Κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των δικαστών είναι η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία κρίθηκε εν μέρει παράνομη και αντισυνταγματική η Υπουργική Απόφαση για την υποχρέωση ηλεκτρονικής υποβολής δηλώσεων πόθεν έσχες. Το γεγονός αναμένεται να οδηγήσει σε παράταση της προθεσμίας υποβολής των σχετικών δηλώσεων για φέτος (σ.σ.: αφορούν το οικονομικό έτος 2016), η οποία λήγει το επόμενο Σάββατο 21 Οκτωβρίου.
Κατά της Υπουργικής Απόφασης είχαν στραφεί όλες οι δικαστικές ενώσεις ζητώντας ανάμεσα σε άλλα, να μην υποβάλλουν ηλεκτρονικά τη δήλωση, να μη δηλώνουν τα ποσά που βρίσκονται εκτός τράπεζας (θυρίδες, στρώματα κ.α.) και οι δηλώσεις τους να εξετάζονται από τους ίδιους, δηλαδή από σώμα αποτελούμενο κατά κύριο λόγο από δικαστές!
Πράγματι, το ΣτΕ, με την υπ' αριθμόν 2649/2017 απόφασή του, που αριθμεί 70 και πλέον σελίδες, έκρινε ότι η Υπουργική Απόφαση που καθόριζε τον «τύπο και το περιεχόμενο της Δήλωσης Περιουσιακής Κατάστασης (ΔΠΚ) και της Δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων (ΔΟΣ) και τον ηλεκτρονικό τρόπο υποβολή των δηλώσεων αυτών» είναι παράνομη. Ωστόσο, κρίθηκε συνταγματική η ηλεκτρονική υποβολή (για όλους τους υπόχρεους και τους δικαστές) "διότι η διοίκηση έχει λάβει ικανά μέτρα προκειμένου να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους επέμβασης τρίτων σε αυτό και διαρροής των δεδομένων".
Ειδικότερα για τους δικαστές, η ολομέλεια του ΣτΕ (πρόεδρος Νικόλαος Σακελλαρίου και εισηγητής ο σύμβουλος Επικρατείας Δημήτρη Σκαλτσούνης), σε έκτακτη συνεδρίαση, δέχτηκε ότι θα... αυτοελέγχονται αφού το 15μελές όργανο που θα πραγματοποιεί τον έλεγχο των δηλώσεων θα πρέπει να συγκροτείται "τουλάχιστον κατά πλειοψηφία, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου του, από ανώτατους τακτικούς δικαστές, μέλη των τριών ανωτάτων δικαστηρίων". Το ίδιο ισχύει και για σύζυγο δικαστικού/ής λειτουργού.
Επίσης, σύμφωνα με την απόφαση, θεωρείται απρόσφορη η «καθιέρωση υποχρεωτικού ελέγχου των ανωτάτων δικαστών και όχι δειγματοληπτικού, όπως ισχύει για όλους τους υπόλοιπους δικαστικούς λειτουργούς".
Αντισυνταγματική εξάλλου κρίθηκε η υποχρέωση των δικαστών, αλλά και όλων των άλλων υπόχρεων (αιρετοί, δημοσιογράφοι, εκδότες, στρατιωτικοί, λιμενικοί, σωφρονιστικοί υπάλληλοι κ.λπ.) να δηλώνουν τα ποσά πάνω από 15.000 που βρίσκονται εκτός τράπεζας καθώς και κινητά περιουσιακά στοιχεία (τιμαλφή, πίνακες κ.λπ.) των οποίων η αξία υπερβαίνει τα 30.000 ευρώ.
Επίσης, αντισυνταγματικό κρίθηκε το γεγονός ότι στην επίμαχη Υπουργική Απόφαση δεν προβλέπεται η πενταετής παραγραφή για τη διενέργεια και ολοκλήρωση του ελέγχου, καθώς και για τη διατήρηση των προσωπικών δεδομένων των υπόχρεων. Κρίθηκε επίσης πως, μετά την πρώτη δήλωση, στις επόμενες περιλαμβάνονται μόνο τα περιουσιακά στοιχεία στα οποία επήλθε κάποια μεταβολή.
Η απόφαση αναφέρει ακόμα πως "η Διοίκηση οφείλει να διαμορφώσει τη διαδικτυακή εφαρμογή κατά τρόπο ώστε να μην καθίσταται αδύνατη ή ιδιαιτέρως δυσχερής η υποβολή δήλωσης μέσω της χρήσης του ηλεκτρονικού συστήματος από τον μέσο χρήστη".
Τέλος, απορρίφθηκαν οι ενστάσεις "ως προς τις προβλεπόμενες ποινικές κυρώσεις, καθώς αυτές δεν παραβιάζουν την αρχή της αναλογικότητας, εν όψει και του σκοπού δημόσιου συμφέροντος για τον οποίο θεσπίστηκε ο έλεγχος της περιουσιακής κατάστασης", αλλά το όργανο ελέγχου οφείλει να καλεί προηγουμένως τον ελεγχόμενο προς παροχή διευκρινίσεων.
Αναμένω να ενημερωθώ επίσημα, φοβάμαι όμως ότι η δικαιοσύνη θα εκτεθεί, σημείωσε για την απόφαση ο αναπληρωτής υπουργός Δημήτρης Παπαγγελόπουλος. Την αρνητική του έκπληξη εξέφρασε και ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης. Παράλληλα δηλώνει ότι αναμένει την επίσημη απόφαση προς μελέτη.
