατριδοκαπηλίας», ο Αλ. Τσίπρας τόνισε ότι «κοιτάζουμε κατάματα την ιστορία των λαών μας, βρισκόμαστε εδώ για να πράξουμε και οι δύο το πατριωτικό μας καθήκον», για να υπογραμμίσει τους δρόμους που ανοίγει η συμφωνία για την ειρήνη, τη συναδέλφωση, τη συνεργασία, τη συνανάπτυξη, «όχι μόνο για τις χώρες μας, αλλά για όλα τα Βαλκάνια και για την Ευρώπη».
Ζάεφ: «Ιστορική ευκαιρία»
Η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών μπορεί να μετακινήσει βουνά» ξεκίνησε ο Ζ. Ζάεφ, υπογραμμίζοντας ότι «σήμερα θέτουμε ένα τέλος σε ένα πρόβλημα, τέλος σε μακροχρόνιες διαφορές που ύψωναν τείχος και επιδείνωναν τις σχέσεις των δύο χωρών».
Είπε ότι η συμφωνία “αποτελεί ενθάρρυνση και έμπνευση για μεγαλύτερη εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο χωρών και πρωτοβουλίες οι οποίες θα βελτιώσουν τη ζωή των πολιτών μας», καλώντας για από κοινού οικοδόμηση των θεμελίων αμοιβαίας φιλίας και κοινών προσπαθειών για την κυριαρχία της ειρήνης και της δημοκρατίας. Τόνισε την ανάγκη να ανοίξουν τα σύνορα συνεργασίας με τα γειτονικά κράτη για να μην υπάρχουν ανταγωνισμοί και εντάσεις”. Σημείωσε δε την «ιστορική ευκαιρία να ενισχύσουμε τις σχέσεις μας στον οικονομικό τομέα, στο εμπόριο και τις επενδύσεις”, καθώς, όπως είπε, “από την αυτοαπομόνωση καμία χώρα δεν είχε όφελος”.
Απευθυνόμενος σε όσους έχουν αντιρρήσεις για τη συμφωνία, τόνισε ότι “οι πολίτες των δύο χωρών επιθυμούν την ειρήνη, τη δημοκρατία, την κυριαρχία του δικαίου και της ελευθερίας” και ότι έχουν το δικαίωμα να εκφράζουν τις αντιρρήσεις τους, αλλά με έναν ευρωπαϊκό τρόπο. Τάχθηκε κατά του εθνικισμού, του λαϊκισμού και της ξενοφοβίας και είπε ότι «οι λαοί της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ πρέπει να ξεφύγουν από το παρελθόν και να κοιτάξουν το μέλλον”.
Μ. Νίμιτς: «Επιδείξατε πολιτικό θάρρος και στρατηγικό όραμα»
Σε σύντομη ομιλία του ο Μ. Νίμιτς συνεχάρη προσωπικά τους Τσίπρα - Ζάεφ, τους «μεγάλους αυτούς ηγέτες της περιοχής”, καθώς “επέδειξαν πολιτικό θάρρος και στρατηγικό όραμα». Για τη συμφωνία είπε ότι “ικανοποιεί τα στρατηγικά συμφέροντα των δύο χωρών”, τη χαρακτήρισε έντιμη και δίκαιη, προσθέτοντας ότι μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα για την περιοχή, την Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο”. Επισήμανε ότι με την υπογραφή της συμφωνίας έχει ολοκληρωθεί τυπικά το καθήκον του, για να στείλει, τελικά, το μήνυμα: «Υπάρχουν, όμως, τέσσερις άνθρωποι και οι κυβερνήσεις τους οι οποίοι θα μεριμνήσουν για την επιτυχή εφαρμογή της και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης”.
Ο Ν. Κοτζιάς θέτει τις προτεραιότητες
Στο Οτέσοβο ο Ν. Κοτζιάς μίλησε με τον Ν. Ντιμιτρόφ για τις προτεραιότητες το επόμενο διάστημα: εφαρμογή της συμφωνίας για το ονοματολογικό της ΠΓΔΜ και προοπτικές συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες. «Τώρα που ξεπεράστηκε το πρόβλημα του ονόματος και του αλυτρωτισμού η Ελλάδα και η ΠΓΔΜ θα είναι ίσως οι πιο κοντινές χώρες της περιοχής”. Ο Έλληνας ΥΠΕΞ ψάχνει ημερομηνία για να επισκεφθεί τα Σκόπια. Αναφέρθηκε, επίσης, στα ευρωπαϊκά προγράμματα για τη Μεγάλη Πρέσπα, λέγοντας ότι από αυτά θα ωφεληθούν οι κάτοικοι στις όχθες της λίμνης που ανήκει σε τρεις χώρες, την Ελλάδα, την ΠΓΔΜ και την Αλβανία.
"Ως Ε.Ε. θα είμαστε αλληλέγγυοι σε κάθε βήμα της εφαρμογής, έτσι ώστε να στεφθεί με επιτυχία αυτή η διαδικασία μέσω όλων των διαύλων και εργαλείων που έχουμε στη διάθεσή μας, διότι πράγματι είναι σημαντικό όχι μόνο για τις δύο πλευρές, αλλά και για την Ευρώπη και για όλο τον κόσμο» δήλωσε η Φ. Μογκερίνι.
